Пагалыме лудшына-влак!
«Изи тӱня, кугу тӱня» лаштыкыш ӧрыктарыше историй-влакым тендан деч вучена.
Шинчалан койдымо пайрем
Тиде шуко ий ончыч лийын. Кугезе ковамын каласкалымыж почеш, ялышт кугу кожла коклаште верланен улмаш. Чодыраште шуко янлык ден кайыквусо илен. Тышке пошкудо ялла гыч сонарыш коштыныт.
Ик теле кастене ялышкышт чылт палыдыме кум сонарзе толын лектын.
Рвезе-влак касеш кодыныт, малаш пурташ йодыныт. Ял тӱрыштӧ Васлий кугызан кугу пӧртшӧ улмаш. Ты суртым ужын, качымарий-влак тышанак вераҥаш шонен пыштеныт. Васлий кугыза кугу сурт воктене верланыше изи пӧрт гыч лектын да пелештен:
– Ужам, тора гыч толында. Малаш верым пуаш тореш омыл. Тольык ты суртышто иктат мален кертын огыл. Пӧртым кум ий ончыч чоҥенам, но ик йӱдымат тушан мален омыл.
– Кочай, ме тыгай-тугайлан огына ӱшане, – воштылыныт корныеҥ-влак. Васлий кугыза нуным малаш пурташ келшен.
Рвезе-влак у суртышто вераҥыныт. Кас кочкышым ыштеныт да, сорта тулым йӧртен, малаш возыныт. Тул йӧрымек, ала-кушеч муро йоҥгаш тӱҥалын, йырваш йӱк-йӱан шоктен. Пуйто суртышто шинчалан койдымо кугу пайрем тарванен. Самырыкрак сонарзе сортам угыч ылыжтен. Йӱк тунамак йомын. Ик жап вучалтымек, сортам угыч йӧртеныт, пӧртыштӧ адак гӱжлымӧ йӱк тарванен. Тыге икмыняр гана лийын. Эрвелеш ярнен пытыше сонарзе-влак Васлий кочайым помыжалтареныт да мо тыгай лиймым умылтараш йодыныт.
– Молан тыге лиймым раш огына пале. Сурт чапле, у, тольык иктат тушто илен огеш керт. Яра шинча, пужен кудалташат чаманем. Ойлат, пуйто тыште ала-кунам овда корно каен. Можыч, верже каргыме, можыч, чынак овда корнеш шынденам…
Ты ял шукертак пытен, олмыжат кодын огыл. Но верже тушто чынжымак осал шӱлышан: еҥ-влак йомын коштыт, вольык эмгана.
МАЙЯ.
Шернур район.