Самырык тукымым шочмо йылмылан шӱмаҥдамашке этнокультур предметлам туныктышо-влак моткоч келге надырым пыштен толыт. Тачысе саманыште тидыже эн суапле сомыл. Тидланже республикыштына кажне школышто ик тунемме идалыкыште 4 методушем погын эртаралтшаш. Тыштыже туныктышо-влак шке пашашт дене ваш палдарат, икте-весе деч молан-гынат тунемыт.
Шукерте огыл Морко районысо Купсола школышто черетан методушем погын эртаралте. Ятыр ий ты школышто шочмо йылме ден сылнымутым, йот йылмым туныктышо, шке жапыштыже «Эн сай марий йылме туныктышо» республикысе профессионал таҥасымаштат вий-куатшым тергыше М.Э.Михайлова «Шочмо йылме да сылнымут уроклаште модыш технологийым кучылтмаш» темым ты семинарыште раш почын пуыш. Тидланже 5-ше класс тунемше-влак дене Н.Ильяковын «Латик кролик» ойлымашыже почеш пеш сай виш урокым ончыктыш. Ӱдырамаш-влакын тӱнямбал кечыштлан пӧлеклалтын ыле Марина Эвриковнан урок деч ӧрдыжысӧ пашаже. Тудо «Ӱдырамаш, кугу вий тый улат, тый денет пӱтынь эл кугешна!» маналтын.
Марина Эвриковнан туныктымо усталык памашшинчажын виян йогымыжым, чонжын шке пашаж верч чолгыж йӱлымыжым ончаш да аклаш, тудын деч ятырлан тунемаш эн виян да ончыл туныктышо-влак чумыргеныт. Нунын коклаште кажныже моло деч шке куатше дене ойыртемалтынак шога. Л.А.Сидорова (Шеҥше школ) шочмо йылме да сылнымут уроклаштыже самырык тукымлан поснак кугу примерым ончыктен шога. Тидланже у туныктымо йӧным кучылтмыжо, урокым вӱден моштымыжо эн тӱҥ. А Н.А.Голубкинам (Морко 2-шо №-ан школ) Марий Элыште «Эн сай марий йылме туныктышо» профессионал таҥасымаште сеҥымыже да Моско олаште шке кундемжын чапшым аралымыж нерген чыланат палат. Н.В.Аркадьева (Кокласола лицей) кажне ийын «МУНЛО» республикысе таҥасымаште Морко велын командыштыже чолгалыкшым ончыкта. Чыла газет-влак дене пеҥгыде кылым куча. Ю.А.Семёнова (Арын школ) – пеш виян туныктышо. Шукерте огыл этнокультур предметлам туныктышо-влаклан моткоч пайдале район кӱкшытан семинарым эртарен колтыш. Шочмо йылмынан чын патриотшо, шке уроклаштыже эреак верысе материал дене пайдалана. С.Чавайн лӱмеш тоштер да «Тӱрлемӱдыр» студий дене пеҥгыде кылым куча. Шке тунемшыже-влакын шӱм-чонышкышт С.Чавайн да В.Крылов гай тале сылнымутчо лияш кумылым ылыжтен шога. А Л.К.Игнатьева (Унчо школ) – Унчо кундемын уста туныктышыжо. Таклан огыл калык ойла: «Унчо велне южшак ямле, шӱлалтен шерат ок тем…» Лач тыште туныктышо ден тунемше-влак кугезе йылме поянлык дене шуаралт кушкыт. А Людмила Константиновна нунылан примерым ончыкта: регион коклаште эртаралтше ик почеламут конкурсымат ок кодо, эре шке вий-куатшым терга, усталык шӱлышыж дене сеҥыше радамыште лиеда. Тунемшыже-влакат олимпиадылаште сеҥыше радамыште улыт.
Морко велне лийыныт да улыт чолга марий йылме туныктышо-влак, а снимкыште ик эн ончыл туныктышо-влак улыт. Ме чыланат нунын деч примерым налына. Пырля ик кугу куат дене шке шочмо йылмынам вияҥден толына. Тек ончыкшым уло марий кундемысе калык шке шочмо йылмыж дене кутыра да кугезе поянлык дене кугешнен ила!
Елена Григорьева, Морко районысо марий йылме туныктышо-влакын методушем вуйлатышышт.
Снимкыште: Купсола школышто эртаралтше районысо методушем погыныш чумыргышо ончыл марий йылме туныктышо-влак.