Пырысемат лӱдын

Салам лийже, «Кугарня» газет редакций! «Изи тӱня, кугу тӱня…» рубрикышкыда мый денем лийше ик случай нерген возем.

Илышыште мом гына ужаш ок перне, южгунамже мом ышташат от пале: ала куржаш, ала ончен шогаш. Тиде 2007 ийыште лийын. Тунам вольыкым ятыр онченам: ушкалым, шорыкым, сӧснам. Тошто мончаште нунылан вӱдым ырыктем, пареҥгым шолтем ыле. Ӱярня тылзын ик кечынже кечывал деч вара чывылан пареҥгым пуаш лийым. Изирак атым налын, тошто мончаш кайышым, омсам почым да верешемак тӱҥын шогальым. Монча покшелне, тушко окна гыч лачак кечыйол пура, южышто тарелке гай тыртыш пӧрдын кеча. Тӱсшӧ дене пыл гай коеш, но нугыдырак. Тыртыш иктаж 35-40 см диаметран.

Мо оҥайже, молгунам пырысем мончаш пырля пура да пареҥгым кочкаш пижеш ыле. А тунам тудо ончычем кудал пурыш да, саде тыртышым шекланен, монча гыч тыманмеш кудал лекте, йолем пелен пызныш. Икмыняр секунд ӧрын ончен шогышым. Вара саде тыртыш пырдыж воктек шындыме олымбаке кусныш, кишкыла шуйналте да пычкемыш лукыш пурен йомо.

Тиде сӱретым ужмеке лӱдын омыл, но моткоч ӧрынам ыле. Икмыняр минут шонен шоген, мончаш пураш тоштым — чывым пукшыманыс. Пырысым кидышкем нальым, оҥем пелен ӧндальым да пареҥгылан пурышым. Пел кидем дене атыш пареҥгым оптем. А пырысем уло кертмын магыраш тӱҥале, саде пычкемыш лукыш онча да, удырен-удырен, кидем гыч мучыштен кудалнеже. Кидем вӱр лекмеш удыралын, ныл йолан йолташем утлен сеҥыш. Мыят писын гына пареҥгым оптышым да тушеч лектын кайышым.

Вес кечынже эрдене мончаш адак пурыман. Пырысем ик лукыш мия, вес лукыш кая, пуйто ала-мом шижын. Мыйынат чонемлан ласкарак лие, пырыс лӱдын огыл гын, чыла сай, шонем.

Теве тыгай томаша лийын икмыняр ий ончыч. Шинчамлан мо койын, кызытат ӧрам. Ала иктаж-кӧ умылтарен кертеш?

С.Максимов.

Кужэҥер район Тошто Йӱледӱр.