Медведево район Силикатный посёлкышто шочын-кушшо Николай Шкуров эше школышто тунеммыж годымак тӱрлӧ техникым рончен-погаш йӧратен. Чӱчӱжӧ-влак дене пырля гаражыште жапым эртарен, нунылан тӱрлӧ техникым погаш полшен, чыла эскерен, шымлен, тунемын.
Чодыра полшен
– 9-ше классыште тунеммем годым ме мотобуксировщикым погышна. Мылам шке кид дене техникым погаш келшен. Вара шке семын схемым шонкалаш да шке ыштылаш тӱҥальым. Ончыч могай уло, тугай материалым кучылтынам. Мо укежым наледаш логалын. Тидлан окса кӱлын. Сандене мый кеҥеж каныш жапым чодыраште эртаренам, емыж-саскам, поҥгым погенам да ужаленам. Изин-изин оксам погымеке, кӱлеш арвер-влакым наледенам да техникым шонымем семын «чоҥен» кертынам, – каласкалыш Николай.
Конструктор-влак деке…
Школ деч вара Николай, Россий Федерацийын сулло чодыра пашаеҥже лӱман кочажын корныжым шуяш манын, Волгатехысе Чодыра институтыш тунемаш пурен, но технике дене пашам ышташ йӧратымыже усталык корныш луктын.
– Кокымшо курсышто тунеммем годым студент-влакын конструктор бюрошкышт логальым, шанче вуйлатышем дене палыме лийым. Игорь Аркадьевич Кудрявцевлан тачат тауштем. Тудын полшымыж дене мый шкемым конструктор семын вияҥденам, тӱрлӧ конкурсыш логалынам, кугу кӱкшытыш шуынам. Икымше диплом пашам пожарым чактарыше корным ыштыше грунтомёт нерген лийын. Тиде техникым кӱкшын акленыт, тыгайым производствылаш колташ кӱлмӧ нерген ойленыт. Мыйын шонымашем-влак эше ятыр лийыныт. Сандене бакалавриат деч вара Волгатех пеленысе Механике да машиностроений институтысо мехатронике да робототехнике направлений дене магистратурышто тунемаш тӱҥальым, – мане Н.Шкуров.
Тыште йӧн шуко
Ты институтышто тунемше-влак кажне ийын шке пашаштым тӱрлӧ ончерыш аклаш луктыт, конкурслаште вийыштым тергат. Конструктор бюросо студент-влакын ямдылыме лум ӱмбалне коштын кертше пилотдымо техникышт тӱнямбалысе ончерыште ик эн ӧрыктарышылан шотлалтын, тудым эсогыл Арктикым шымлымаште да айдеме коштын кертдыме моло верлаште кучылташ темленыт. Шке кудалыштше да видеом войзышо тыгай техникым ыштымаште Николайын надырже изи огыл. 2018 ийыште рвезе шанче-технике сферыште вияҥше-влаклан полышым пуышо «Умник» федеральный фондын грантшым налын. Конкурсышто Н.Шкуров тичмаш приводан мотовездеходым (мотоциклым) ончыктен. Тудын дене рвезе тений магистратурым тунем пытарымыж годым выпускной пашам аралымыж годым палдарен. Ты пашам моткоч кӱкшын акленыт. Николайын палемдымыж почеш, кызыт тудын мотовездеходшо тергымаш-влакым эрташ ямде.
Закон ваштареш от кай
– Российыште тӱрлӧ техникым рончен погышо-влак шукын улыт. Мыйын шонымаште, йолагай гына тиде пашам ок йӧрате. Мый палем, мемнан республикыштат тракторым погышо, тошто «уазикым» у машинаш савырыше-влакат улыт. Но тыгайжым шке кудывече деч тораш пешыже от лук. Шке ыштыме технике дене тӱшка корнышто кудалышташ закон чара. Эсогыл чодыраште кудалыштат гынат, закон ончылно мутым кучаш логалеш. Ты шотышто кумыл вола, мутат уке… – чоным почо Николай.
Но пайдале пашам ышташ шонышо еҥ тидлан йӧным муэш. Николайын пытартыш «изобретенийже»-влак кокла гыч иктыже – гусеницан вездеход. Тиде изи техникым рвезын кочаже Александр Николаевич поснак йӧрата, Силикатный посёлкышто илыше уло калык пала. Ты вездеход теле гоч посёлкысо каныме паркыште лумым шӱка, еҥ-влаклан корным эрыкта.
Могайже эн йӧратыме?
Гусеницан я лум ӱмбалне кудалыштше технике, мотоцикл сынан вездеход – чылажат моткоч ӧрыктарыше. Эсогыл южо техникын лӱмжӧ уло. Мутлан, «Русак» мотоцикл изи да писе улмыж дене ты лӱмым сулен. Тудым инструмент деч посна рончаш да погаш лиеш. «Белка» снегоходат моткоч изи, машинашкат пура, лум ӱмбалне чулымын кудалыштеш. «Лис» лӱман снегоход изиш кугурак, рывыж гаяк тӱсан, чулым… «Могайже тылат эн чот келша?» манмемлан Николай тыгерак вашештыш:
– Кызыт марте 45 техникым шке кид дене погенам. 11 модель, молыжо – икгайымак уэш ыштыме-влак. Кажныжым уло кумылын погенам, чон почын пашам ыштенам. Но ончыкыжым вездеход-шамычым утларак ышташ шонем. Республикыштына тыгайым ыштыше-влак йӧршеш уке улыт, манаш лиеш.
