Кажне ийын 8 июньышто элыштына социальный пашаеҥ-влак профессионал пайремыштым палемдат. Мыланна журналист-влаклан шкенам могай гына профессийыште тергаш логалын огыл. Ушкалым лӱштышӧ, актёр, пожарный, туныктышо, воспитатель, ужалкалыше да шотлен пытарыдыме моло пашаеҥат лийын ончымо.
Вучат, куанат
Ты гана соцпашаеҥын шуктымо сомылжо дене лишкырак палымым ыштена. Тидлан Медведево посёлкышто илыше Надежда Николаевна Москвина дене пырля икмыняр шоҥгыеҥ деке пырля лекна. Соцпашаеҥ 13 шоҥгыеҥым онча.
Надежда Николаевнан паша кечыже молын семынак эрдене тӱҥалеш. Вет тудлан Медведево посёлкышто да тудын воктене верланыше моло населённый пунктлашке миен шуман, шоҥгыеҥ-влаклан тӱрлӧ сомылым ыштен кодыман. Мый соцпашаеҥ дене пырля 90 ийым эрталтыше да 86 ияш кова-влак дене лийым. Икымше шоҥгыеҥым соцпашаеҥ кечывал кочкыш дене сийла, почешыже эрыкта, шонданыш лукташ полша. Антонина Андреевнан пачерышкыже пурен шогалмеке, соцпашаеҥ «Ковай, салам! Мый толынам!» манын кычкырале. Ончыкырак эртымеке, шоҥгыеҥын куаныше куптыран чурийжым шекланышна. Тудо Надежда Николаевнам ужын, кидшым шуялтыш да ӧндале. Йывыртен, тугеже чот вучен, шоналтышым. Соцпашаеҥ шоҥгыеҥын тазалыкше, кумылжо могайрак умылкалыш да шке сомылжылан пиже. Кочкышым ырыктымеке, ковам кухньыш вӱден кондышна. Тылеч вара Надежда Николаевна кӱмыж-совлам мушко, кован пӧлемжым ӱштын нале. Шоҥгыеҥлан «вниманий» манмет кӱлеш, сандене Надежда Николаевна нуным тӱткын колыштеш. Антонина Андреевна кечыже кузе эртыме, мом ыштымыже да шонымыже нерген радамлыш. Ме тудым колыштна. Вара кова соцпашаеҥым мокталтыш, поро чонан да паша деч лӱддымӧ улмыжо нерген ойлыш. Вес кечынат вучаш тӱҥалам мане. Тыге чеверласышна.
Поро лийман
Варажым Надежда Николаевна дене вес шоҥгыеҥ деке ошкылна. Кайымына годым тудо шке пашаж нерген тыгерак каласкалыш:
– Мый кумло ийым эрталтыше ты пашаш толынам, ынде 13 ий чоло тыршем. Ончычракше нелын чучын, кызыт гын тунемын шуынам. Чылан тыгай пашам шуктен огыт керт, чытыш кӱлеш. Тынар ий жапыште маршрутымат чын чоҥенам. Вет кечыгут мыняр меҥгым эртыман, йолвундаш деч посна кодаш лиеш. Мыйын обеспеченийыштем латкумытын улыт, куд-шым еҥ деке кажне кечын (южышт деке кечыште кок-кум гана) коштам гын, молышт деке – икмыняр кечылан ик гана. Шукынжо Медведево посёлкыштак илат, тыгак Руэм да Дорожный посёлкылаш кудалыштам. Коча-кова-шамычын ийготышт, илыш ситуацийышт тӱрлӧ. Сандене кажныжын мом йодмыжым эреак шукташ тыршем, торешланымаш уке. Нунын деке мийымеке, пӧрткӧргым эрыктем, арнялан ик гана кӱварым мушкам да пуракым ӱштедем. Тыгак шӱкшакым луктын кудалташ, эмлымверыш рецептлан, аптекыш эмлан кошташ, ЖКХ-лан тӱлаш миен толаш, кочкаш шолташ, кевытыш сатулан лекташ мыйын сомылемлан шотлалтеш. Шошо, шыжым окна яндам мушман да ты тургымышто могай сомылым шуктыман – чыла ыштем. Южо еҥлан физический нимогай полыш огеш кӱл, но чоныштым лыпландарынешт. Тыгай годымат жапым чаманымаш уке. Вет нунылан ала лачшым тиде шкешотан эм, полыш семын лийын кертеш. Мый чылашт дене сай кылым кучаш, весела кумылым ончыкташ, шыргыжаш тыршем. Еҥ дене поро улат гын, тый декетат тыгаяк лийыт.
Чон йолташ
Соцпашаеҥын вес «икшывыже» – 86 ияш кова. Тудынат шке илыш ситуацийже. Ты коват Надежда Николаевнам чон вургыж вуча. Тудо соцпашаеҥ дене чоныштыжо мо ышталтме дене чӱчкыдын пайлалтеш. Ты гана кова тазалыкше шотышто тургыжланыше ыле. Икмыняр кече кугу давлений дене толашем мане. Надежда Николаевна тудын давленийжым висыш, ыштышаш сомылжым шуктыш. Ты жапыште кова дене тӱрлӧ нерген мутланышна, тудо ончычсо илышыж нерген каласкалыш. Мыят тӱткын колыштым да мутланымашыш ушнаш тыршышым. Вет тылеч ончыч Надежда Николаевна кован чоным почын мутланаш йӧратымыж нерген мыланем шижтарен ыле. Чыла сомылым тӧрлымеке, соцпашаеҥ кован давленийжым уэш висыш. Тудлан сайрак лийын ыле. Тугеже, чоным почын мутланыме, соцпашаеҥын толмыжо ковалан шкешотан эм лийын манын, иктешлымашым ыштышым.
Ты шоҥгыеҥ деч вара соцпашаеҥ маршрутшо почеш моло еҥ-влак деке тарванем мане. Мыланем вес паша дене кайыман ыле, садлан Медведево посёлкышто ик пеледше вондер воктене чеверласышна. Фотом ыштышна.
Шкан жапым ойыра
Соцпашаеҥлан кечыгут тӱрлӧ пашам шуктыман, виян лийман. Вет мӧҥгӧ толмеке, туштат тыгаяк сомыл вуча. Надежда Николаевнан ойлымыж почеш, мӧҥгӧ пӧртылмекыже, тудо шканже кумло минут але утларак жапым ойыра. Уке гын, йӧрлаш лиеш, манеш. Ты жапыште тудо ласкан кофем але чайым йӱэш, кана. Вара веле сурт кӧргысӧ сомыллан пижеш. Тудо ешыж дене посёлкышто шке пӧртыштӧ илат. Пакчашт уло, чывым ашнат. Икманаш, паша мӧҥгыштат ситышын. Но Надежда Николаевнам тидыже ок лӱдыктӧ. Очыни, тыгаяк еҥ-шамыч веле калык дене пашам ыштен, нунылан тӱрлӧ сомыл дене полшен кертыт.
Авторын фотожо.