Туныктышын кечыж вашеш «Защитники Отечества» фонд Курыкмарий район Виловат селасе школын директоржо А.В.Замятин дене мутланен. Андрей Венедиктович – СВО-н ветеранже, тений гыч тудлан школым вуйлаташ ӱшаненыт.
Лицей, службо, школ…
Ты кундемыште шочын-кушшо Андрей Замятин верысе школым тунем пытарыме деч вара Н.К.Крупская лӱмеш Марий пединститутыш руш йылме ден литературым да культурологийым туныктышылан тунемаш пурен. Дипломым налмеке, Йошкар-Оласе 28-ше номеран лицейыште социальный педагоглан кум ий утла тыршен. Тудын ойлымыж почеш, тидыже самырык туныктышылан йоча-шамыч да нунын ача-авашт дене пашам ыштыме опытшым пойдараш полшен.
Лицей деч вара Андрей Венедиктович Российысе УФСИН-ын Марий Элысе управленийыштыже куд ий службым эртен, 4-ше номеран колонийыште тыршен. Вара «Земский туныктышо» программе почеш Ростов областьысе ик школыш туныктышылан пашам ышташ каен. Тушто землякна 2022 ий октябрь марте туныктен.
СВО
Лач тунам элыштына мобилизацийым увертареныт. Андрей Замятиным мобилизаций почеш специальный военный операцийыш наҥгаеныт.
– Ялысе да селаласе туныктышо-влаклан бронь улмым паленам. Туге гынат шке кумылын СВО-ш каенам. Луганск Калык Республикысе кумдыкышто кредалынам.
Передовойышто салтак-влакын тӱҥ сомылыштым палемдаш огеш лий. Нуно чылажымат ситуаций почеш ыштат. Садлан чот тӱткӧ лийшаш улыт. Палемдыме позицийыш миен шумеке, салтакын тӱҥ задачыже – шке подразделенийжым кочкыш сату дене пойдараш. «Ноль» позицийыш логалынат гын, шке-шамыч деке таза пӧртылман, кредалмаш годым ты верым кучыман. А кӱлеш годым командованийым шке ӱмбаке налаш, сусыргышо салтак-шамычлан икымше полышым пуаш ямде лийман. СВО-што мыйын тӱҥ сомылем могай должностьышто улмем деч шоген. Мый тыглай лӱйкалыше салтакат лийынам, ротын командиржын алмаштышыжын пашажымат шуктенам, – каласкала Андрей Венедиктович.
Замятин Северский направленийыште тушман-шамыч ваштареш кредалын. Нуно Луганск Калык Республикысе Белогоровка населённый пункт верч шогеныт. Тушто моткоч шучко да тале кредалмаш-влак лийыныт. ВСУ ты кумдыкышто кум ярусан эшелонированный укрепрайоным организоватлен.
Передовойысо илыш
Спецопераций нерген калык коклаште тӱрлӧ мутланымаш коштеш. Но тусо ситуацийым лач шке шинча дене ужшо да илен лекше салтак-влак веле палат. Садлан Андрей Венедиктович деч передовойысо илыш нерген каласкалаш йодым. Тудо тыгерак мане:
– Передовойышто илыш – шкешотан да ойыртемалтше. Тӱҥ жап илыме верым келыштарымылан ойыралтеш. Тушто эре лӱйкалыме йӱк шокта. Тидын шотышто самырык рвезе-влаклан психологически йӧсӧ. Нуным эреак тургыжланымаш, лӱдмаш авалта. А тидыже – айдемылан кугу стресс. Мый шкемым ласкан кучаш тыршенам. Тидланже куд ий колонийыште пашам ыштымем, Йӱдвел Кавказыште срочный службым эртымем полшеныт. Тусо условийыште илен лекме опыт содыки илышыштем кӱлеш лийын.
«Элым аралыше кӧ тудо? Да могай лийшаш?» – умылтараш йодым тудын деч.
