Ура, кеҥеж каникул! Но…

Кеҥеж шуын. Тиде школышто тунемше ӱдыр-рвезе-влакын эн вучымо жапышт, вет нунын кужу каникул тӱҥалын, шер теммешке каналташ лиеш. Но ты жапыште икшыве-шамыч чӱчкыдын мӧҥгыштӧ шкетын кодыт, шуко жапым уремыште эртарат. Марий Эл Республикысе Тазалык аралтыш министерствын ава улмо да йоча жапым аралыме пӧлкан советникше Ольга Шушлебина ача-ава-влаклан икмыняр правилым шотыш налаш темла.

Икшыве дене пырля тудын кече радамжым планироватлыза. Кушто улмыжым эре палыза, шочшыдат тендан кушто улмыдам палышаш.

Йочада дене уремыште палыдыме еҥ дене шкем кузе кучаш кӱлмӧ нерген мутланыза. Мӧҥгыштыда интернет уло гын, виртуальный тӱня дене кылдалтше лӱдыкшыдымылык правилым ушештарыза. Икшывыдан могай сайт дене чӱчкыдын пайдаланымыжым шекланыза.

Ӱдыр-эргыда дене экстренный полышым пуышо службо-влакын телефон номерыштым тунемза але возен шындыза.

Вӱд воктеке кайымеке, йочам эскераш ида мондо:

тудо тушто кугыеҥ деч посна лийшаш огыл. Тыгак икшывым ийготыш шудымо вес ӱдыр-рвезе-влак дене пырля йӱштылаш колтыман огыл. Вет нуныланат пешыже ӱшаныман огыл, иктаж-мо лиймеке, мом ышташ ӧрмалген кертыт, полышым йодмо олмеш лӱдын веле куржыт;

овартыме модыш, круг, матрац да пенопласт оҥа йӱштылаш лӱдыкшӧ улыт, изи мардежланат кӧра вӱдйогын дене сер деч торашке каен кертыт, адакшым кеч-могай жапыште йӧрдымӧ лийын сеҥат;

лӱмын палемдыме верыште гына йӱштылаш пурыман! Сер деч торашке ийын кайыман огыл;

йоча кугыеҥ деч посна пуш дене ийын коштшаш огыл;

икшывыдам ияш да эмганыше еҥлан икымше полышым пуаш туныктыза.

Шокшо кечыште ятырын окнам почыт,

тидлан кӧра ньога-влак дене тӱрлӧ туткар лийын кертеш. Йочам аралаш манын…

окнаштыда ограничитель лийшаш;

ньогам почмо окнан пӧлемыште шкетшым ида кодо;

окна воктене нимогай мебель лийшаш огыл, вет, тушко тошкалын, йоча окнаш кӱзен кертеш.

Электросамокат дене пайдаланыме годым лӱдыкшыдымылык правилым шотыш налза:

йолешке-влак коштмо корнышто да тротуарыште йолешкын праваже шукырак;

могай писылык дене кудалыштмым шекланыза: олаште шагатыште 25 меҥге деч писынрак кудалман огыл, кудывечылаште да велосипед зонылаште — шагатыште 20 меҥге деч писынрак огыл;

шым ияш марте икшыве-влак пелен кугыеҥ эре лийшаш;

аралыше экипировкым кучылтса.

Кеҥеж толмо дене шоло инфекций вашке логал кертеш. Туддеч аралалташ манын…

кидым шовын дене мушман;

емыжым, фруктым, пакчасаскам эре сайын мушман;

шылан, колан кочкышым, салатым ик гана кочкаш ситышым гына ышташ тыршыза;

кочкыш йӧрварым налме деч ончыч тудым могай числа марте кучылташ лиймым тергыза, упаковкым ончалза, тудо оваргыше, локтылалтше лийшаш огыл. Шокшо игечыште кондитер сатум (поснак креманым) кочкаш тыршыман огыл.