Театр верч чонжо йӱла

«Кийыше кӱ йымач вӱд огеш його», – манеш Курчак театрын самырык артистше Максим Иванов. Тудо 2014 ий годсек ты театрыште тырша, ятыр рольым модын. Поснак марий составыште ойыртемалтын.

Изинек – тӱрлӧ аланыште

Максим Йошкар-Олаште шочын-кушкын. 9-ше №-ан школышто шинчымашым поген. Изинек чолга, ойыртемалтше шинчаончалтышан лийын.

Мый пеш эр кутыраш тунемынам, сандене ача-авамлан мураш, почеламутым каласкалаш йӧратенам. Паша гыч толмыштлан, вургемым вашталтен чиен, концертым ончыктенам, – ойла М.Иванов.

Икымше классыште тунеммыж годым школышто театральный кружокым почыныт, Максимат тушко ушнен.

Ме тӱрлӧ спектакльым шынденна. Икана Карлсоным модаш пуэныт, а мый йолемым тодылынам. Но поро йолташем мыйым утарен: репетицийыш издер дене шупшын кондыштарен. Йоллан кӧра сценарийым вашталташ логалын. Лектын тыге, пуйто Карлсонын пропеллерже шаланен, да тудо пуреҥгаен, сандене йолжым тодылын, – шарналта актёр.

Ты театральный кружок кок-кум ий гына пашам ыштен, а Максим ик верыште шинчен кертын огыл, чылажат тудлан оҥайын чучын, сандене Йошкар-Оласе 29-ше №-ан школ пелен музыкальный сымыктыш школыш кошташ тӱҥалын. Тыгак «Вертикальыште» модын. Школышто чыла мероприятийым вӱден. Баскетбол денат заниматлен.

Рвезын чоныштыжо тӱрлӧ шижмаш шочын, южышт нерген нигӧлан каласкалаш тоштын огыл, сандене шонымашыже-влак кагазыш возыныт. Тыге школышто тунемме жыпыште 100 наре почеламутым возен.

Вигак – кокымшо курсыш

Тӱрлӧ аланыште шкем терген ончымаш актёр профессийым ойырен налаш полшен. Кугурак класслаште тунеммем годым школыштына театральный студийым почыныт. Мый тушко уло кумылын коштынам, вет мемнам лӱмлӧ актёр-влак туныктеныт.

9-ше классыште Курчак театрын художественный вуйлатышыже Галина Владимировна Ковалёва Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжыш «Курчак театрын актёржо» специальностьым налаш тунемаш пураш темлен. Мемнам вигак 2-шо курсыш налыныт, – мане Максим.

Тыге самырык актёрын шонымашыже шукталтын. Рвезылан тунемаш келшен, моло ӱдыр-рвезе-шамыч дене вигак пеҥгыде кылым ыштен.

3-шо курсышто тунеммем годым республикышкына Санкт-Петербург ола гыч режиссёр Александр Янович Стависский «Шинель» спектакльым шындаш толын. Репетиций лу шагат эр гыч лу шагат кас марте шуйнен. Мый 3 метр кужытан Шинельым модынам. Ты премьерым Санкт-Петербургышто тӱрлӧ площадкыште модын ончыктенна. Лач ты олаште Марий Эл Республикысе да вес кундемысе ончышо-влакын чот ойыртемалтмыштым умыленам, – ойла актёр.

Марий йылмым тунемашыже логалын

Самырык актёрлан, театрыш толмеке, ондак «пуртымо» рольым модаш пуат. Тыгай рольым модаш нелылык лектеш, молан манаш гын актёр-влак 20-30 ий дене пашам пырля ыштат, нуно икте-весыштын шӱлымышт, йӱкышт, коштмышт деке тунемын шуыт. А кунам ты рольыш самырык еҥым шогалтат, молылан у еҥ деке тунемаш жап кӱлеш. Тыгай годым ваш полшен, умылен моштыман, тунам веле сай лектышыш шуаш лиеш, – палдара М.Иванов.

