7-8 июльышто Чебоксар олаште «Успешная семья Приволжья» конкурсын финалже эртен. Тушто Юл кундем федеральный округ гыч приёмный да шуко шочшан 14 еш таҥасен. Марий кундемнан чапшым тений Йошкар-Ола воктенысе Савино ял гыч Александр Анатольевич ден Ирина Геннадьевна Соловьёвмыт араленыт.
Нуно «Пеҥгыде еш» номинацийыште палемдалтыныт. Вате-марийын ныл шочшышт уло, тыгак нуно еҥын вич икшывыжым ончен куштат.
Республикыште икымше лийыныт
Шошым конкурсын регионысо йыжыҥже эртаралтын. Кундемнан тӱрлӧ районжо гыч тушто икмыняр еш таҥасен. Соловьёвмыт мастарлыкышт дене поснак ойыртемалтыныт да икымше верым суленыт. Тидыже финалыш каяш йӧным ыштен.
– Опеке да попечительстве органын темлымыж почеш ме икымше гана тыгай конкурсыш ушнышна. Чуваший чекыште мемнам кинде-шинчал дене порын вашлийыныт, чувашла мурен-куштенна.
Конкурсышто слайд почеш ешна нерген каласкаленна. Йошкар-Оласе Брюгге набережный, тусо посна объект-влак дене палдарыме роликым ончыктенна. Тудым сниматлаш мыланна МЭТР телеканал полшен. Творческий конкурсышто кок мурым шергылтаренна, йоча-влак эше тӱрлӧ семӱзгар дене шоктеныт. Уш-акылым пойдарыме викториныште еш дене кылдалтше тӱрлӧ йодышлан вашмутым кычалынна. Мыланна пӧлекым да окса премийым кучыктеныт.
Конкурс тӱрлӧ программылан поян лийын. Йоча анимаций, тыгак посна конкурс-влак эртеныт, тыгак экскурсийыште лийынна. Тиде конкурс гына огыл, тыгак тудо еш-влаклан кугу пайрем, – мане суртоза Александр Анатольевич.
22 ий эре пырля
Ирина Геннадьевна Оршанке посёлкышто шочын-кушкын, тусо И.К.Глушков лӱмеш шуко профилян колледжыште «Тӱҥалтыш класслам туныктышо» специальностьым налын. Вара МарГУ-што инженер-технологлан тунем лектын. Кызыт йоча-влак дене шогылтеш. Пелашыже Александр Анатольевич Шернур посёлко гыч. Тудо Йошкар-Олаште военныйлан ятыр ий тыршен, офицер. Кызыт – сулен налме канышыште. МарГУ-што магистратурышто религиоведлан тунемеш.
Вате-марийын мужыраҥмыштлан тений 22 ий темын. Нуно икте-весылан эҥертен, ваш умылен илат, йоча-влакым йӧратат. Сандене еҥ икшывымат нуно шке шочшо гай ончен куштат. 2015 ийыште икымше приёмный йочам ончаш налыныт.
– Ме Юмылан ӱшаныше улына. Тидыжат йочам ончаш налаш кумылаҥден. Эн ондак ме Киров кундемысе йочапӧрт гыч ныл ияш Людмилам да кум ияш Аграфенам ончаш налынна. Кум тылзе гыч Звенигово район «Журавушка» реабилитационный рӱдер гыч ныл ияш Ромам да куд ияш Каринам ешыш кондышна. Варажым – Семёновкысо школ-интернат гыч начарын колшо шым ияш рвезым, Ваням. Тыгак палымынан ӱдыржым ончен куштенна. Тудо кызыт посна ила. Моло икшыве-влакат кушкын шуыныт. Кызыт Люда 11 ияш, Аграфена 10 ияш, Карина 13 ияш, Роман 11 ияш, Ваня 13 ияш улыт.
Приёмный йоча-влакым ешыш налме деч ончыч шочшына-влакым ямдыленна. Мутат уке, еҥ икшывым ончен кушташ куштылго огыл. Поснак койыш-шоктыш негызлалтме жапыште нелырак. Вет чонышт сусыргышо, шуко уто-ситым ужын шуктен. Эше наследственность шке кышажым коден, тудат кугу рольым модеш. Поснак инвалид йоча дене неле. Но ме тыгай икшывым кунам-гынат ончаш тӱҥалына манын ончылгоч паленна.
Школ-интернатыште Ваня шкетын тулык икшыве лийын. Кеҥеж каникуллан чыла йочам ача-ава-влак мӧҥгӧ наҥгаеныт гын, Ваням иктат налаш толын огыл. Сандене канышлан тудым Медведево районысо тулык да ача-аван попеченийже деч посна кодшо Лӱльпан рӱдерыш колтеденыт. Ваня ешыштына кудымшо ий ила, сандене тудлан тыште куштылгырак. Ме эре умылтарена: икшывым шочыктышо, тыгак ончен куштышо ача-ава-влак улыт. Шочмо ача-авалан сырен кошташ, нуным титаклен илаш огеш кӱл. Илышыште тауштен мошташ, сырыде илаш туныктена, – маньыч вате-марий Соловьёвмыт.
Семӱзгар дене шоктат
Соловьёвмыт усталык шӱлышан улмышт дене поснак ойыртемалтыт. Шке икшывыштат, тыгак приёмный йочаштат тӱрлӧ семӱзгар дене шоктен моштат, мураш йӧратат. Тидлан нуно Семёновкысо 5-ше №-ан музыкальный школышто тунемыт. Кызыт Степан ден Маша скрипке, Самуил виолончель, Карина фортепиано дене шоктат. Аграфена тыгак вокал дене профессионально заниматла. Рома гына семӱзгарлан кумылан огыл.
Соловьёвмыт йоча-влакым воспитатлымаште чот тыршат. Ты ешыште йоча-влак школышто огыл, а мӧҥгыштӧ тунемыт.
– Тыге туныкташ лийме шотышто Российыште 1992 ийыштак законым пеҥгыдемдыме. 2010 ийыште икшыве-влакым шкеак туныкташ тӱҥалынам. Тидлан шинчымашем уло. Ваня гына специализироватлыме интернат-школышто тунемеш.
Приёмный йоча-влаклан поснак кугу тӱткышым ойырыман. Нуно вуйуш дене изиш почешрак кодыт. Сандене школыш каят гын, нунылан нелырак лиеш ыле, шонем, – мане туныктышо-ава.
Пӱртӱсыштӧ канат
Соловьёвмытын ныл шочшыштат ача-авам куандарат. Эн кугуракше Даниил – 20 ияш. Тудо МарГУ-што врачлан тунемеш. 16 ияш Мария 9-ше классым чыла «визытанлан» гына пытарен. 13 ияш Самуил 8-ше, 11 ияш Степан 6-шо класслаш вонченыт.
Яра жапым еш дене пайдалын эртараш тыршат: каналташ лектыт але иктаж-кушко миен толыт. Пӱртӱсым йӧратат. Йоча-влак футболла модыт, велосипед дене кудалыштыт. Книгам лудыт.
Вате-марийын пӧртыштат кугу, сад-пакчашт уло, тушто тӱрлӧ пакчасаскам куштат. Ондак казам ашненыт, но кызыт чывым гына кучат. Йоча-влакым изинек пашалан туныктат.
Вате-марий икшыве-влакым чын корныш лукташ, илышыште нуно шотан да кӱлешан айдеме лийышт манын тыршат. Ончыкылан эше икшывым ончаш налаш кумылышт уло.