Сылне йӱкан уста гармоньчо

Августышто Морко район Арын селаште «Ӱжаран кастене» вашлиймашым эртарышна. Пайремым тунам Арын черке пеленысе хор сӧрастарен ыле.

Хорым 2000-ше ийла тӱҥалтыште черкын тунамсе регентше Димитрий Александров чумырен. Тудо коллективыш коштшо-влакым мураш, йӱкым чын шындаш туныктен. Арын села, пошкудо Чавайнур да Чодыраял гыч хорыш мураш коштыт. Репетицийым Рушарня школышто эртарат. Кеҥежым да шыжым чӱчкыдынжак вашлияш ок логал – сурт сомыл, пакча паша ситышын. Телым тыгай вашлиймаш-влак чӱчкыдынрак лийыт.

Кызыт хорым Татьяна Жилина вуйлата. Коллектив службо годым веле огыл мура. Нуным районысо да республикысе моло мероприятийышкат ӱжыт. Шукерте огыл, мутлан, Марий епархийлан 30 ий теммылан пӧлеклалтше мероприятийыш Йошкар-Олаш толын каеныт. Коллективын репертуарыштыже калык муро-влакат улыт. «Ӱжаран кастене» вашлиймаш годымат икмыняр гыгай мурым шуйдарышт. Мотор марий тувырышт гын шинчам куандара. Кажне мурызын тыгай костюм шкенжын, иктышт шке тӱрленыт гын, весышт Чодыраялысе «Тӱрлемӱдыр» студийыште ыштен пуаш йодыныт.

Изинек – гармонь дене

Чавайнур ялыште илыше А.В.Ямблатова коллективыш 2004 ийыште толын. Алевтина Владимировна мура веле огыл, гармонь дене мастарын шокта. Ешыште нуно кум икшыве кушкыныт, тудын шольыжат, шӱжаржат тале гармоньчо улыт. Тиде моштымаш нунылан ача-авашт деч куснен. Арын кундемын шочшыжо Владимир Сергеевич ден пошкудо Чуваший гыч марлан толшо Зоя Максимовна шке жапыштыже ятыр пайремым сӧрастареныт. Алевтина Владимировнамат сӱаныш гармоньчо семын шуко гана ӱжыныт, почеш мияшат, ончыл йӱашат мыняр гана логалын, шотленат пытараш ок лий!

Кокымшо класс гычак гармонь дене шоктем. Икымше класс деч вара авам мыйым Йошкар-Олаш тунемаш колтынеже ыле. Но мыйын, ялысе ӱдырын, мӧҥгӧ деч тораш кайымем шуын огыл. А кокымшо классыште тунеммем годым гармоньым налын пуэныт. Шарнем, ты семӱзгарым кучен шинчын, мурем да семым келыштарем ыле. Тыге шке гыч шокташ тунемынам.

Марий пединститутышто тунеммем годым эше баяным шупшкедаш тунемынам. Арын школышто 26 ий тӱҥалтыш класслам туныктенам. Пашаштемат гармонь дене шоктымем кӱлеш лийын. Верысе клубыш тӱрлӧ пайремлан мыйым ӱжыт ыле, ик ганат «огым» манын омыл. Чаманен каласыман, кок эргым да ӱдырем ты семӱзгарым огыт шокто, – манеш гармоньчо.

Кызыт Алевтина Владимировна С.Г.Чавайн лӱмеш литературно-этнографический комплексыште пашам ышта. Гармоньым кидыш шуэн налеш гынат, пайрем але уна-влак толмо годым нуным сылне сем почеш куштыкта. Альберт Арсентьевич пелашыжат уло кумылын кушталташ лектеш.

– Радио дене иктаж келшыше мурым коламат, диктофоным чӱктем веле. Вара гармоньым кучен шинчам да ты семым келыштарем. Весела, кушташ таратыше семым шокташ утларак йӧратем, – манеш А.Ямблатова.

Алевтина Владимировнан ешыже да йолташыже-влаклан куанен кӧранаш гына кодеш. Вет тыгай уста гармоньчо дене пырля пайремым эртараш – кугу куан.

Авторын фотожо.