
Кеҥеж шуын. Тиде школышто тунемше ӱдыр-рвезе-влакын эн вучымо жапышт, вет нунын кужу каникул тӱҥалын, шер теммешке каналташ лиеш. Но ты жапыште икшыве-шамыч чӱчкыдын мӧҥгыштӧ шкетын кодыт, шуко жапым уремыште эртарат. Марий Эл Республикысе Тазалык аралтыш министерствын ава улмо да йоча жапым аралыме пӧлкан советникше Ольга Шушлебина ача-ава-влаклан икмыняр правилым шотыш налаш темла.
Икшыве дене пырля тудын кече радамжым планироватлыза. Кушто улмыжым эре палыза, шочшыдат тендан кушто улмыдам палышаш.
Йочада дене уремыште палыдыме еҥ дене шкем кузе кучаш кӱлмӧ нерген мутланыза. Мӧҥгыштыда интернет уло гын, виртуальный тӱня дене кылдалтше лӱдыкшыдымылык правилым ушештарыза. Икшывыдан могай сайт дене чӱчкыдын пайдаланымыжым шекланыза.
Ӱдыр-эргыда дене экстренный полышым пуышо службо-влакын телефон номерыштым тунемза але возен шындыза.
Вӱд воктеке кайымеке, йочам эскераш ида мондо:
тудо тушто кугыеҥ деч посна лийшаш огыл. Тыгак икшывым ийготыш шудымо вес ӱдыр-рвезе-влак дене пырля йӱштылаш колтыман огыл. Вет нуныланат пешыже ӱшаныман огыл, иктаж-мо лиймеке, мом ышташ ӧрмалген кертыт, полышым йодмо олмеш лӱдын веле куржыт;
овартыме модыш, круг, матрац да пенопласт оҥа йӱштылаш лӱдыкшӧ улыт, изи мардежланат кӧра вӱдйогын дене сер деч торашке каен кертыт, адакшым кеч-могай жапыште йӧрдымӧ лийын сеҥат;
лӱмын палемдыме верыште гына йӱштылаш пурыман! Сер деч торашке ийын кайыман огыл;
йоча кугыеҥ деч посна пуш дене ийын коштшаш огыл;
икшывыдам ияш да эмганыше еҥлан икымше полышым пуаш туныктыза.
Шокшо кечыште ятырын окнам почыт,
тидлан кӧра ньога-влак дене тӱрлӧ туткар лийын кертеш. Йочам аралаш манын…
окнаштыда ограничитель лийшаш;
ньогам почмо окнан пӧлемыште шкетшым ида кодо;
окна воктене нимогай мебель лийшаш огыл, вет, тушко тошкалын, йоча окнаш кӱзен кертеш.
Электросамокат дене пайдаланыме годым лӱдыкшыдымылык правилым шотыш налза:
йолешке-влак коштмо корнышто да тротуарыште йолешкын праваже шукырак;
могай писылык дене кудалыштмым шекланыза: олаште шагатыште 25 меҥге деч писынрак кудалман огыл, кудывечылаште да велосипед зонылаште — шагатыште 20 меҥге деч писынрак огыл;
шым ияш марте икшыве-влак пелен кугыеҥ эре лийшаш;
аралыше экипировкым кучылтса.
Кеҥеж толмо дене шоло инфекций вашке логал кертеш. Туддеч аралалташ манын…
кидым шовын дене мушман;
емыжым, фруктым, пакчасаскам эре сайын мушман;
шылан, колан кочкышым, салатым ик гана кочкаш ситышым гына ышташ тыршыза;
кочкыш йӧрварым налме деч ончыч тудым могай числа марте кучылташ лиймым тергыза, упаковкым ончалза, тудо оваргыше, локтылалтше лийшаш огыл. Шокшо игечыште кондитер сатум (поснак креманым) кочкаш тыршыман огыл.