Донбасс степь ӱмбалне ӥӱд каван канде тӱсшӧ шыжалтын. Шокшо кеҥеж каслан куанен, я тыште, я тушто цикаде муро шокта. Илыш ӱшаным пуышо мардеж салтак чурийым ниялта.
Шукерте огыл артиллерийысе лӱйкалымаш эртыш. Йӱр гай йогышо мине-влак йырваш шыжалтыч.
Тыгай «йӱр» деч вара кабель кыл чӱчкыдын кӱрышталтеш. Йӱд пычкемыште кок ӱмылка коштеш. Тиде кок салтак «илыш кылын» тичмаш але уке улмыжым метр почеш метрым терга. Йӱд омым коден, икана веле огыл тыге кошташышт логалын. Кӱлеш арверым вачӱмбаке сакен, палемдыме верыш уто мут деч посна жапыштыже миен шуман. Лекше экшыкым писын да кӱлеш семын тӧрлыде огеш лий.
Тиде ик ият пеле жапыште мыняр меҥге воштырым шупшмо, тӧрлымӧ, салтак шотлымымат чарнен. «Вашкыл деч посна вуйлаташ огеш лий, а вуйлатыде сеҥаш огеш лий». Тыге шкаланже уэш-пачаш ойлен салтак да, нойымым мондыде, уэш пашалан пижын.
Тиде жапыште тудлан шуко ужашыже пернен. Куан ден ойго иквереш варналтыныт. Икымше лӱйкалымаш, сапёр кольмо дене кӱнчымӧ окоп-влак нигунамат огыт мондалт.
У паша вигак икшырымын ыш кай. Тӱҥалтыште кӱлеш участкыште воштыр кӱрлмӧ верым муаш икмыняр шагат кӱлын. А кызыт — йӧршеш вес сӱрет. Хирург семын пашам раш да пеҥгыдын ышта, воштырым писын пӱчкеш, вӱргене ден вурс шӧным ойыра.
Могай лийын нунын илышышт сӧй деч ончыч? Можыч, иктыже программист лийын, весыже — слесарь. Але офис креслыш ласкан пурен шинчын, тамле кофем йӱын, вашкыде пашаш пижын. А кастене мӧҥгыжӧ ешыж дек вашкен…
Тиде чылажат шеҥ-гелан кодын. Кызыт тудо Россий армийын салтакше. Шочмо элым аралаш жап толын шуын. Тыглай рвезе, салтак вургемым чиен, моло пӧръеҥ-влак дене пырля Шочмо эллан порысым шукташ угыч стройыш шогалын…
Пыл кокла гыч тылзе лектеш. Салтаклан тудо полышымат, эҥгекымат ыштен кертеш: йӱд пычкемыште корным волгалтара але тушманлан палдара.
Вашке эр ӱжара нӧлтеш. Пудешт пытыше корно дене тошто машина кудалеш. Водитель, шалатен пытарыме пӧрт воктене трук чарналтен, йӱдвошт воштырым тӧрлышӧ связист-влакым наҥгая.
Вет вашкыл деч посна вуйлаташ огеш лий, а вуйлатыде сеҥаш огеш лий.
Игорь Изэрге, салтак.