Тошто тувырым пога, калык мурым арала

Ожно чыла марий ешыште марий вургем лийын. Тидыже калыкнан тӱвыра ден историйжым, йӱла ден илыш ойыртемжым почын пуэн. Но кызыт ты вургем шагалыштын аралалт кодын. Теве Волжский район гыч Линда Николаеван марий вургемже ятыр.

Пайдале лийын кертеш

Кеҥежым пошкудем марий вургемым чийымем шекланен шуктен. Пӧръеҥын аваж деч марий тувыр кодын ыле, но тудым кудалтен. Тидым колын, кумылемат тодылалтын. Икмыняр жап гыч угыч колам, пуйто ик ӱдырымаш чыла вургемым пуэден пытарен, весе шуэн. Тыге марий вургемым погаш шонымаш лектын. Шкаланемат, моло уста еҥланат ты вургем моткоч пайдале лийын кертеш. Мый марий калык мурым мурымем годым эре тошто вынеран тувырым чияш тыршем, – ойла Линда.

Тошто марий вургем кызыт шагалем толеш, сандене ме нуным арален кодышаш улына.

Изи годымак тӱвыра кумылаҥден

Линда – самырык мурызо. Тудо Морко район Эҥерӱмбал ялыште шочын-кушкын, Азъял кыдалаш школышто шинчымашым поген. 14 ияшыж годым ава деч посна кодын, сандене Линда ден изажым Шернур районыш Анна кокашт шкеж деке илаш наҥгаен. Тушто Кукнур кыдалаш школышто тунемыныт.

Азъял школыштак ӱдыр-шамыч дене шке гыч погынен куштенна, муренна. Вара тӱрлӧ пайрем годым ялысе фермыште выступатленна. А тудын петыралтмекыже, Кугу Шале да Морко тӱвыра пӧртлаште калыкым куандаренна. Тыге илышем тӱвыра дене кылдаш кумылаҥынам.

Кукнур школышто 9-ше класс деч вара Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжыш хореографий пӧлкаш тунемаш пураш шоненам, но тазалыкем начар лиймылан кӧра налын огытыл. Сандене хоровой отделенийыш каенам. Тушто программе почеш фортепианым шокташ тунемшаш улына ыле. Тиде семӱзгар мыланем моткоч келшен, кажне кастене клавишым темдышт шинченам. Тыгак гармонь дене шокташ тунемынам, – ойла Л.Николаева.

Колледж пелен «Эреҥер» ансамбль лийын (кызыт филармоний пелен). Ты ансамбльым вуйлатыше С.В.Чернова Линдам ансамбльыш кошташ таратен. Тыге ӱдыр кугу сценыште шкем кучаш тунемын.

Колледжыште нылымше курсышто тунеммыж годым Ленинград область гыч Римма кокаже толын да Линдалан Санкт-Петербург олаш каяш темлен.

Санкт-Петербургысо кугыжаныш тӱвыра институтыш руш калык усталык кафедрыш шинчымашым налаш пурен. Тушто шукыж годым рушла муренна. А вокал дене посна занятийыште туныктышем Татьяна Владимировна Шастина мыйым марла мурыктен, – мане мурызо.

Линда тыгак тӱрлӧ конкурсыш уло кумылын ушнен. Туштат лач марла гына мурен.

Институтышто тунеммем годым ме академический концертым ончыктенна. Тушто мурла муренам да куштенам. Залыште шуко калык погынен ыле, но марла шукышт умылен огытыл, сандене мый ончаш толшо-влаклан ончылгоч марий гыч руш йылмыш кусарыме мурым ик программыш чумыренам да кажныжлан пуэденам.

Кушташ тӱҥалмем годым еҥ-влак верышт гыч кынел шогалыт ыле, марий куштымаш нуным ӧрыктарен да куандарен. Концерт деч вара марий тувыр-влакым ончаш толыныт, тӱр да тудын значенийже нерген йодыштыныт, – палдара Линда.

Шинчымашым — самырык тукымлан

Институт деч вара Линдам И.С. Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжыш ӱжыныт.

Мый тушко кугу шонымаш дене толынам: кушкын толшо самырык тукымлан уло шинчымашемым пуаш. Мыланем икымше курсын кураторжо лияш ӱшаненыт. Тыгак нылымше курсышто тунемше-влаклан фольклор ансамбль направлений дене занятийыштым вӱденам. Колледжыште ты ӱдыр-рвезе-влак гыч сай коллектив лийын кертмылан ӱшаным йомдареныт ыле, вет кажныже посна сайын мурен гын, тӱшкан – начарын. Студент-влакат тидын шотышто тургыжланеныт. Пашам тӱҥалмеке, нунылан ӱшанымем нерген вигак каласенам. А ӱдыр-рвезе-влаклан пуйто тидак веле кӱлын. Икмыняр жап гыч экзаменыште нуно тыгай сайын муреныт, моло туныктышат тидлан чот ӧрыныт, икшыве-влакым моктеныт. Туныктышо семын мыланем тиде эн кугу ак лийын, – ойла Л.Николаева.

Ӱжыт — ушна

Паша Линдалан келшен гынат, изи пашадар вес кундемыш каяш таратен. Тыге тудо Озаҥ олаште пайрем-влакым вӱден. Туштак пӱрымашыжым вашлийын. Кызыт Линда ден Игорь пелашыже кум ияш Элавий ӱдырыштым ончен куштат. Нуно Волжский район Приволжский посёлкышто илат.

Паша шотышто мый эрыкан улам. Иктаж вере ӱжыт гын, уло кумылын ушнем. Институтышто тунеммем годым Морко районыш экспедиций дене миен коштынам ыле. Тушто кова-влак деч ятыр калык мурым погенам, нуным кызытат аралем. Муро-влак моткоч сӧрал да тошто илыш шӱлышым аралыше улыт. Сандене нуным калыклан ончыктынем, – ойла мурызо.

Кызыт Линдан Элавий ӱдыржӧ йочасадыш коштеш. Группыштышт музыкальный вуйлатыше каен, сандене икшывыже муро деч посна ынже куш манын, шке ты пашаш куснен. Занятий жапыште нуно модынат, мутланенат, муренат шуктат.

Фото тӱняште

Линда мӱшкыран лиймыж годым сторисмейкерлан тунем лектын. Тиде тыгай айдеме, кудо соцкылыште видеом вераҥда, тӱрлӧ шрифтым кучылтын, историйым ышта. Вара ӱдыржын кугурак лиймекыже, фото-видео курсым эртен. Объектив гоч тӱням вес семын ужаш, айдемын кӧргӧ моторлыкшым шижаш тӱҥалын. Сандене тиде кызыт тӱҥ сомылышкыжо савырнен.

Линда ӱдырамаш-влакым пӱртӱс лоҥгаште утларакше сниматла. Телым гына пӧртыштӧ але студийыште фотосессийым эртара.