Тений Марий Элыште «Демографий» нацпроектын «Содействие занятости» федеральный проектше почеш паша умбакыже шуйна.
2024 ийыште республикыште илыше 245 еҥ у профессийым налеш. А Йошкар-Олаште ты программе дене эн шукын (140 утла еҥ) пайдаланеныт.
Кӧмыт?
У профессийым кӧмыт налын кертыт? Тиде – 50 ияш да тылеч кугурак ийготан еҥ, йочам ончымо шотышто отпускышто улшо (азаштлан 3 ий темме марте) да 7 ияш марте шочшан пашадыме ӱдырамаш-шамыч, пашам кычалше да паша вер деч посна кодын кертше еҥ, инвалид, кыдалаш профессионал да кӱшыл шинчымашым налдыме 35 ияш марте самырык еҥ, тунем пытарыме але военный службо деч вара ныл тылзе эртымеке пашам мудымо еҥ, СВО участник, тыгак СВО участникын (колышо) ешыжын членже-влак.
Ты проект почеш квалификацийым нӧлташат йӧн уло. У профессийым налмылан оксам тӱлыман огыл. А тунемаш очнат, дистанционнат лиеш.
Кӧлан туныктат?
Утларакшым кызыт еҥ-влак кадровик, бухгалтер, психолог-консультант, тӱҥалтыш классласе, йочасадысе да ешартыш шинчымашым пуышо педагог, Web-программист, графический дизайнер, разработчик, программист, кочкыш, информационный лӱдыкшыдымылык, кибер лӱдыкшыдымылык шотышто, тыгак чоҥымо пашаште сметым да ак шотышто палыше специалист профессий-шамычлан тунемыт.
2024 ийыште туныктымо пашам шукташ Томскысо национальный шымлыше кугыжаныш университет, Россий Федерацийын Президентше пеленысе Калык озанлык да кугыжаныш службо академий, Профессионал образованийым вияҥдыше институт полшат.
«Содействие занятости» программе почеш тунемаш шонышо еҥ-влак «Работа России» порталыште образовательный программе-влакым ончен кертыт.
Рӱдолаште
Тений индеш тылзыште Йошкар-Олаште илыше 146 еҥ тунем лектын. Лишыл жапыште эше куд еҥ у программе почеш шинчымашым погаш тӱҥалеш. Тидын нерген Паша верым ситарыме шотышто Йошкар-Оласе рӱдерыште профориентаций да профессионально тунеммаш пӧлкан вӱдышӧ инспекторжо Юлия Тресцова деч йодна. Тудо тыге мане:
– «Демографий» нацпроектын «Содействие занятости» программыже кладовщик, кадровый делопроизводстве, бухгалтер учёт, дизайн гыч тӱҥалын IT ден искусственный интеллект специалист марте тунемаш йӧным ыштен. Тений Йошкар-Оласе Калыклан паша верым ситарыме рӱдерын данныйже почеш, эртыше 9 тылзыште тунем лекше 149 еҥ гыч утларакшым 50 ияш деч кугурак еҥ-влак улыт (35 еҥ). Тыгак ты программым декретыште улшо ава-влак сайлан шотленыт. Кызыт мемнан дене 17 тыгай категориян еҥ шинчымашым налеш, 10 еҥ тунем лектын.
Тыгодымак пашам кычалше ден пашадыме-влакланат ты программе сай корным почеш. Тений пашам кычалше 62 да пашадыме 18 еҥ у профессийым налыныт!
Боевой действийын ветеранже-влак кокла гыч тыгай йӧн дене ик еҥ пайдаланен. Тыгак спецоперацийыште вуйым пыштыше еҥын ешыж гычат ик еҥ квалификацийжым нӧлтен.
Самырык-влак шотышто ойлаш гын, нуно моло категорийлашке пуреныт. А кыдалаш профессионал да кӱшыл шинчымашым налдыме 35 ияш марте самырык еҥ категорий почеш ик еҥым туныктен лукмо. Чыла тиде Йошкар-Оласе рӱдернан данныйже гына, моло вереат ты паша сайынак шукталтеш.
ЗУМ гоч тунемын
Тиде программе дене тунемын лекше Марий Турек посёлкышто шочшо да Йошкар-Олаште илыше Инна Тимофеева дене палыме лийым. Тудо 2015 ийыште ПГТУ-што «Техносферная безопасность» специальностьым (бакалавриат) налын. Варажым «Бухгалтерский учёт, анализ и аудит» специальность дене кок ий магистратурышто шинчымашым поген.
Инна рӱдолашкак илаш кодын да бухгалтерлан тыршаш тӱҥалын. Тудо 2020 ий годсек Шернур сырзаводышто бухгалтерлан пашам ышта. (Кӧ огеш пале умылтарена: сырзаводын офисше рӱдолаште верланен, сандене Шернурыш кудалыштме ок кӱл.)
И.Тимофеева «Содействие занятости» программыш ушнымыж нерген уло кумылын каласкалыш:
– Мый 31 ияш улам, кок икшывына уло. Кугуракше вашке ныл ийым тема, а изиракше эше ик ияш веле. Кызыт изиж дене мӧҥгыштӧ шинчем. Декрет марте сырзаводышто пашадар шотышто бухгалтерлан пашам ыштенам.
Тыгай программе нерген мыйын семынак йоча дене мӧҥгыштӧ шинчыше ава деч пален налынам. Тудат тыштак тунем лектын. Мый шке профессиемлан кӱлешан специальностьым – «1 С программист» – ойырен налынам.
Тыге ныл тылзе (2 май гыч 15 август марте) кажне кечын кастене ЗУМ программе гоч онлайн-форматыште тунемынна. Чылаже 125 еҥ ыле, сандене кок группылан пайленыт. Мемнан тӱшкаште иктаж 10 еҥже йоча дене кум ияшыж марте шинчыше ава манын умыленам.
Эн ончыч шочшем-влак дене пырля тунемаш нелынрак чучо, вет у шинчымашым налаш тӱткынрак колыштман. А варажым шке паша графикем чын чоҥен мошташ, мӧҥгысӧ сомылым да чылажымат жапыштыже ыштен шукташ тӱҥальым. Вет мыланнат тунеммаште мӧҥгысӧ пашам пуэденыт, ешартыш литературым лудаш кӱлын.
Преподавательна 20 ий наре опытан, технике науко кандидат ыле. Моткоч сайын умылтарен, илыш гыч пример-влакым кондеден. Ныл тылзе тунеммеке, мыланна Томскысо кугыжаныш университетын профессиональный переподготовко шотышто дипломым кучыктеныт. Тиде проект кӱлешан профессийым йӧршеш окса деч посна налаш йӧным ыштен – тидлан путырак куаненам. Ты шинчымашым ынде пашаштем кучылташ тӱҥалам, вет тӱҥ пашамжым лач «1 С» программе полшымо дене шуктем. Ынде тудым администратор семынат палем, ятыр йодышым шке решатлен кертам, кеч-могай конфигурациян процесс-влакым автоматизироватлен моштем.
Чынжымак, у профессийым налмеке але посна курсым эртымеке, шинчымашым утыр погет да пашатымат куштылемден кертат. Вет кызытсе жапыште кеч-могай паша верыштат тунемман да тунемман. Кумылда лекте? Тугеже чыла йодыш дене Калыклан паша верым ситарыме рӱдерлашке йодын мийыза.
Эльвира Терентьева.
