Уремыште — лудмывер

Морко рӱдӧ книгагудын пашаеҥже-влак Еш, йӧратымаш да ӱшанле улмо кече вашеш уремысе лудмыверым эртарышт.  Краеведений секторышто еш илыш, ӱдырамаш да пӧръеҥ кокласе кыл нерген ятыр сылнымутан произведенийым муаш лиеш, лудшо-влаклан темлыме семын тышке шуко марла произведенийым, газет ден журналым луктыныт.  Таче тыланда икмыняр сылнымутан произведений нерген каласен пуаш кумыл лекте, нине книга-влакым кажне марий ӱдырамашлан темлыме шуэш. Нуно илыш йыжыҥын тӱрлӧ шӧрынжым ончыктат.

Марий калык ойпого антологий гыч Миклай Казаковын «Ӱдыр куштымо курык» легендыште кок сӱан вашлийын: «А тунам тугай койыш ыле: кок сӱан вашлийын гын, кредалде огыт кай. Икте-весыштлан корным огыт пу: пуйто кугу намыс. Могай ялын шке лӱмнержым волтымыжо шуэш! Векат, кугу тӱтан тарвана ыле, но…

Ну, корным пуыза! – кычкырал колтыш ик оръеҥже… А умбакыже мо лиймым книгам лудмеке пален налыда.

Алексей Александров-Арсакын «Ӱмыр кыл» повестьыште Полина ден Пӧтырын еш илышышт, колхоз ферме паша да вучыдымо, шолып йӧратымаш нерген каласкалалтеш. Нуно коло ий пырля илат, но икшывышт уке. А тиде шошым мо лийын кайыш, мо татыште Полинан илышыште Мичу лекте? Молан? Пӧтыр шочшо эрге азам кузе ончаш тӱҥалеш? Палынеда? Толза книгагудыш.

«Ӱжаран кугорно» антологийын икымше томышто башкир писатель Тансулпан Гарипован «Ший шинчыран кулон» ойлымашыжым лудаш тӱҥалмек, мучаш марте лудын пытарыде, чонда огеш чыте. Ойлымашым Борис Шамиев марлаш кусарен, ала ойлымашыжак сылне, ала кусарышыже марла тыге чонеш пижшын каласкален, но лудмек, эше шуко тудым вуйышто шке семын пӱтыркалаш тарата.

Ӱстелтӧрыштӧ шинчыше-влак самырык ӱдыр-каче кокласе келшымаш кылым пеҥгыдемдаш погыненыт. Коктынат ончыкылык врач улыт, шукертсек келшат, ушнаш шонат, ача-ава-влак дене палыме лийме тат шуын. Сабира Шикировна, Гульфиян куваваже, кандашле ий марте эмлымверыште ыштен. Толшо ончыкылык туларын оҥышто кечыше мотор кулоным тӱткын онча, а тиде кулоным моло дене путаяш нигузе огеш лий. Кузе кулон Василя дек логалын, вет тудо шоҥгыеҥын вӱдыш пуреҥгайыше Зубайла ӱдыржын оҥыштыжо кечен…

Налза, лудса марла книгам, чондам сылнымут дене куандарыза.

Маргарита Семёнова.

Морко книгагудо системым вуйлатыше.