Тиде школышто тунемме шуэш…

????????????????????????????????????

Ты кушкыжмын ме, редакций пашаеҥ-влак, Медведево район Цибикнур школышто уна лийна. Эн ончыч 5-9-ше класслаште тунемше-влак дене вашлиймашым эртарышна. Мемнан редакцийыште шукталтше паша нерген каласкалышна, йоча-влакын илышышт нерген йодыштна. Самырык-влаклан кызытсе илышыште кузе шкем кучымо нерген, шочмо кундемым йӧратымын, шочмо йылмым тунеммын, тӱвыранам пален шогымын пайдашт нерген каласкалаш «Православный инициативе» проект дене келшышын, Цибикнур черкын пашаеҥже Никита Смирновым ӱжынна ыле.

Илышым сӧрастарат

Школышто 67 тунемше шинчымашым пога. Нуно Цибикнур села, Эҥер-Ӱмбал, Куптӱр, Шихмамат, Пӱкшерме ялла гыч коштыт.

Коллективыште 13 туныктышо уло. Школым В.Т.Ландышев вуйлата. Валерий Тимофеевич тыште 1982 ий годсек пашам ышта, физике ден математикым туныкта. Педагог-влакым тӱрлӧ пашалан кумылаҥда. Тыгодымак тунемше-влаклан кӱлешан арверым налме верч тургыжлана. Вет чылажат у тунемме стандартлан келшыше лийшаш. Икмыняр ий ончыч металлоломым поген сдатлыме окса дене школлан компьютерым, мультимедийный проекторым да моло оборудованийымат налме.

Пытартыш жапыште школышто рвезе-влак утларак улыт. Мутлан, кудымшо классыште ӱдыр йӧршеш уке, а моло класслаште кокыт дене веле.

Школышто шуко кружок уло. Тушто йоча-влак тӱрлӧ предмет дене келгырак шинчымашым налыт. Кажне икшыве иктаж куд тӱрлӧ ешартыш занятийыш коштеш. 67 тунемше гыч 40 наре йоча кок меҥге тораште верланыше Пӱкшерме тӱвыра пӧртышкӧ кушташ-мураш тунемеш.

Ик эн ойыртемалтше кружок – «Барабанщик-влак». Тудым директорын воспитатлыме паша шотышто алмаштышыже, марий йылмым туныктышо Л.В.Малтакова вуйлата. Пионер барабаным сӧралын перкалаш арам огыл тунемыт. Ты мастарлык шотышто республикысе конкурсышто эре ончыл верлашке лектыт. Тыгодымак пионерийын эртыме корныж дене палыме лийыт.

Вес ойыртемалтше кружок – «Выжигание». Йоча-влак урок деч вара кумылын кодыт. Нуно географийым, биологийым да ӱдыр-влаклан технологийым туныктышо Е.А.Ландышева дене пырля тӱрлӧ кидпашам шуктат. Вара пашам кугу пайремлаште, ярмиҥгалаште ужалат. Пытартыш гана арверыштым 2000 теҥгелан ужаленыт. Чыла тиде оксам Цибикнур черкым тӱзатыме пашалан колташ кутырен келшеныт.

Йочапӧрт

Ожно Цибикнур селаште йочапӧрт лийын. Тудо 1942 ийыште почылтын да 1953 ий марте пашам ыштен, вара вес верыш кусареныт. Шукерте огыл йочапӧртын ик воспитанникше Цибикнур школым тунем лекме нерген свидетельствыжым конден. Тудым тунемшылан 1914 ийыште пуэныт улмаш. Тидыже историйлан моткоч шерге документ.

Школышто Цибикнур йочапӧрт нерген ятыр материал уло. Туныктышо-влак тушто кушшо йоча-влакым палат. Нунын деке шарнымыштым йодышташ лӱмынак миен коштыт.

2014 ийыште йоча годсо верым ончалаш Российыште илыше финн Вилорг Терявяйнен толын коштын. Туныктышо-шамыч туддеч шарнымашым возен колташ йодыныт улмаш. А тудо ик идалык гыч чыла шарнымашыжым «Наш общий дом» лӱман книгаш чумырен да почто дене колтен. Вилорг 1946 ий гыч 1952 ий марте Цибикнур йочапӧртыштӧ илен. Мо оҥайже: савыктышыш моткоч шуко фотографийым пуртен. Тудо шкежак йочапӧртыштӧ фотокружокым вӱден улмаш.

Софья Могилевскаян «Домик в Цибикнуре» книгажат почётан верыште. 1941 ийыште йоча писательым тышкыла ссылкыш колтеныт, йочапӧртым вуйлаташ шогалтеныт. Школысо тоштер вуйлатыше М.В.Светлова С.Могилевскаян кушто, кӧ дене пачерым айлен илымыжым шукерте огыл рашемден. Цибикнур селасе йочапӧртыш Москосо Политиздатысе пашаеҥ-влакын шочшыштым, тыгак Ленинград гыч эвакуироватлыме йоча-влакым конденыт улмаш.

Тунемше-влаклан чыла тидын нерген туныктышо М.В.Светлова чӱчкыдынак каласкала. А историйым келгынрак тунемаш педагог Э.В.Ласточкин кумылаҥда. Йоча-влак проект пашам кумылын возат, шымлат. Вет тыгодым нуно шочмо вершӧрым утыр йӧраташ тӱҥалыт, еҥ-влак нерген шуко уверым пален налыт.

Эльвира Терентьева.

И.Речкинын да В.Мустаеван фотошт.