Курыкмарий ӱдыр Светлана Лобанован артист койышыжо ятыр идалык нерешталтын да пытартыш жапыште шытен лектын, манаш лиеш. Козьмодемьянск олаште шочшо ӱдыр тунемме верыштыже тӱрлӧ самодеятельный выступленийлаште, театральный постановкылаште участвоватлен, кушташ туныктымо кружокыш коштын, музыкальный школым тунем лектын. Ача-аваже шочшыштлан «усталык шурным шийыныт», ты корныш виктарен моштеныт.
Тышечак тӱҥалын актёр койыш, кинофильмлаште модаш кумылжо шочын. Теве шукерте огыл Россия-1 телеканал дене «Тайны госпожи Кирсановой» фильмын икымше тургымжо (50 серий) ончыкталте. Тушто Светлана тӱшка сценыште дворянкын да кресаньык ӱдырын рольжо-влакым модеш. Кузе марий ӱдыр кинофильмыш логалын?
Концертыш коштын
Светлана изиж годсек ачаж дене пырля чӱчкыдынак концертлашке коштын да курыкмарий артист-влакым ончен. А шкеже «Мыры» конкурсышто выступатлаш шонен илен. Мурызо-влак кокла гыч шке кумиржылан кызытат Владимир Ромашкиным шотла. Тудын виян йӱкшым, каласен моштыдымо ойыртемжым, сценыште шкем кучен моштымыжым кӱкшын акла.
Ачаже – Марий Эл Республикысе культурын сулло пашаеҥже, журналист, поэт. Тудын возымо ятыр мурым курыкмарий мурызо-влак мурат. Кодшо арнян, а лачшым гын 22 январьыште, Марий Эл Республикын вуйлатышын указше почеш тудлан «Марий Эл Республикын калык писательже» лӱмым пуэныт.
Ипполит Иванович ӱдыржӧ нерген кумылын каласкалыш, вет Светлана тыматле койышан, шкеж нерген утыжым ок ойло: «Мый шарнем: изиж годым шочмо Немыцсола ялышкем ача-авам деке унала мийыме годым мый гармоньым шоктем, ӱдырем шондык гыч марий тувырым луктын, чиен шогалеш да кушта, мура ыле. Вара музыкальный школыш колтенам, пианино дене шокташ тунеме. Туштак «Композиций» предметым Софья Метёлкина туныктен. А вара икана ончем: сумкашке спортивный вургемым пога. «Куш кает?» — йодам. А тудо мемнан деч йыштак волейбол дене секцийыш возалтын улмаш. Но музык дене туныктышын парнят шокташ келшыше ок лий манмыжлан спортым коден каяшыже логалын».
И.Лобанов изи ӱдыржылан мураш родо-тукым дене келшен илыме нерген мутым возен, Светлана семым шонен луктын, а Марий Эл Республикысе культурын сулло пашаеҥже С.Метёлкина семым нотыш пышташ полшен. Тунам туныктышо ӱдыр дене Йошкар-Олашке самырык композитор-влакын конкурсышкышт толын каен. Ты «Марӹ важын ханавлӓ» мурыжым студийыште возеныт да радио денат йоҥген.
Йот йылме келшен шинчын
Ӱдырлан Козьмодемьянскысе 3-шо №-ан школышто икымше класс гычак англичан йылмым келгын тунемме классыште шинчымашым поген. Сандене йот йылмылан шӱмаҥмеке, МарГУ-н калык-влак кокласе кыл шотышто факультетыш пура. Но творчестве нерген тыгодымат монден огыл: студенческий постановкылаште, моло мероприятийлаште участвоватлен. Эсогыл ик «Студвеснаште» «Приходите завтра» фильмысе героиням, Фрося Бурлаковам, модын. Тунам жюри тудлан «Эн сай ӱдырамаш рольым модшо» дипломым кучыктен. Тиде номержым вара гала-концертышкат луктыныт.
МарГУ-што тунемме деч вара Францийышке кудалын. Кокымшо йот йылмыже лачак француз йылме лийын. Светланан тӱням ужаш да ты йылмым келгынрак пален налаш кумылжо лектын. Ик талук гыч тушеч пӧртылын да пашам кычалаш тӱҥалын. Ик еҥымат палыде, Москошко каен.
«Эн ончыч моткоч неле ыле, — каласкалыш С.Лобанова. — Мый кусарышылан, Францийын посольствыштыжо секретарьлан, бизнес мероприятий-влакым организаторжылан пашам ыштен онченам. Вес элласе компанийыште тыршыме годым 2014 ийыште Сочиште эртыше Олимпиадыш уна-шамычым ӱжмӧ пашамат шуктенна. Но шӱм-чонемлан творчестве ситен огыл. Сандене талантан режиссёр Валерий Житниковын «В Хамовниках» театр-студийышкыже кошташ тӱҥалынам. Но варажым студий петыралтын. Паша шотыштат нелырак ыле, сандене тидын нерген икмыняр жаплан мондаш верештын».
Кызыт Светлана Москоштак ик американ химический компанийыште специалист-международниклан пашам ышта. Спортланат жапым муэш, волейболыш коштеш. Командыже волейболым йӧратыше-влакын Москосо волейбольный лигыште кокымшо ий почела модеш.
Шӱм-чон йодмо почеш
Светлана «Мыры-2018» конкурсыш логалаш шонен, ачаж деч мурым йодын. Икмыняр темлымаш гыч «Тӹнь йӹралтет, мӹнь пеледӓм» мурым ойырен налын да концертыш лӱмынак Моско гыч кудал толын. Семже – С.Метёлкинан. Ачаже фонограммышке йӱкым пышташ темлен, но ӱдыр мый шке йӱкем дене мурем манын.
«Тыгай сылне йӱк да капкыл моторлык авам деч куснен, шонем. Авам, Валентина Исааковна, профессийже дене медсестра, Козьмодемьянскысе рӱдӧ эмлымверыште тӱҥ медсестралан пашам ыштен. А самырыкше годым «Верность» ансамбльыште мурен.
Киношто
Ӱдырын чонжо эре творчествышке ӱжын, сандене кинофильмлаште сниматлалташ йӧным кычалын. «Мый тӱрлӧ агентствылашке, проектлашке ик кечыште 20 йодмашым колтылынам. Ик вашмутат толын огыл гын, южгунамже кид-йол велалтын, — ойла умбакыже Светлана. — Тӱҥжӧ — нигунам вуйым сакаш огыл, умбакыжат тыршаш. Каласыман: тидым мый яра жапыште гына шуктем. Но умбакыжат йодмаш-влакым возымым чарнен омыл. Вара кастинглашке, съёмкылашке ӱжаш тӱҥальыч, эн ончыч массовкышто модаш, вара – эпизодлаште».
Икымше пашаже – «Ласточкино гнездо» фильм – чынжымак ок мондалт. Актёр-влак К.Крюков, Т.Арнтгольц, Ю.Стоянов дене пырля модын. Тыгодым нелылыкым шижын огыл, лач тушко логалааш кӱлеш. Палыме еҥ-влак дене пырля сниматлалташ оҥай: южыжо ок мутлане, а, мутлан, Костя Крюков койышыж дене проста, еҥ-влак дене кутыра.
Кинофильмлаште войзалтмыжым Светлана хоббижлан шотла. СТС-ыште ончыкталтше «Психологини-2», Икымше канал дене «Тест на беременность» да эше моло проектлаште участвоватлен. Лишыл жапыште икмыняр фильм экранышке лекшаш. Нунын але лӱмышт раш пале огытыл.
Эльвира Терентьева.