Йошкар-Оласе Бауман лицей пелен идалык ончыч медиаклассым почмо. Тидым Марий Элысе Тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министерствын полшымыж дене ыштыме. Кызыт лицейыште 11-ше да 10-шо класслаште ӱдыр-рвезе-влак медиа направлений дене шинчымашыштым нӧлтат. Тений 10-шо классыш 23 тунемше толын. Нунын коклаште Параньга район Ондропсола гыч Юлиана Курочкина.
Медиа сымыстарен
Юлианан медиа йыжыҥыште шуаралтме опытшо лийын. Садлан Бауман лицейыште ты направлений почеш ӱдыр-рвезе-влакым тунемаш погымо нерген пален налмеке, тушко толаш кумылаҥын.
– Мый Матародо кыдалаш школышто 9-ше класс марте шинчымашым погенам. Тушто тунеммем годым Медведево районысо «Радужный» лагерьын «Импульс первых» сменыштыже лийынам. Мыланем лагерьын илышыж нерген материалым возаш, мероприятийым фотографироватлаш да нуным сайтышке вераҥдаш ӱшаненыт. Мыланем ты пашам шукташ моткоч келшен. Вет ме школыштат тыгаяк сынан кружокышто шуаралтынна: видеом войзенна, тудлан текстым келыштаренна да школын сайтыштыже пашана-влак дене палдаренна. Тыгак школысо газетым луктынна да ты йыжыҥ почеш моло сомылым виктаренна, – ойла ӱдыр.
Тунемыт, практикым эртат
Медиаклассыш тунемаш пураш манын, ӱдыр-рвезе-влак руш йылме дене экзаменым кучат, портфолиом аралат. Туштыжо йылмым палыме деч посна, нунын медианаправлений почеш тӱрлӧ мероприятийыште участвоватлымыштым, шинчымашыштым пойдарымыштым, пашам вораҥдарымыштым (газетым лукмо, статьям возымо, влогым вӱдымӧ, видеом войзымо да моло сомылым шуктымо) ончат. Ты классыште тунемше-влакын литературлан да обществознанийлан утларак тӱткыш ойыралтеш.
Ӱдырын ойлымыж почеш, тунемаш тӱҥалмеке, тудлан изиш йӧндымынрак чучын. Классыште шукынжо Йошкар-Ола гыч ӱдыр-рвезе-шамыч улыт, а тудо район гыч толшо. Но жап эртымеке, икте-весе дене палыме лиймеке, куштылгырак лийын, мане.
– Школысо программым тунемме деч посна мыланна «Введение в профессию» предметым вӱдат да тудын почеш практикым эртарат. Тушто мыланна ончыкылык профессийна нерген каласкалат. А практике годым республикысе изданий, телевидений, радио организацийлашке коштына да нунын пашашт дене палыме лийына. Тыгак арнялан ик гана Марий кугыжаныш университетыште шинчымашнам нӧлтена.
Ончыкылык илышем журналистике дене кылдаш шонем. Садлан ты направлений мыланем келша але укем медиаклассыште умылем, шонем, – чонжым почо ӱдыр.
Мастарлыкшым тапташ шона
Юлиана Курочкина тыгак Бауман лицей пеленысе волейбол секцийыште шуаралтеш. Тылеч посна ончычсо семынак «Движение Первых» толкынын еҥже лияш да куштымаш кружокышто шуаралташ шонымашыже уло. Вет тудо Матародо школ пеленысе «Движение Первых» толкынышто шоген да шуко вере участвоватлен. Тыгак Параньга посёлкысо Йоча сымыктыш школын хореографий пӧлкажым тунем лектын. Ӱдыр тушто куд ий мастарлыкшым таптен, тудым йошкар диплом дене пытарен.
Курочкина марий блогер-шамычын влогым вӱдымыштым эскера. Тудын шкенжынат телеграмыште каналже уло. Ты марте ӱдыр шке илышыж нерген палдарымылан тӱткышым ыштен гын, медиаклассыш тунемаш пурымеке, вес йыжыҥ почеш каналжым виктараш кумылжо шочын. Тугеже Юлианан у тематикан каналжым вучаш тӱҥалына.
Пашам ыштен ончаш йӧным ышта
СМИ класс-влакын пашаштлан Марий Элын сулло журналистше Ирина Москвина вуйын шога. Тудо тыгак 10-шо классын тьюторжо (куратор). Ирина Вячеславовна тыгерак каласкалыш:
– Ӱдыр-рвезе-влак республикысе изданий ден телевиденийлашке арнялан ик гана лектын коштыт. Тушто нунылан тӱрлӧ занятийым эртарат. Икымше тыгай занятий «Марий Эл» увер агентствыште лийын. Тушто 10-шо медиаклассын тунемшыже-влакым «Марийская правда», «Марий Эл», «Кугарня», «Ямде лий» газет-влак дене палымым ыштеныт. Тылеч посна нуно кажне шуматкечын Марий кугыжаныш университетыште лӱмын ямдылыме программе почеш шинчымашыштым нӧлтат.
Тенийысе классыш толшо ӱдыр-рвезе-влакын шинчашт йӱлымым шекланенам. Нуно, чынжымак, журналистике деке мелын улыт. Тунемше-шамыч дене икымше газетымат лукташ тӱҥалынна. Кызыт газетлан лӱмым шонена, дизайным келыштарена. Газет ныл полосан лиеш, тудым 11-ше класс дене пырля ямдылаш тӱҥалына. Тыгак кок классыштыжат тьюторский шагат уло. Тушто ӱдыр-рвезе-влак дене ончыкылык профессийышт шотышто нуным тургыжландарыше йодышлам каҥашена.
10-шо класс «Марий Эл» увер агентствыште икымше пелий практикым эрташ тӱҥалеш гын, ты жапыште 11-ше класс «МЭТР» телеканалыште шуаралтеш. Вара нуно вашталтыт. Тидыже ӱдыр-рвезе-влакын моштымашыштым нӧлташ, ончыкылык профессийым налме шотышто шонымашыштым вашталташ огыл манын ышталтеш. Практикыште ойыртемалтше ӱдыр-рвезе-шамычлан балльный системым келыштарыме. Тыге нуно оҥай идейышт але пашашт дене баллым поген кертыт. Лицеист-шамычын чыла гаяк пашаштым Бауман лицейын сайтыштыже але шке классыштын каналыштышт ончаш лиеш.
Тыгак Ирина Вячеславовна медиаклассым тунем лекше-шамычлан ончыкыжым кӱшыл шинчымашым налаш иктаж-могай льготым але системым келыштарыме шотышто йодыш решатлалтме нерген ойлыш. Тудым Марий Элысе Тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министерстве рашемдаш мутым пуэн, мане.
Тенийысе 11-ше класс медианаправлений почеш тунем лекше икымше выпускник лийыт. Садлан ӱдыр-рвезе-шамычын ончыкылык профессийышт нерген сай шонымашышт утларак пеҥгыдемеш, а медиакласс тидлан йӧным ышта манын, меат ӱшанена. Вет нуно мемнан ончыкылык коллегына улыт!
Медиаклассын тӱҥ шонымашыже – ӱдыр-рвезе-влакым журналистике профессийыш толаш кумылаҥдаш. Тидланже ты профессийын чыла гаяк оҥай да ойыртемалтше шӧрынжым, кӱлешлыкшым ончыкташ.
Авторын фотожо-влак.