Вашке кеҥеж каныш — шуко йоча уремыште модаш, велосипед дене кудалышташ тӱҥалеш. Но тыгодым южыжо корно правилым огеш пале але монден, садлан кеҥеж жапыште йоча-влак туткарыш логалыт.
Тыге ынже лий манын, Звенигово олаште ГИБДД инспектор-влак «Юный велосипедист!» акцийым эртареныт. Олан рӱдӧ площадьыштыже велосипед дене кудалыштме годым могай правилым палаш кӱлмӧ нерген каласкаленыт. Госаптоинспектор Татьяна Морозова йоча да ача-ава-влаклан корно правилым ушештарен, корнышто кузе шкем кучаш кӱлмӧ нерген каласкаен, волисипед лӱдыкшӧ транспорт манын. Тудын дене пайдаланыме годым пеш вашке сусыргаш лиеш. Акцийын кажне участникшылан шарныктышым да светоотражатель-влакым пӧлекленыт.
Кечнежым велосипедым шолыштшо-влак шукемыт. Велосипедым шолыштыт гын, кушко кайыман? Мом ыштыман? Вашмутым Марий Эл МВД-се пресс-службын начальникше Ольга Плотникова:
- 1 майыште Козьмодемьянск олаште 38 ияш ӱдырамашын 12 тӱжем теҥгеаш кок орван транспортшым шолыштыныт. Йошкар-Олаштат 34 ияш пӧръеҥын 20 тӱжем теҥгеаш велосипедшым солалтеныт.
- 10-12 майыште, кум кече жапыште, Йошкар-Олаште да Марий Турек посёлкышто кум велосипедым шолыштыныт, уголовный пашам тӱҥалме.
Велосипедым ынышт шолышт манын…
- тудым тыглай шогалтен кодыман огыл;
- иктаж вере кодаш логалеш гын, кӧгӧн дене суралыза;
- кевытыш але кафеш пурымыда годым камерылан коймо верыш шогалтыза;
- палыдыме еҥлан транспортдам ӱшанен ида кодо. Айдемын тӱрлӧ шонымашыже лийын кертеш;
- тыгак насосым, велокомпьютерым, флягым сакен ида кодо;
- кок ораван траспортыш тӱрлӧ гравировкым ыштыза але ультрофиолет йымалне гына койшо маркер дене возыза. Пале-влакым рамыште, ораваште але шинчалан койдымо верыште ышташ лиеш.
Чӱчкыдын тергат
Шуко велосипедым шолыштыт. Сандене полицейский-влак уремлаште велосипедист-влакым шогалтен тергат. Нуно велосипедын заводысо серий номержым ончыкташ йодыт. Тыгай тергымаш годым шолыштмо велосипед-влакат логалыт.
Велосипедист-влакын пеленышт велотранспортлан докумет да айдемын паспортше лийшаш.
Велосипедым шолыштыныт гын, 102 але 68-00-00 телефон номер дене йыҥгыртыза.
13 велосипедым шолыштыныт май тӱҥалтыш гыч республикыште
Кудалыштыда гын, шарныза:
- 7 ияш деч изирак ийготан йоча тротуарыште да йолешке корнышто веле кудалыштшаш.
- 7-14 ияш йоча йолешке корно деч ӧрдыжыштат кудалыштын кертеш.
- 14 ияш деч кугурак-влак автомашина корно денат кудал кертыт. Тыгодым пурла могырышто лийшаш улыт. Тӱшкан каят гын, почела-почела кудалман. Ик тӱшкаште 10 еҥ деч шуко лийшаш огыл.
- Корнышто велосипед удан коеш, сандене тӱрлӧ светоотражатель-влакым пижыктылман.
- Кудалме годым иктаж могырыш савырнаш але чарнен шогалаш шонеда гын, ондак кӱлеш знакым ончыкташ ида мондо.
- Кудалме годым плеерым але радиом ида колышт, тиде тӱткылыкдам лушкыдемда.
- Рульыш нимом ида сакале. Тудо оравасе спицыш логалеш гын, руль йоҥылыш савырнен кертеш.