Шке пашам тӱҥалаш кумыл уло гын, йӧн эре лектеш. Кузе ты сомыллан пижаш? Умбакыже тудым кузе вораҥден колташ? Могай нелылык дене тӱкнаш логалеш? Чыла тидын нерген самырык амалкалче Анастасия Алгаева каласкала.
Пеледыш гыч тӱҥалыныт
Настя У Торъял районысо Чӱксола ялеш шочын-кушкын. У Торъял кыдалаш школым тунем пытарымек, Моско олаште Российысе транспорт университетыште кугыжаныш да муниципальный виктем направлений дене шинчымашым поген. Вара шочмо Марий кундемыш пӧртылын да ондак ик банкыште, вара медицине рӱдерыште пашам ыштен.
– Тӱрлӧ вере тыршымек, шке пашам тӱҥалме да шклан шке оза лийме шуын. Тыгак ача-авамын примерышт лийын, нуно 2000 ий годсек ужалыме аланыште улыт. Тӱҥалтыште сезонлык сатум ужаленыт. Мутлан, авам 8-ше Мартлан Моско гыч искусственный пеледышым налын конден да ачам дене воштыр комдышеш пеледыш аршашым ыштен сатуленыт. Тыгак шошым да кеҥежым нӧшмым, химикатым, канцеляр сатум темленыт, шыжым да телым – перчаткым да тулеч молым. Вара кочам полшымо дене У Торъял посёлкышто «Дом.Сад.Огород» кевытым почыныт,– каласкала А.Алгаева.
Ача-ава полшеныт
Ӱдырлан ача ден аважак шке бизнесым тӱҥалаш полшеныт. Нунак амалкалче-влаклан 250 тӱжем теҥгем налаш йӧн улмо нерген каласеныт. Тылеч вара Настя шуко шонкален, ятыр идейым вуйышто пӧрдыктен да ача-аван корныштым ойырен налын. Вет сезонлык сатум ужалкалаш утларак йӧнан, тыгак полышымат кӧ деч йодаш уло манын палемда.
– Августышто У Торъял районысо социальный аралтыш пӧлкаш йодмашым пуэнам, кӱлеш документым погенам, проектым ямдыленам да тергаш колтенам. Тылеч вара Йошкар-Ола гыч лӱмын комиссий толын, чыла ончен, терген, сайлан шотлен. Тыге ноябрьыште оксам пуэныт. Шке гычат 300 тӱжем теҥге кредитым налаш логылын.
2020 ий мучаште Йошкар-Оласе Йошкар Армий уремыште кевытым почынам. Идалык мучко социальный аралтыш пӧлкаш сомылем кузе вораҥме шотышто отчётым возен колташ кӱлын. Мый пеледыш ден белорусский косметикым ужаленам. Но пеледышым ужалымаш пеш шуко жапым налын, да шкетлан шогылташ нелын чучын, сандене пеледыш олмеш нӧшмым ужалаш тӱҥалынам. Изиэм годымак ача-авамын пашам кузе ыштымыштым эскеренам, сандене нӧшмӧ нерген чыла палем, косметике нершенат шуко каласкален кертам.
Ондак окса шотышто нелырак ыле. Вет оборудованийым налаш,рекламылан тӱлаш кӱлын. Но пашам сайын кан, тыге кредыьым кок ийыште тӱлеш пытаренам, – ойла А.Алгаева.
Марий тувырымат темла
2023 ий тӱҥалтыште А.Алгаева у верыш, Первомайский уремыш, куснен. Тӱҥ сату деч посна коважын шке кидше дене ыштыме марий тувырымат ужалаш тӱҥалын. Калык мом утларак налаш йӧрата, тудым кондаш тырша. Кызыт полышкалаш студенткым налын. Тыге шкаланже каныш кече лектын, а студенткылан – пашадар.
–Амалкалче-влаклан «Мой бизнес» кыгыжаныш платформо мыланем яра рекламым ышташ полшен. Тыге ик гана радиошто, вес гана соцкылыште кевыт нерген уверым луктыныт.
Шке паша кугу ответственностьым йодеш, эре иктым-весым шоныман. Конкурент шотыштат тургыжланымаш лектеш, вет ик кевытыште – ик ак, весыште – весе.
Шке бизнесым тӱҥалме годым нелылык деч лӱдаш огеш кӱл, вет кеч-могай проблеме деч утлаш лиеш. Тӱҥжӧ: тӱҥалме пашам мучаш марте шукташ да ужалыме сату шотышто сайын палаш.
Кызыт у тенденцийым эре эскерем, сатум налаш толшо-влак дене кылым саемдаш тыршем. Шукерте огыл «Мой бизнес» полшымо дене 350 тӱжем теҥгем налынам да эше кок кевытым почаш шонем, – ойла Анастасия.
Муро алан
Анастасия мураш кумылан. Ныл ияшак У Торъялыште музыкальный школыш фортепиано дене шокташ тунемаш коштын. Гитарымат шокташ тунемын. Туныктышышт Елена Петровна Рослякова мурен моштышо ӱдыр-шамычым «Звёздочки» группыш чумырен. Кугырак лийымекышт, «Созвездие» лӱмыш вашталтеныт. Тӱрлӧ вере концертыште выступатленыт, конкурсышто участвоватленыт.
– Ешыштем чыланат муро дене кылдалтыныт. Авам ончыч мурен, ачам кызытат гитарым шокта, кочам ден ковамат уста улыт. 2023 ий мучаште самырык поэтессе Христина Александрован усталык касыштыже «Пеленет шокшо» мурым муренам ыле. Ты мурылан мутым Христина возен, Стас Устюгов аранжировкым ыштен, а семым шке келыштаренам.
Шукыж годым руш мурым мурем да йолташ ӱдырем Ольга Зарецких дене пырля тӱрлӧ кафеште выступатлена. Мый мурем, а тудо эрвел куштымашым ончыкта. Ончыкыжымат сӱаныште, моло пайремыште выступатлаш шонена.
Мураш мыланем моткоч келша. Муро гоч шке илышем, чоншижмашем нерген каласкалем, калык йӧратен колыштеш гын, тиде мыйым утларак кумылаҥда, – палемда ӱдыр.
Поянлык, чап да пиал иканаште огыт тол. Но кӧ эре тунемаш, уло вийжым пышташ ямде гын, тудым кугу сеҥымаш вуча.
А.Алгаеван альбомжо гыч налме фото.