
Йошкар-Оласе 27-ше №-ан школышто историй ден обществознанийым туныктышо Ксения Белынцеван лӱмжӧ пытартыш жапыште чӱчкыдын йоҥга. Педагог тений «Идалыкын самырык туныктышыжо» оласе конкурсышто сеҥен, «Идалыкысе туныктышо – 2025» профессионал мастарлык республикысе конкурсын финалистше лийын. Тылеч посна Марий Элысе «Волонтёры культуры» мер движенийыште координатор пашам шукта.
Марий кундем сымыстарен
К.Белынцева – Свердловск кундемын шочшыжо. Тудо изинек туныктышо лияш шонен. А аважат – историйым туныктышо да дефектолог, а коваже – тӱҥалтыш класслам туныктышо. Сандене ӱдыр шкенжым вес профессийыште ужынат огыл. 2019 ийыште Нижний Тагилыште Российский кугыжаныш профессионально-педагогический университетым тунем пытарымеке, Ксения МарГУ-со историй да филологий факультетыш магистратурыш тунемаш пура.
–Диплом пашамын шанче вуйлатышем Андрей Андреевич Ярыгин Йошкар-Олаште ила. Тудо пеш сай американовед. А мый лачак Америкын историйжым тунам келгын тунемынам. Садланак Марий Элыш толаш да МарГУ-ш тунемаш пураш шоненам, – ойла К.Белынцева.
Самырык студенткым Йошкар-Оласе калык, архитектур эн ончыч сымыстареныт. А вара республик мучко путешествоватлыме годым верысе пӱртӱсым да тӱвырам йӧратен шынден.
– Марий кундем – шкешотан. Кажне район – ойыртемалтше. Курыкмарий район поснак чонемлан лишыл. Тудо шочмо Уралысе курыкан верым ушештара. Кравец когыльыштым чот йӧратем. Олыкмарий вел пӱртӱсшӧ дене кумылым нӧлта, – умбакыже мутшым шуя Ксения.
Конкурс профессионально кушкаш полша
– Туныктымо стажем – ныл ий наре. Сандене тений, мастарлыкем тергаш манын, «Идалыкын самырык туныктышыжо» конкурсыш ушненам. Ныл туныктышо участвоватленна. Чылан уста профессионал улыт. Сеҥем манын шоненат омыл. Эн неле ыле палыдыме класслан урокым эртараш. Но тунемше-влакымат, жюримат сымыстарен кертынам, – манеш самырык туныктышо.
Ксения Вячеславовна, ӱдыр-рвезе-влаклан занятий оҥай лийже манын, тӱрлӧ туныктымо йӧным кучылтеш. Педагог-новатор В.Ф.Шаталовын ямдылыме опорный конспект-влак методикылан чӱчкыдын эҥерта, тыгодым шке гыч оҥайым ешара, мутлан, схемым веле огыл, тыгак сӱрет-влакым кучылтеш. Тудо ойла:
– Урокым эртарымаште личностный подход, сторителлинг йӧн-влак келшат. Вес семынже манаш гын, мый историйым личность гоч каласкалем. Мутлан, Акрет годсо Римым Цезарь кугыжан личностьшо гоч ончена. Йоча-влаклан тиде йӧн моткоч келша.
Кофем йӱмыла, историйым тунемына
К.Белынцеван мутшо почеш, историй чылалан оҥай. Тудо творчествылан кумылаҥда, илыш умылымашым вашталтен кертеш. Тӱҥжӧ – кеч-могай исторический событийым оҥайын каласкален моштыман. Самырык туныктышо яра жапыштыже кумылан чыла еҥлан арт-эр кочкышым эртара. Кофейньыште кофем йӱын, мутлан, Екатерина Великая императрицын вуйлатыме жапше нерген палдарен. Теме-влак тӱрлӧ улыт. Шкешотан занятий лийшашлык нерген тудын ВК-се лаштыкыштыже уверым муаш лиеш.
Ксения тӱрлӧ проектым воза, республикысе тоштерла дене кылым ышта, волонтёр пашам шукта. Шке примерже дене самырык тукымым чолга лияш, калыкнан, элнан историйжым палаш кумылаҥда.