Оршанке районысо Тошто Крешын – вич уреман кугу ял. Я.П.Майоров-Шкетан лӱмеш урем ик эн палымылан шотлалтеш. Вет тыште тудын лӱмеш тоштер верланен, тольык, чаманен каласыман, кызыт тудо тӱкылымӧ шинча. Уна-влакым ны огеш вашлий, ны огеш ужате… Кугурак еҥ-влакын палдарымышт почеш, пашаеҥ уке. Вара тидыже тыгай «серьёзный» амал мо – ӧраш веле кодеш. Ты ялыш тарваныме годым лудшына-влакым лачшым ты тоштер дене палдараш шоненна ыле. Вес гана тидым ыштена манын, моткоч ӱшанена. А таче ты уремыште илыше Николай Геннадьевич Волков дене палымым ыштена.
Изинек усталык кумылан
Николай Геннадьевич ты ялыштак шочын-кушкын. Верысе «Эреҥер» ансамбльыште кокымшо классыште тунеммыж годымак мастарлыкшым нӧлтен. Школ деч вара Марий пединститутышто тунемын. Туштат «Марий сем» ансамбльыште шуаралтын. Икманаш, усталык кумылан, мураш-кушташ йӧратыше лийын. Институт деч вара верысе школышто физкультурым да технологий урок-влакым туныктен. Школ пашалан 17 ийым пӧлеклен. Но илыш тыге савыралын, школым коден, вес олашке пашашке кудалышташ логалын. Тыге 12 ий наре кугу олалаште чоҥымо пашам шуктен. Кызыт Йошкар-Оласе ик организацийыште тракторым виктара. Кок кече пашам ышта, кок кече кана. Пелашыже Валерия Константиновна верысе школышто ИЗО-м туныкта. Нуно кок икшывым йол ӱмбак шогалтеныт. Кок уныкашт уло. Ӱдырышт Санкт-Петербургышто ила, фармацевтлан ышта. Эргышт кызыт армийыште Владивостокышто службым эрта.
Николай Геннадьевич шуко шочшан ешыште кушкын. Тудын деч посна ешыште эше ик эрге да кум ӱдыр лийыныт. Нуно чыланат кӱшыл шинчымашым налше, илышыште шке верым муышо, йол ӱмбалне пеҥгыдын шогышо улыт.
Ача-ава суртышто
Кызыт Николай Геннадьевич ача-аван суртшым волгалтарен ила. Ака-шӱжар, изаже шочмо мӧҥгышт кертме семын толын коштыт. Ончычсо сурт олмышто 1995 ийыште Николай Геннадьевич у пӧртым нӧлтен. Ачажын чоҥымо пӧртым тудо пужаш тоштын огыл, сандене тудым кокымшо пачашлан келыштарен. Икымше пачашым кермыч дене оптен.
– Кокымшо пачашышкыже ончычсо пу пӧртым нӧлталынна. Тидыже ачамын шонымашыжен лийын. Ожнысо чодыра вет кызытсе деч пеҥгыдырак, садлан тудым пужаш аптыранен огынал, кокымшо пачашым ыштенна. Кызыт ушкал вӱтам ачалынем. Вольыкым огына ончо гынат, ялыште вӱта лийшаш, шонем. Вӱтан негызше шӱын, фундаментым ямдылен, ыштен, пурам кӱшкырак нӧлталнем, – мане тудо.
Мийымына годым пашалан кожмак пӧръеҥ лачшым тидлан растворым ямдыла ыле. Николай Геннадьевич яра шинчаш чылт ок ярсе. Сурткӧргыштӧ иктаж-мом эре ышташ шонен луктеш. Пластик дене саварым келыштараш шонымашыж денат палдарыш. Кудывечыште тӱрлӧ кырча-марча дене шогылташ шканже лӱмын верым келыштарен. Тушто оҥам пужараш станокым вераҥден. Лум, йӱр ынышт пуро манын, тудым изирак леваш семын гипсокартон дене петырен. Шукерте огыл кӱ гыч ыштыме кок пачашан мончам чоҥен. Монча кӧргыштӧ да пӧртӧнчылнӧ шокшо кӱварым ыштен. Тыгак мушкылтмо да выньык дене кырыме верым посна келыштарен. Пӧртӧнчылнӧ ласкан каналташ, шудо чайым подылаш лиеш.
– Кокымшо пачашым але пытарен омыл. Тидлан жап да йӧн кӱлыт. Тошто капкам тыгак рончаш ом шоно. Тудо пеҥгыде, илем гын, уэмден, ачален шогаш тӱҥалам. Пошкудо-влак иктаж-мом полшаш йодыт гын, нуныланат полшаш эреак кумылан улам. Икте, мутлан, леведышым профнастил дене леведаш полшаш йодеш, весе – печым печаш, огым манмаш уке. Кертам гын, полшем. Мый ятыр вере чоҥымо пашам шуктенам. Кушто, кузе мом ыштат – ужынам. Кевытыште кызыт могай гына материалым огыт ужале. Вует пашам ышта, шонен моштет гын, ала-момат ыштен кертат. – мане тудо.
Николай Геннадьевич турлӧ кушкылым йӧрата, пӧрт йырже пушеҥге-влакым шындылеш. Мутлан, кудывечыштыжак кож кушкеш, пакчаштыже – ирпӱнчӧ. Пелашыже пеледышым моткоч йӧрата. Кеҥежым толыда гын, оранжерейыжым ужыда ыле манын каласыш.
Тошто Крешын – пеледалтше, тӱзланен шогышо ял. Йошкар-Ола деч тораште огыл верланен, сандене ятырынже тушко пашаш кудалыштыт. Автобус чÿчкыдын коштеш, адакшым шукын шке машинашт уло. Самырык-влак чапле пӧртым нӧлтат. Теве налаш Шкетан уремымак, тыште 41 сурт уло. Николай Геннадьевичын ойлымыж почеш, 16-17 суртышто пенсионер-влак илат, молыштыжо – самырык-шамыч. Тугеже ялын ончыкылыкшо – самырык-влакын кидыштышт. Илен-толын, нунылан тыштак пашавер лиеш манын, моткоч ӱшаныме шуэш.
Тошто Крешыныште кумдан чапланыше тыгай еҥ-влак шочын-кушкыныт
Я.П.Майоров-Шкетан – марий литературын классикше, прозаик, драматург, сатирик.
Ф.О.Лебедев – марий театры ник эн талантан актёржо.
А.А.Волков – МАССР искусствын сулло деятельже, артист, драматург.
Е.А.Волков – артист, композитор.
Р.А.Руссина – Марий Эл Республикын калык артисткыже.
Д.Н.Никифорова – Шкетан лӱмеш драм театрын артисткыже.
Ф.В.Майоров – писатель.
Н.Г. Волкова(Айварова) – психологий наукын кандидатше.
Е.Г.Волков – ученый, озанлыкыште кучылтмо кушкылым ончен куштышо агроном.