– Аралыше, эн ончыч – чын айдеме. Тыгай еҥ-влакым рыцарь улыт манам ыле. Тидлан тудын кӧргывийже да кумылжо виян лийшаш. Передовойышто, мутлан, ятыр ӱдырамаш шке порысшым лӱдде да илышыжым чаманыде шукта. Теве пример – мемнан группын составыштыже служитлыше медик, снайпер ӱдыр-шамыч. Нунын салтак-влакым лӱйкалымаш гыч кузе эвакуироватлымыштым але тушманым шуко жап дене ваҥымыштым да пытарымыштым ончен, аралыше еҥ шотышто шонымаш вестӱрлемеш. Эн ончыч тыгай айдеме койыш-шоктышыж дене пеҥгыдылыкым ончыкта. Тудо лишыл еҥ, Шочмо эл, калык верч пытартыш шӱлыш марте шогаш ямде.
2025 ий майыште Андрей Замятиным комиссоватленыт.
– 2024 ий апрельыште Белогоровка посёлко воктене нелын сусыргенам. Тунам подразделенийысе ятыр салтак эмганен, нунын коклаште йолташемат лийын. Ик салтак дене икымше полышым пуэнна да эвакуироватлаш тӱҥалынна. Тыгодым тушманын дронжо мемнам шекланен шуктен. Тудын пудештмыж деч ончыч йолташнам лакыш шуэн да тудын капшым шке капна дене петырен шуктенна. Дрон бронежилет ден каскемым чыла пытарен. Пурла кидышкем кок осколко пурен. Тылеч вара ятыр жап тӱрлӧ госпитальыште эмлалтынам. Ик осколкыжым луктыныт, весыже тугак кидыштем кодын. Тачысе кечылан пурла кидысе нерв системе пужлен, садлан ты кидем дене чыла пашам ыштен ом керт. Тидланже мыйым тений майыште комиссоватленыт, – каласкалыш ветеран.
Уэш туныкташ
Мӧҥгӧ пӧртылмеке, ветеран туныктымо пашашке пӧртылын. Тудлан Виловат селасе школым вуйлаташ ӱшаненыт. Тунемше-шамычын спецопераций нерген шонымашышт могайрак – йодде шым чыте. Вашмут тыгерак йоҥгыш:
– Практике ончыкта, ӱдыр-рвезе-шамычын спецопераций нерген пален налаш кумылышт уло. Нуно утларакшым бой кайыме верлаште иктаж-могай случай лийме нерген историйым йодыштыт.
Андрей Венедиктович шке школысо тунемше-влаклан арнялан кок гана тӱрлӧ классыште Патырлык урокым эртара. Тудо икте-весе деке порырак лияш, кугуракым пагалаш, изиракым чаманаш туныкта. Тыгак шке ешым, Шочмо элым аралаш чын айдеме кушман манын ушештара. Тидын дене туныктышо рыцарь мутын значенийжым самырык тукымлан шыҥдара: тыгай еҥ-влак огыт шоч, а лийыт манын туныкта. Садлан ӱдыр-рвезе-шамычлан шке семын вияҥаш, шонымашке шуаш тыршыше да чонышто йоча кумылым аралыше кушкаш тылана.
Салтак дене СВО-што лийше историй
Подразделений-влак дислоцироватлыме пӧрт подвалыште илат. Андрей Замятин да эше 59 салтак шуко пачашан ик пӧрт подвалыште иленыт. Ты пӧртыштӧ тыгак ныл еҥан посна подразделенийын еҥже-шамыч кокымшо пачашыште лакемыныт. Икана нунын пачерыштышт пожар ылыжын. Тысе пӧртыштӧ илыше-шамыч подвалыш куржын воленыт да кокымшо пачашыште салтак-шамыч йӱлат маныныт. Подвалысе-шамыч лекмекышт, кок салтакын тошкалтыш дене куржын волымыжым, кок салтакын кокымшо пачаш гыч тӧрштымыжым ужыныт. Нунылан вигак икымше полышым пуэныт. Салтак-шамыч пачерыштышт газ баллон, боекомплект, 20 наре гранате да патрон-влак аралалтме нерген ойленыт. Нуно иканаште пудештыт гын, пӧрт деч нимоат огеш код ыле. Тыге Андрей Замятин подвал гыч салтак-влакым луктын, вара икмыняр салтак дене илыше-шамычым эвакуироватлаш пижын. Тунам тудо ротын старшинажын сомылжым шуктен. Нуно писын эвакуацийлан планым ыштеныт да, илышыштым чаманыде, йӱлышӧ пӧртыш пуреныт. Ты пӧртыштӧ лийше еҥ-шамыч илыше кодыныт.
А.Замятинын альбомжо гыч налме фото-влак.