Шочмо йылме кажне калыклан шерге. Лач тидым ме кушкын толшо тукымын шӱм-чонышкыжо да уш-акылышкыже шыҥдарашлан уло вий-куатнам пуышаш улына. Лач ты амал дене эше 2018 ийыштак чумыр Россий кумдыкышто «Шочмо йылмын Ассоциацийже» ышталтын. Ты Ассоциацийым вуйлаташ Российысе Шанче-шымлыше институтын директоржо О.И.Артеменколан ӱшаненыт.
Шыжа тылзын 26 кечынже Марий Кугыжаныш университет пелен чумыр Россий кӱкшытан пеш кугу форум эртаралте. Тудын кышкарыштыже финн-угор ешыш пурышо кажне йылмын статусшо шотыш налалте. А тидыжым 3 тӱшка дене эртаралтше мастарлык-классын паша радамже да тӱвыргӧ лектышыже раш почын ончыктыш. Чумыр мероприятийым О.Н.Артеменко шкеак вӱден. Эн ончыч мут Республик вуйлатышын икымше алмаштышыже М.З.Васютинлан пуалте. Варажым тӱвыра Министрын алмаштышыже Г.С.Ширяева нале.
Мастарлык-классын икымше ужашыже лекций формо дене эртыш. Шанче тӱнян ончылъеҥышт туныктыш аланыште да шочмо йылмым вияҥден толмо корнышто вашлиялтше тӱрлӧ нелылык нерген йодышым тарватышт. Россий конституцийын шочмо йылмым арален да вияҥден шогаш правам пуымыжо чонышто ӱшан тулым ылыжтыш. А мероприятийын кокымшо ужашыже пӱтынек мастарлык-классым ончыктымашлан пӧлеклалте. Участник-влак шке чолгалыкыштым почын пуышт. Нунын шӱм-чоныштышт шочмо йылмым вияҥден шогашлан ӱжмаш озалана. А Морко кундемнан чапшым ты кугу форумышто кок участник аралышна. Мый шочмо йылмым да сылнымутым туныктышо семын «Кушкын толшо тукымым шочмо сылнымутлан шӱмаҥдымаш» теме дене мастарлык-классым эртарышым. Кызыт самырык тукымын шкешамжым шуараш, тушко шочмо йылмын чапшым шыҥдарашлан чыла шочмо йылме туныктышылан моткоч чолган пашам ыштыман. Тидланже у туныктымо технологий полшымо дене йочан чоныштыжо кугешнымаш кумылым ылыжташ лиеш. Тидым шотыш налынак, мыят шке паша надыремым калык коклашке, коллеге-влак ончыко луктым.
А Морко 1-ше йочасадын чулым воспитательже И.В.Алексеева шке мастарлык-классыжлан «Парня курчак» темым ойырен налын. Усталык шӱлышыжым луктын ончыктен. Тыгакшат Инна Валерияновнам шочмо йылмынан чын патриотшылан тӱрыс шотлаш лиеш. Вет тудо йочасад пӧрдем гычынак ньога-влакым марий шӱлышаным кушта. Тиде тачысе кечын кугу деч кугу да кӱлешан деч кӱлешан сомыл.
Россий кӱкшытыштӧ эртаралтше чапле мероприятий финн-угор тӱшкаш пурышо кажне калыкын шочмо йылмыжым вияҥдымашке мыняр-гынат надырым пыштен. Тек шочмо йылмына ила, тӱзлана да вияҥеш.
Григорьева Е.В., Морко районысо этнокультур предметлам туныктышо-влакын методушем вуйлатышышт.
Фотошто: Мастарлык-классын чолга участникше-влак.