Кеҥеж пеш писын эрта, август тылзынат пелыжым илен лекна. Вашке – шыже, 1 сентябрь. Сандене ача-ава-влак шке икшывыштым школлан ямдылаш пижыныт. Пазарыште, кевытыште тӱрлӧ канцеляр сатум, школ формым, йолчиемым наледат. Лудшына-влак школлан ямде улыт мо? Икшывыштлан чыла поген шуктеныт? Нине йодышлан вашмутым кычалаш манын, ик кечын нунын дене мутланышна.
Эрге ден ӱдыр
Тений Наталья Смоленцеван Глеб эргыже кудымшо классыш кая, а Аня ӱдыржӧ – кокымшыш. Нуно Кужэҥер посёлкышто илат. Школлан ямде улыт.
– Эн тӱҥжӧ – дневникым налме. Канцеляр сатулан каена гын, кевытыште кугу орвам налам да йоча-шамыч почеш коштам. Мо кӱлешым нуно погат, кокланже мыят темлем.
Икымше классыш кайымыж годым Анялан чыла погенна, сандене тений туфльым, колготкым, тӱрлӧ аксессуарым гына ешарен налынна. А Глеблан чыла у кӱлеш. Ӱдыр-шамычлан кеч-мом налаш куштылгырак, кевытыште нунылан шуко сату уло. А эргылан келшен толшым муын мошташ неле. Пинчакым налме годым тиде поснак шижалтеш. Шокш кужут дене лачак, вачыштат сайын шинча, но парт коклаште шинчымышт годым ваче тураште чыла шупшын шында. Вес пинчакым ончет гын, коҥлайымалне, вачыште сайын шинча, но шокш кужу. Тувырым идалык мучко ешарен налына. Эре ик маркым гына. Икана весым налын онченам, мушмо годым шинчын, – палдара Наталья.
Канцеляр сату, школ формо деч посна 1 сентябрьлан йоча-шамыч пеледыш аршашым ача-авашт деч налаш йодыт.
– Кажне ийын йоча-шамыч туныктышо-шамычлан пеледыш аршашым кучыктат. Эргым икымше класс гычак туныкшылан роза пеледышым пӧлекла. Глеб 12 ийыш тошкалын гынат, ты сомыл тудлан келша. Тидлан шӱжаржымат шӱмаҥден, – ойла Н.Смоленцева.
Смоленцевмыт еш Глебым школыш погаш лу тӱжем теҥгем луктын пыштен, ӱдарлан шагалрак каен. Нуно икмыняр кевытыш миен толаш да чонлан келшыше сатум эше налаш шонат.
Майыштак пога
Татьяна Гусева ешыж дене Йошкар-Олаште ила. Евгений пелашыже дене ныл икшывым ончен куштат. Кугурак Артём эргышт тений нылымше классыш кая, Арсений – кокымшыш. Ондак Татьяна май мучаш – июнь тӱҥалтыште йоча-шамычлан канцеляр сатум поген. Тунам акшат вола, скидкат лиеш. А тений тӱрлӧ амаллан кӧра агустышто гына тиде пашалан пижын.
– Возымышт, сӱретлымышт годым нимо ынже катле, ынже лектын воч манын, школышто сай качестван канцеляр сатум налаш йодыт. Шукыж годым кевытыште налам, тушто кучен ончаш, савыркален налаш лиеш, тыгак сатучо дене мутланаш йӧн уло. Интернет-кевытыштат заказатлем, но эре гаяк отзывым лудам. Йоча-шамыч чевер тӱсан, тӱрлӧ модышан ручкам налаш йӧратат,. Но, мыйын шонымаште, тыглай ручка эн сай лиеш. Тудо куштылго, сайын воза да шуко жаплан сита. Тыгак кодшо ийын ик пластилиным налынна ыле. ТенийАртём да Арсений деч йодам теве: каньыле мо ты пластелин дене пашам ышташ? Куштылго мо тудым нӧштылаш? Нунылан келшен гын, тидымак налам, уке гын – весым.
Эрге-шамычлан ортопедический портфельым налынна. Тудо 1-ше гыч 4-ше класс марте сита. Сумка-влак алят у гай улыт. Тыгай портфель вич тӱжем теҥге кызыт шога, – палдара Татьяна.
Йошкар-Олаште южо школ посна кевытыш школьный формым налаш колта. Ты магазин ача-ава-влаклан скидкым ышта.
– Школьный ден спортивный формым, йолчиемым август мучашлан кодем. Ончылгоч налын пыштет гын, у тунемме тургымлан изем кертеш, вет кеҥеж гоч нуно кушкыт. Кевытыште йолашым, джемперым, жилеткым налам. Эре кокыт дене погаш тыршем. Икте лавырга, мушкын сакем, весым чият. Школьный формо нунылан кок ийлан сита.
Йолчием кажне ийын налалтеш, йочан йолжо пеш вашке кушкеш.
Налмем годым качествылан кугу тӱткыш ойыралтеш, тыгак капыштышт моторын шинчыже, шкаланышт келшыше лийже манын ончена, – ойла Т.Гусева.
«Школлан ямдылалтме пагыт тыланда келша мо?» йодышлан Татьяна тыге вашештыш:
– Ме тиде жапым пеш вучена. Йоча-шамычлан кажне ийын у тетрадь, у чиян карандаш налалтеш гын, мый йоча годсо жапемым шарналтем. Вет мыйымат ачам ден авам 1 сентябрь вашеш пазарыш коштыктеныт да школлан чыла наледеныт.
Школлан кок эргым ямдылаш Гусевмыт еш шым тӱжем теҥгем пытарен. Школьный формым налшашышт кодын. Тудо кок эргылан 20 тӱжем теҥгеш шуэш.
Йочам школыш погыш ача-ава-влак кажне ийын ятыр вийым, шийвундым пыштат.
А икшыве-влаклан лачак сайын тунемаш гына кодеш. Тек дневникыштышт эре «нылытан» ден «визытан» гына лийыт!
Пазар ак
Йошкар-Оласе рӱдӧ пазар воктен школ ярмиҥга почылтын. Тудо 10 сентябрь марте сатум ужалаш тӱҥалеш. Тыште ак тыгайрак:
портфель – 1000-4500 теҥге,
пенал – 260-400,
тетрадьлан папке – 180-250,
дневник – 170-480,
тӱрлӧ сӱретан тетрадь – 50-80,
клеткан тетрадь – 10-20,
корнан тетрадь – 10-20,
тӱрлӧ предметлан келшыше тетрадь комплект– 600,
книга эҥертыш – 260-280,
палитре – 70,
ручка – 20-100,
ластик – 25-30,
чия – 90-310,
фломастер – 54-350.