Шочмо Кукмарий кундемжым (Советский район) йӧратымаш да сӧраллыкшым ужын моштымаш Иван Никандрович Мамаевым снимкым ышташ тачат ӱжеш. Тудо эше школышто тунеммыж годымак фотоаппаратан лияш шонен.
«Бригадирын да колхоз председательын эргыштын фотоаппаратышт улмылан моткоч кӧраненам. Умыленам: ачам ден авам тыгай шерге арверым налын огыт пу. Сандене эре тыгай шонымаш дене иленам. Сварщиклан училищыш тунемаш каенам. Тунам практикыште лийме годым икымше пашадар дене «Смена-8» фотоаппаратым налынам. Но вет снимкым ышташ лач тудо гына огыл, тыгак увеличитель, проявитель, закрепитель кӱлыт улмаш. Иканаште нуныжым налаш огеш лий, сандене ик палымем дене пырля «Таир-17» фотоклубыш коштынна Вес сайже: тушто фотосӱретым печатлаш йӧн уло. Фотоклуб Йошкар-Оласе Советский уремысе ик пӧртыштӧ верланен ыле», – каласкалыш Иван Никандрович.
Армий гыч толмекше, И.Н.Мамаев комиссионный кевытыште «ФЭД-3» фотоаппаратым налын. Тунам 58 теҥгежат шергын чучын. Кумшо фотоаппаратым, «Зенитым», Кукмарий школышто туныктышо деч налын. А вара 55 ияш лӱмгечыжлан шочшыжо-влак «Nikon» фотоаппаратым пӧлекленыт.
«Икана 1980-ше ийлаште почтыш фотокагазым заказатлаш пуренам ыле. Каталогым ончен шинчышыла, фоторужьё манмым заказатленам. Тудо 280 теҥгем шога. Паленам: тыгай шерге сатулан пелашем ок йывырте, тидыже мылам веле кӱлеш. Тудым шыпак заказатленам. Но йӧра ыш тол. Тыге вурсалтмаш деч утлышым», – воштылалын ойла Кукмарий пӧръеҥ.
Иван Никандрович ялысе Кугу пӱя деч тораште огыл ила. Кеҥежым гын тушто йӱштылаш моткочак йӧрата. Ты пӱям, воктенысе пӱртӱсым идалыкын тӱрлӧ жапыштыже войзен. А такшым снимке-влакым кугемден да кугу альбомым сӧрастарен. Тушто чынжымак чапле деч чапле фотосӱрет-влак улыт! Кодшо ийын Советский посёлкышто раййонысо тӱвыра пӧртыштӧ эртаралтше персональный выставкыжым шуко еҥ ончен.
«Моторлыкым ужамат, ом чыте, вигак кидыш фотоаппаратым налам да снимкым ыштем. Ынде илышыжат сайрак толын, кӱсен гыч сенсорный манме телефонем луктам да чапле фотом ыштем. Теве кодшо гана «шӧртньӧ шыже толын тошкемышкем» манын куаненам ыле, ватсап йӧн дене ятыр палымемлан фотом колтышым. Тошкемышкем лектынам, лач шичшашлык кече шке кечыйолжо дене йошкар пызле вошт волгалтара, тул гае коеш».
Мамаевмытын мӧҥгыштышт шӱм-чоным луштараш полшышо кум гармонь уло. Суртоза самырыкше годым пелашыж дене пырля ансамбльыш мураш-кушташ коштын, а кызыт кидыш семӱзгарым кумыллан веле налеш да южгунам марий такмак-влакым шергылтара. Туге гынат Саша эргыже эн ончыч ачажын гармоньжым шупшкеден, вара тидлан Оршанке педколледжыште тунемын. Ынде тудо тора Ямал кундемыште марий ӱдырамаш-влаклан муралташ гармонь дене полша. Ялыш толмыж годымат ачажын семӱзгаржым шоктыде огеш чыте… Уныка-влакат (Йошкар-Олаште илыше Света ӱдыржын шочшыжо-влак) музыкылан шӱмаҥ кушкыт: Даша флейтым шокташ тунемеш, Арина – гитарым, Ольга – фортепианом. Кеҥежым нунат кочаштын семӱзгарыштым шупшкедаш тӧчат.
Кызыт И.Н.Мамаев «Марикоммунэнерго» предприятийыште электрогазосварщиклан пашам ышта. Такшым сварщик пашаште тудо 42 ий тырша, а чумыр паша стажше 45 ийышкат погынен. Лишыл кечылаште туддеке «Пашан ветеранже» лӱмым пуымо шотышто удостоверений толын шушаш. Саламлена!
Эльвира Терентьева.
ГАЗЕТ ЛЕКМЕ КЕЧЫН «ПАШАН ВЕТЕРАНЖЕ» удостоверений толынат шуын!