Медицине пашаеҥын кечыжым элыштына июньын кумшо рушарнянже пайремлат. Тений туд 19 июньлан толеш. Ты кечын медицине дене кылдалтше еҥ-влакым саламлат, кÿлешан пашам шуктен шогымыштлан тауштат. Пайрем деч ончыч Медведево посёлкысо йоча поликлиникыште тыршыше педиатр Татьяна Николаевна Смирнова дене вашлийна. Тудын дене мутланышна.
Татьяна Николаевна – самырык врач. Тудо кумшо ий ты поликлиникыште пашам ышта. Шочын Курыкмарий район Сухин ялыште. Козьмодемьянск оласе художественно-музыкальный школышто шинчымашым поген, сÿретлаш тунемын, но ончыкылык профессийжым медицине дене кылден. Тидлан амлажат лийын – кочаже пÿйым ачалыше доктор лийын. Школ деч вара Татьяна Нижний Новгород оласе Приволжский исследовательский медицине университетыш тунемаш пурен. Тушто Марий Эл Республикысе тазалык аралтыш министерствын пуымо целевой направленийже почеш тунемын. Ты направлений почеш тунемше специалист, дипломым налмеке шке кундемыштак пашам ыштышаш. Курыкмарийыште паша вер лийын огыл, садлан Татьяна Николаевна Медведево посёлкышко толын. Тыге самырык специалист ынде кумшо ий йоча-влак дене пашам ышта. Тÿрлö чер деч эмла, шке шулдыр йымалныже нуным арала.
– Татьяна Николаевна, йоча врачын пашаштыже эн тÿҥлан мом шотледа?
– Эн ончыч йоча-влак дене кылым муын моштыман. Содыки нуно кугыеҥ-влак деч ойыртемалтыт. Икшыве дене мутланен, кумылжым савырен моштыман. Южгунам, мöҥгешла, ача-ава-влак дене кылым ышташ нелырак гай чучеш.
– Йоча врачын сомылышкыжо мо пура?
– Ме йочам шочмыж гыч 18 ийым темымешкыже эскерена. 0-1 тылзе марте мöҥгыштышт патронажым вÿдена. Вара ача-авам икшывын ик ийым темымешкыже кажне тылзын мемнан деке коштыктена. Тыге йочан тылзе жапыште мыняр кушмыжым, нелытым погымыжым да молымат эскерена. Йочасадыш, школыш кайыме деч ончыч тÿрлö специалистым эртыман, кÿлеш анализым сдатлыман. Кеҥежым, мутлан, шуко йоча санаторийыш, лагерьыш канаш кая. Садлан нуным тергена, документым оформитлена. Йоча, кушшыжла тÿрлö йыжыҥым эрта. Тыге ийготлан келшышын, капкылым, тÿрлö органым тергаш колтена (УЗИ процедурым), прививкым ыштена.
– Прививкым ыштыманак мо? Кÿлешлыкше могайрак?
– Тидын шотышто ача-ава-влакын шонымашышт тÿрлö лиеда. Но прививкым жапыштыже ыштыман. Изирак йоча прививкым куштылгынрак чытен лектеш. Йоча черле лийын гын, тудын тöрланымыж деч кок-кум арня эртымеке веле прививкым шындаш лиеш.
– Йочан капкылысе температуржо кÿзен гын, ача-авалан эн ончыч мом ыштыман? Температурым вигак волтыман мо?
– Йочан капкылысе температуржо кÿзен гын, тидын шотышто тумам тарватыман огыл. Температур 38,5 деч изирак гын, тудым волташ тыршыман огыл. Шукырак леве вÿдым йÿктыман, капшым ночко лапчык дене йыгыман, состоянийжым эскерен шогыман.
– Икшывым кузе чын мушман?
– Личный манме гигиеным эреак эскерыман. Кажне кечын йогышовÿд дене чывылтыман. Тÿрлö шампунь, гель дене йочам арняла ик гана сайын мушман.
– Памперс шотышто мом маныда?
– Йочан ик ийым темымешкыже, тудым кучылташ лиеш. Идалыкаш икшывым такшым шондыгöршöкыш кошташ туныкташак тыршыман. Но кызытсе ятыр ача-аван тидын шотышто – шке шонымашыже. Южышт памперсым йочасадыш кайымешкышт чиктат. Тыге шканышт да йочалан шуко эҥгекым ыштат.
– Аяргыме але ротовирусым кучымо годым могай полышым вигак пуыман?
– Вÿдым йÿктыман, шоло да пагар гыч лукташ полшышо тÿрлö сорбентым пуыман.
– Икшывын сусыржым але нузылгымо вержым кузе чын обрабатыватлыман?
– Тыгай верыш ончыч хлоргексадиным ч дене обрабатыватлыман вара зелёнкым йыгыман. Йоча-влаклан йодым йыгыман огыл.
– Кеҥежым шыҥа, ÿвыра моткоч витарат. Нунын деч кузе аралалтман?
– Йÿдлан йоча-влаклан келшыше пластиным кучылташ лиеш. Кечывалым тÿрлö спрей дене пайдаланен кертыда. Тудым ик ийым темымеке шыжыкташ лиеш, аптекыште гипоаллергенныйжым ойырен налза. Коваште ынже ынже лÿгыштö да ынже пуал манын, пурлмо деч вара йоча-влаклан келшыше гель-влакым йыгаш келшен толеш.
– Пневмоний черын икымше признакше могай лиеш? Кузе тудым шекланен шуктыман?
– Йоча-влак пневмококк бактерийлан кöра ты чер дене чÿчкыдын черланат. Садлан превинар вакциным жапыштыже шындыман. Икшывын кумылжо волышо, вийже уке, капкылысе температуржо кум-вич кече деч утларак ок воло, чот кокыра гын, педиатр деке кайыман. Тудо кÿлеш полышым жапыштыже пуышаш.
– Черле йоча деке мöҥгö врач кунам мийышаш?
– Икшывын (ик ийым темыдыме) капкылысе температуржо кÿзен гын, врач обязательно лекшаш. Кум ий деч кугурак йоча-влак деке мияш тÿрлö показанийым шотыш налман: капыште тÿрлö чÿнча лектын але температур кум-вич кече ок воло гын.
– Кызытсе йоча-влак могай чер дене утларак черланат?
– Кажне черын шке пагытше уло манаш лиеш. Шыжым ветрянке, скарлатине, тонзиллит дене утларакшым черланат гын, телым – ОРЗ-ын тÿрлö видше дене, кеҥежым – шоло чер озалана.
– Татьяна Николаевна, моткоч кугу тау мутланымашке ушнымыланда, тÿрлö ой-каҥашым пуымыланда! Шушаш профессионал пайремда дене тендам да чыла медицине пашаеҥ-влакым шокшын саламлена, тазалыкым, вий-куатым, мутым колыштшо да шагалрак черле йоча-влакым тыланена!
Иван Речкинын фотожо.