У Торъял район Овалже ялыште шочын-кушшо Н.Мартынова оласе пачерыште илаш нигунамат шонен огыл. Школ деч вара Йошкар-Олаште строительный техникумышто тунеммыж годымат тудо арнялан кок гана мӧҥгыжӧ толын коштын – чонжо тынар чот ялыш шупшын. Руслан пелашыжат ял илышым йӧрата. Кызыт Мартыновмыт Овалже ялыште илат, ик ий ончыч кок пачашан у пӧртыш илаш пуреныт.
Ялысе клубышто палыме лийыныт
Наталья Немда школысо кочмыверыште тырша, пелашыже чоҥымо пашаш вахте дене кудалыштеш. Нуно кок ӱдырым ончен куштат.
– Изам да акам дене изинек пашалан тунем кушкынна. Ондак вольыкым шуко онченна, ача-авана пашаш каят, сурт сомылкам мыланна ӱшанен кодат ыле. Школ деч вара Йошкар-Оласе строительный техникумым экономист-бухгалтерлан тунем лекмеке, шочмо ялышкем пӧртыльым да кевытыште ужалышылан пашам ышташ тӱҥальым. Олаште пачерым налаш, тушто илаш кодаш да пашам ышташ шонымаш ик ганат лийын огыл, – каласкала Н.Мартынова.
Руслан – пошкудо Татарэҥер ял гыч. Садлан нуно Наталья дене ик школышто тунемыныт. Но ӱдыр туддеч икмыняр ийлан изирак, садлан рвезым пешыже пален огыл. Палыме лийыныт Овалже клубышто, ӱдыр тунам 17 ийым эрталтен улмаш. Ик ий гыч сӱаным ыштеныт. Тылеч вара 16 ият эртен.
– Руслан пеҥгыде койыш-шоктышан, ӱшанле – тудлан кеч-кунамат эҥертен кертам. Кок ӱдырналан – эн сай ача, мыланем – умылен моштышо пелаш. Кид-йолжо чыла пашалан толеш, – манеш Наталья.
«Паша верышт» – школ
Мартыновмытын кугурак Настя ӱдырышт 10-шо классыш, Аня 1-ше классыш коштыт. Садлан эрдене кумытынат ик «паша верыш» вашкат: ӱдыр-влак парт коклаш шинчыт, авашт – тунемше-шамычлан тамле кочкышым ямдыла.
Наталья кечывал деч вара пашам пытара да мӧҥгыжӧ кая, вара Аням налаш толеш. Настя – кас марте школышто, мӧҥгыжӧ толеш, кочкеш да клубыш куржеш. Тушто иктаж мероприятийлан сценкым шындат, куштымаш номерым ямдылат. Кастене ешге уремыш яндар южым шӱлалташ лектыт, ял урем дене йолын ошкылыт. А каныш кечылаште пӱртӱс лоҥгаш пырля лектыт, шинчам куандарыше да чоным кандарыше сӧрал верже Овалже кундемыште – ятырак.
Кеҥежым ӱдыр-влак канат, Натальянат – отпуск. Мартыновмыт тӱкан шолдыра вольыкым огыт ашне, лач лудо-комбым налыт. Утларак жапым пакчаште эртарат.
Куан ден неле годымат – пырля
– Руслан южгунам кум тылзе денат пашаште лиеш, вара ик тылзе кана. Мӧҥгӧ толмыж годым мыланна – куан. Тыгай годым пелашемым тутло сий дене куандараш тыршем, вет пашаштыже тудо вашке ямдылыме кочкыш дене гына серлага. Ешыштына чылан пареҥгым йӧратена: кеч жаритлымым але духовкышто кӱктымым. Шукыж годым духовкышто чыве шыл дене пареҥгым кӱктена, – ойла озавате.
Пелашыжын кужу жаплан пашаш кудалыштмыжлан тынар ий жапыште Наталья тунем шуын. Но ужатыме годым кажне гана садак йокроклана. Натальян палдарымыж почеш, еш пиал – ваш йӧратымаште, пагалымаште да умылымаште. Наталья гын кужу жап сырен коштын ок керт, вурседылмымат ок йӧрате. Илышыште тӱрлыжат лиеш, тӱҥжӧ – нелылык гыч пырля лектын моштыман.
Авторын да еш альбом гыч налме фото-влак.