Параньга район Кугу Пумарий кундемысе калык талантан, уста, мураш-кушташ йӧратыше. Сандене верысе тӱвыра пӧрт пелен ятыр коллектив чумырген. Кугу Пумарий тӱвыра пӧртын кызыт пашаже нерген тудын вуйлатыше Валентина Васильевна Мосолова дене мутланышым.
Кумытын пашам ыштат
Кугу Пумарийыште тӱвыра пӧртым 1967 ий 5 ноябрьыште почмо. Кермыч оралте 307 квадратный метр кумдыкым айла. Ончаш толшо-влаклан 200 верым келыштарыме. Клубышто Валентина Васильевна Мосолова ден художественный вуйлатыше Светлана Викторовна Хаметова пашам ыштат. Кодшо ий шыжым пел ставкыште Марий Сеснур гыч аккомпаниатор Герантий Максимович Милютин ышташ тӱҥалын. Кугу Пумарий клубын филиалышкыже Кугу почиҥга, Памашъял, Вочарма ялысе тӱвыра пӧрт-влак пурат.
Валентина Васильевна Мосолова Кугу Пумарий клубышто ынде 14 ий тырша.
– Коронавируслан кӧра оксам ыштен налаш, мероприятий-влакым эртараш, калыкым погаш нелырак. Районысо, республикысе, регионысо конкурслашке онлайн ушнена, шуко грамот дене палемдалтынна. Пандемий жапыште районышто ме эн ончыч видеороликым ямдылаш тӱҥалынна. Вара мемнам ончен, моло клуб пашаеҥ-влакат ушненыт. Телефонышко сниматлена, тӧрлена, варажым соцкыллашке вераҥдена. У ий пайремлан видеороликым войзаш манын, кожлашке лектын коштынна. Марий Элын 100 ияш лӱмгечыжлан пӧлеклалтше рекрут киношто сниматлалтынна. Тӱрлӧ пайремлан акций-влакым эртарымаште эре ончылно улына.
Мемнан филиалышке пурышо кум клубын пашажымат эскерена. Вочарма клубышто кызыт ик специалист пашам огеш ыште. Туге гынат клубым петырымаште огына шинчыкте. Иктаж мероприятийым эртарена, кеҥежым чыла эрыктена. Памашъялыште кок пашаеҥ тырша, Кугу почиҥгаште – икте, – мане В.Мосолова.
Эн сай тӱвыра пӧрт
Кугу Пумарий клуб тыгай лӱмым 2019 ийыште республикысе конкурсышто проектше дене сулен налын да 100 тӱжем наре теҥге дене палемдалтын. Ты ийын «Клубный дворик» респуликысе конкурсыштат ойыртемалтын, 3-шо вер дене палемдалтын. Нацпроект почеш ойырымо окса дене шуко паша ышталтын.
– 100 тӱжем наре теҥге дене ме музыкальный аппаратурым налынна. Нацпроект почеш ойырымо окса дене ме леведышым, залыште туврашым вашталтыме, клуб ончылно брусчаткым пыштыме, сцене вургемым уэмдыме.
Шке ыштен налме окса дене видеокамерым, пластик окнам, кӱртньӧ омсам шындыме. Кажне ийын ме косметический ремонтым ыштена.
Мо тургыжландара: йолчием огеш сите, икшыве-влаклан марий тувырым ургыктыман. Тидын шотышто спонсорымат муын огынал. Ялысе спортзал мемнан шотлалтеш. Кызыт тудо аварийный состоянийыште, ачалаш, тӧрлаш кӱлеш, – ойла В.Мосолова.
Мураш-кушташ кумылаҥдат
Тӱвыра пӧртыштӧ икмыняр ансамбль уло. Валентина Мосолова «Куван кеҥеж» фольклор ансамбльым вуйлата, «Йывырте» коллективым, «Веселый каблучок», «Весёлые нотки» куштышо да мурымо йоча ансамбль-влак ым – Светлана Хаметова.
Светлана Викторовна Хаметова тӱвыра пӧртыштӧ 15 ий пашам ышта.
Валентина Мосолован вуйлатыме «Уло чон дене» любительский ушемыште кидмастар Светлана Степановна Попова ший аршашым, марий тувырым, шовырым ышташ туныкта.
Тыгак «Планета семья» любительский объединений, «Умыр кас», «Аллые паруса» драмкружок-влак, «Уло чон дене» любительский объединений, «Наследие» патриотический клуб пашам ыштат.
– «Куван кеҥеж» ансамбльым 2007 ийыште Кугу Пумарий школысо книгагудышто пашам ыштыше Роза Петровна Лопкина чумырен, но тудын ӱмыржӧ кӱрылтын. Тушко 50 ияш гыч тӱҥалын илалше еҥ-влак коштыт. Чылаже 11 участник погынен. Коллектив дене республикын тӱрлӧ кундемышкыже веле огыл, тыгак Эстонийышке миенна.
«Куван кеҥеж» ден «Йывырте» фольклор коллектив-влакын участникышт марий ӱдырамашын мастарлыкшым «Когыльо-могыльо – 200 когыльо» республикысе конкурсышто ончыктеныт да 2-шо верым сеҥен налыныт.
«Куван кеҥеж» да «Йывырте» коллектив-влаклан полшен, умылен шогымыштлан тауштынем.
«Весёлый каблучок» ден «Весёлые нотки» коллективлашке 1-ше гыч 11-ше класслаште тунемше-влак коштыт. Руш, марий, кызытсе жаплан келшыше куштымаш-влакым шындена, – ойла Валентина Васильевна.
Кугу Пумарий кундемыште тӱвыра пашаеҥ-влак мӱкш еш гай тыршат. Ты кундем чонышто волгыдо, поро шижмашым кодыш. Тек умбакыжат пашада тыгак вораҥеш да тӱзлана!