XIX курымышто марий калыкын кумалтышмутлаштыже да тыгак тӱрлӧ йӱлам шуктымаштыже пушеҥге могай верым налеш? Мутат уке, пӱртӱс Юмылан кумалше калык улына гын, кугум.
Тидым Козьмодемьянскысе тоштер комплексын кугурак научный пашаеҥже С.Ю.Лобанова сайын шымлен. Кызыт туддене палымым ыштена.
Ожнысо йӱлана
Марий калыкын йӱлаже ты тӱня гаяк тошто. Моло религий семынак кӱлеш улмыжым шотыш налын, айдеме шке илышыштыже тудлан эҥертышаш.
Акрет годсо еҥ-влак йырым-йырысе тӱня деч шкем ойырен огытыл. Нуно тӱням илыше семын умыленыт, да айдеме ден пӱртӱс ик тичмаш семын ончалтын. Чумыр космос, мландыште илыше чыла тӱня, тиде кӱ, эҥер але пушеҥге айдеме семынак илышылан шотлалтыныт. Марий калыклан пӱртӱс мастерской огыл, а храм лийын. Пӱртӱс чонан. Тудо чимарий йӱлан ик негызше. Чодыра – марий еҥын ю шӱлышан тӱняже, Юмын улмо тӱҥ вер, тӱняумылымашыже тудын йыр пӧрдеш.
Ожнысо калыкна нерген тыгерак возымо: «Черемис-влакын шонымашышт почеш чодыра юзо виян: тушто юмо-влак коштыт, ия-влак илат. Сандене юмылан кумалмаш, тӱрлӧ религиозный пайремым шуктымаш да надырым пуымаш чодыраште шукталтеш».
Умбакыже — «Кугарня» газетын 21 июльысо да 28 июльысо номерлаштыже лудса.