Кодшо кечылаште ме, журналист-влак, тӱҥ онаеҥ А.И.Таныгинын мудреч шомакше-влакым колыштна. Тудо шуко лудеш, моло йӧн денат шинчымашыжым эре келгемда.
Мут А.И.Таныгинлан:
– У ийысе календарь почеш марий калыкын пайремже Шорыкйол дене тӱҥалеш. Тудо шке шотшо дене Тӱня савыртыш кече (19 декабрь) деч вара у тылзын икымше кугарнян пура. 2021 ийыште тыгай кечыже 15 январьлан лачеш толеш. Сандене ме, онаеҥ-влак, 8 январь деч варасе ик арням пайремлаш кутырен келшенна.
– 2021 ий 22 мартыште Слон идалыкым Имне вашталта. Ме тений слон гаяк койынна: хобот семынак умшанам маске дене петырен коштна. А имне яндарлыкым йӧрата, яндар вӱдым гына йӱэш, сандене тиде мор (эпидемий) деч утлена.
– Слон – кидлан тунемше янлык. Сандене кучем мемнам вӱден наҥгаен кертын. Шурно пеш сайын шочын, емыж-саскат лийын. Онаеҥ семын, эртен кайыше жаплан тауштен, Юмо Пӱрышылан вуйнам савем. Марий калык тений Кугече, Агавайрем годым, яллаште, еш дене, мер, Тӱня кумалтыште кумалын. Тиде мыланна аралтышым пуэн.
– Ме, марий-влак, тошто, 32 ияш, кечышот дене илена. Грек шымлызе ден учёный-влак ойленыт: 32 ияш кечышот Кугу Корка шӱдырын мучаштыже йыр пӧрдеш, а ик идалыкна – Чолга шӱдыр ӱмбалне. Тидым шотлен, тыгай кечышотым чот ожнак ыштыме.
Молан 32 ий? Айдемын 32 пӱйжӧ уло. Шахмат оҥаште 32 фигур вашла шоген модеш. Юмыйӱлан шотшо 32 числа дене ышталтын. Моло йӱлаште, христианствыште, мутлан, Иисус Христос тичмаш 32 ийым темен илен. А исламысе пророк Мухамедд 64 ийым илен (кок гана 32 ий лиеш).
Китай философ Конфуций эше тунамак 32 да 64 ийла нерген шарнымаш нерген шке книгаштыже возен. Науко 32 ий дене кылдалтеш. ДНК, умла гай мужыр дене пӱтыралтын, 32 ужаш дене кылдалтын.
Э.Терентьева.