Ик ий утла театрыште пашам ыштыме деч вара рушла кутырышо самырык актерым марий составыш пуртеныт, тӱҥ рольым модаш ӱшаненыт.

Ушеш кодшо спектакль – тиде «Кутко сӱан» («Муравьиная свадьба»). Тудым режиссёр Александр Сильвестров шынден. Тунам мыланем Шудышырчыкым да Тӱмырзым модаш ӱшаненыт. Спектакль марла шындалтын, сандене почеламут форман текстым палышаш улам ыле. А мый марла кутырен омыл. Тидлан кӧра Шкетан лӱмеш Марий драмтеатрын артисткыже Маргарита Медиковам туныкташ йодыныт. Тудо тӱрлӧ семын туныкташ тыршен, но мыйын лектын огыл. Туге гынат актрисе мыйым коден каен огыл да кузе ышташ кӱлмым шонен муын. Маргарита Егоровна кӱлеш семын мутым лудын, а мый почешыже тудын семынак ойленам. Спектакльын премьерже деч вара шукын мыйым моктеныт. Но кумылым весат нӧлтен: мыланем ӱшаненыт, да мый шке пашамым сайын ыштенам, – мане актёр.

«Курчак дене пашам ыштымыда годым иктаж ырылан ӱшанеда мо?» йодышлан актёр тыге вашештыш:

Колледжыште тунеммына годым иктаж арверым «ылыжтараш», чонаным ышташ, кӱштат ыле. Мыланем  пуфик логалын. Кызытат тудо театрыштына аралалтеш, кунам ты пуфикым ужам, вигак миен ниялтем. Тиде занятий гоч ме арверым, курчакым, айдемым пагалаш тунемынна. Пашаште курчакым жаплаш от тӱҥал гын, спектакль годым тудын кидше але йолжо кадырген кертыт. А тидын годым артист йочалан курчакын кидше-йолжо корштымым шке эмоцийже гоч ончыктышаш. Тидым огеш ыште гын, йоча тудлан ӱшанымым чарна да театрыш огеш тол. Вет икшыве-влак курчак-шамыч илыше улыт манын шонат.

Театр йоча-влаклан веле огыл

Курчак театрын сценыштыже М.Ивановым «Машенька и Медведь», «Гусёнок», «Дикие лебеди», «Морозко», «Прекрасное далёко» да моло спектакльыште ужаш лиеш.

Кызыт Курчак театр у кӱкшытыш шуын, тудо йоча-шамычлан веле огыл, кугыеҥланат спектакльым шында. Нунын кокла гыч поснак «Йӱд орол», «Йӱксалче», «Золотой цыплёнок» спектакль-влакым ойырен кодынем. «Золотой цыплёнок» постановкышто мый Пирын образшым чоҥем. Рольым модмем годым ик вере шинчавӱдемат толеш. Ты спектакльыште ешыште ача-ава да икшыве кокласе кыллан, йӧратымаш да йочам ончен куштымылан кугу тӱткыш ойыралтеш.

«Нине спектакль-влакым чылалан ончаш темлем, кажныже шкаланже келшен толшо шинчымашым, ой-каҥашым налын сеҥа», – ойла М.Иванов.

Кызыт актёр Иван Бунинын новеллыже почеш «Сны» спектакльыште Стёпа лӱман рвезым модеш.

Дарья Быкова.

Курчак театрын архивше гыч налме фото.

Палаш оҥай

Российыште театрыш коштмо шотышто Марий Эл кокымшо верым налеш. Икымше верыште – Санкт-Петербург, кумшо – Моско.

Палаш оҥай

Самырык актёр яра жапыште кочкаш ышташ йӧрата. А сентябрьыште йолташыже дене пырля кӱчым ыштыме салоным почаш шона.

Мыйын кид парням шелышталтеш, а рвезе улмемлан кӧра кӱчым тӧрлаш кошташ вожылынам. Тыге кӱчым ыштыме салоным шке гыч почаш кумыл лектын. Салоным сентябрьыште официально почына, – ойла Максим.

Дарья Быкова

Курчак театрын архивше гыч налме фото.