Яллаште самырык специалист-влакым вашлияш – тиде моткоч кугу куан. Теве Шернур район Мустай школышто кызыт ныл самырык туныктышо пашам ышта. Пошкудо Шым Памаш ял гыч Артём Алексеевич Паймаков физкультурым да ОБЖ-м ынде кокымшо ий туныкта, тыгак тудо директорын воспитатлыме паша шотышто алмаштышыже.
Тунемше шагал
Мустай школым пӱтынек уэмдыме дене тудо чылт оласе гай лийын. Инвентарь, тӱрлӧ оборудований ситыше, класс-влакымат тачысе илышлан келыштарыме. Артём Паймаков тиде школышто ондак тунемын гын, таче тышке машина дене кок меҥге тора гыч пашаш кудалыштеш. Кок ийыште тудо икоян, уста коллективыште пагалымашым сулен шуктен. Чолга туныктышо, школ чапланыже манын, шагал огыл тырша.
Тудо тале спортсмен, физрук семын тунемше-шамычым таза илыш-йӱлалан кумылаҥда, капкылым шуараш, спортышто шке верым муаш полша. Тунемше-влакын тӱрлӧ таҥасымашыште, модмаште сеҥышыш лекмышт – туныктышын паша лектышыже.
– Мый изинек военный профессийым налаш шоненам, но физкультурым туныктышо лийынам. Тидлан Оршанке педколледжыште шинчымашым налынам. Ты жапыштак эше Марий кугыжаныш университетыште юридический факультетыште тунемынам. Паша корнемат тиде колледжыштак тӱҥалын. Тушто йоча-влак дене куд ий тыршенам. Варажым Мустай школыш пӧртылынам.
Тышке пашаш толмеке, йоча-влакым кузе куандараш, могай направлений дене нуным вияҥден колташ – эре шонкаленам. Ик тылзыште кажныжым сайын пален нальым. Посна йоча дене, тыгак уло тӱшка дене пашам ыштен онченам. Иктым умыленам: йоча-влакын ӱнарыштат, спорт дене кылым кучаш кумылыштат уло, спорт инвентарь сита, а школышто таче йоча шагал.
Тунемше-шамыч куштылго атлетике, волейбол, баскетбол, футбол да спортын моло видше дене тӱрлӧ таҥасымаште шкеныштым тергат. Ече дене гына изиш нелынрак кая. Кугу сеҥымашым мыланна 9-ше классыште тунемше Денис Домрачев конден. Ӱмаште Волжский районышто эртаралтше курык коклаште куржталме шотышто Российысе таҥасымашын икымше йыжыҥыштыже тудо 2-шо верым налын. Тыгак 6-шо классыште тунемше Кирилл Ивановымат палемден кодынем. Тудо куштылго атлетике да футбол дене школысо сборный командын ик эн чулым модшыжо, – мане А.Паймаков.
Мероприятийлан вуйын шога
Артём Алексеевич эше теве мо дене ойыртемалтеш: тудо тале футболист. Шернур районысо «Сокол» командыште модеш. Тыгак Мустай ялысе «Нива» командын капитанже. 8, 9-ше класслаште тунемше сайын модшо рвезе-влакым ялысе командыш уша. Тидыже опытым погаш, сайынрак модаш тунемаш полша. Артём Алексеевич эше куштылго атлетике дене талын заниматла.
Директорын воспитатлыме паша шотышто алмаштышыже семын тудо школышто эртаралтше мероприятий, пайрем-влаклан вуйын шога. Кок ийыште спорт мероприятийым, футболла модмо турнир-влакым утларак эртараш тӱҥалын. Тыгак йоча-влакым тӱрлӧ онлайн-конкурсыш чӱчкыдын ушнаш кумылаҥда.
Ял чонлан лишыл
Артём Паймаковын кумылжым оласе илыш огеш сымыстаре. Тудлан шочмо вершӧржак лишыл. Тыште пӱртӱсшат ямле, чоным куандарыше, вийым пуышо. Тыгодым ялыште ик верыште от шинче: могай-гынат паша эре лектынак шога. Паймаковмыт вольыкым шуко ашнат: ушкалышт, ятыр шорыкышт уло. Сандене кеҥеж мучко шудым шагал огыл ышташышт логалеш. Трактор ден машина, моло кӱлеш технике ты пашам изиш куштылемден колташ полшат.
Паймаковмыт ача-аван суртыштыжо уло ешге илат. Артём Алексеевич ден Ксения пелашыжын ушнымыштлан шым ият темын. Самырык ӱдырамаш тудын гаяк спортым йӧратыше: Мустай школышто физкультурым туныкта. Вате-марий кум шочшым ончен куштат. Шым ияш Михаил 1-ше классыште тунемеш, ныл ияш Степан йочасадыш коштеш, а идалыкат пелаш Юлианна – ава пелен.
– Ача ден авам изинек пашам йӧраташ туныктеныт. Мый тидын деч нигунам лӱдын шоген омыл. Мӧҥгыштӧ эргым-шамычымат пашалан кумылаҥдем. Тыге капкылышт пеҥгыдемеш. Ме ача-авалан полшена, нуно – мыланна. Ик жап пелашем олаш каяш шонен пыштен ыле. Но мый ныл пырдыж коклаште киенжат ом керт, кызыт олаш куснаш кумыл уке. Тыгодым кугу оксалан толашымаш уке. Кызыт ялыштат илаш лиеш. Школын чапшым утларак нӧлтыман, йоча-влак дене шукырак пашам ыштыман, – каласыш тудо.
Паша айдемым чапландара, сӧрастара, маныт калыкыште. Тале спортсмен, уста туныктышо паша деч лӱдын, ӧрын огеш шого, а кумылын, кӱлешак манын тырша. Сандене тыгай еҥ-влак ончыкылан ӱшаным пуат, школым тӱзатен колташ полшат.