Мила йочасадыш ӱдыржым налаш вашкен. Паша гыч ондакрак лектын каен кертын огыл, садлан Чачук эре шкетын шинчен кодын. Воспитательлан тиде келшен огыл гынат, йочам тетла иктат налын кертын огыл. Ачаже ӱдырын шочмыж деч ончычак ала-кушко каен йомын. А коча-кова ялыште иленыт.
Мила ден Чачук (тыге ава ӱдыржым шыман ойлен), мӧҥгӧ кайышыла, кевытыш пуреныт, кочкыш йӧрварым налыныт. Сумка-влакым кучен, Мила шекланенат шуктен огыл, кузе Чачук кидшым куртко кӱсеныш шылта. Мӧҥгӧ миен шумеке гына ий гай йӱштӧ кидшым кучен.
– А молан коватын пидын пуымо пушкыдо пижшым чиен отыл?
Чачук вигак чыным каласаш лӱдын да йодын:
– А тый вурсаш от тӱҥал?
– Уке, огым. Йомдаренат мо?
– Йомдарен омыл. Йочасадыште уремыш лектынна. Чылан лум дене модынна, Соня гына ӧрдыжтӧ шӱлыкан шоген. Тудо пижшым мӧҥгыштыжӧ монден коден. Садлан мый тудлан шке пижем пуэнам. А Соня пӧртылташ монден.
– Поро кумылан улат, ӱдырем. Тыгаяк лийман. Йолташет нерген шоненат, шке кидетым кылмыктенат. Эрла пижет йодаш ит мондо.
Вес кечынат, кумшешат Чачук мӧҥгӧ пиж деч посна толын. Соня черланен. А икмыняр кече гыч омсашке тӱкалтеныт. Омсаште Чачук таҥаш ӱдыр дене пырля пӧръеҥ шоген. Чачук, нуным ужын, куанен кычкыралын:
– Соня толын, мый декем Соня унала толын!
Милалан уна-влакым пӧртыш ӱжаш логалын. Пӧръеҥ мутым луктын:
– Соня йочасадыште чарагида лумым кучылтын, пижшым йомдарен ыле, Чачукда чаманен пуэн. Соня тудо кечынак черланен возо. «Вашкеполышымат» ӱжаш логалын. Температуржо чот кӱзен. Мый Сонян кӱсенжым ончалынат омыл. А таче кидым чыкышым, тушто – еҥ пиж. Кӧн да кушеч йодышташ пижым. Умылтарыш. Тыге лиймылан нелеш ида нал.
– Нимат огыл. Нуно вет ньога улыт. Икте-весыштлан огыт чамане, тиде сай койыш. Айста чайым йӱына. А ӱдыр-влак модыт. Вашке каяшда огеш логал. Мыйын Чачукем Сонялан чыла модышыжым ончыктыде огеш лыплане.
Мила чайым темкален, атыш вареньым пыштен, печеньым луктын. Пӧръеҥлан йӧндымын чучын:
– Ӱжде толынна, сай огыл. Мыйын лӱмем – Максим.
– Мыйын – Людмила.
– Мила. Мотор лӱм.
Чайым йӱын, мутланен шинчен, Мила Максим нерген шуко пален нале. Тудо ӱдыржым шкетынак ончен кушта улмаш. Аваж дене возалтынат огытыл. Максим ӱдыржылан чот шӱман лийын. Сонян шочмекше, ик тылзе гыч Максим, мӧҥгӧ толмеке, шортшо ӱдыржым да кагаз лаштыкым ужын. Тушто возымо: «Мыйым ит кычал. Мый тыйым ом йӧрате». Ик жаплан Максим тӱҥын шогалын. Но шортшо ӱдыржӧ ушым пуртен.
– Ынде вич ий авана деч посна илена, коктын гына. Тудо вес ола гыч толшо лийын. Шкеж нерген утыжым каласкален огыл. Кайымекше, ик ганат йыҥгыртенат огыл. А мый кычалынат омыл. Кузе шке йочам коден каяш лиеш? – каласкален Максим. – Чонын почын кутырымемлан нелеш ида нал. Ӱдырна дене когылянна куштылгак огыл. Кочкашат ыштыман, тувырымат мушман, ӱпымат пуныман. Каяш кӱлеш, шукат шинчышна. Эрла садикыш миена.
Уна-влак каеныт. Чачук окна гыч нунылан кидшым рӱзен, а вара чон корштен каласен:
– Эх, мыйын шӱжарем да ачам лийышт ыле.
Мила ден Максим йочасадыште вашлияш тӱҥалыныт. Но икана Максим йыҥгыртен да Соням шкеж деке налаш йодын:
– Йӱд сменыш ӱжыныт. Аварий лийын. А Соня шкетын йӱдым кодаш лӱдеш.
– Кондыза. Чачук дене пырля малат, Чачук куана веле.
Вес кечын Мила кок ӱдырым йочасадыш наҥгаен. Воспитатель чояракын йодын:
– Кастенат Соням теак налыда?
– Уке, ачаже паша гыч пӧртылеш да налеш, – вашештен Мила.
Тыге эркын-эркын икте-весылан полшаш тӱҥалыныт. У ийымат пырля вашлияш кутырен келшеныт. Ӱдыр-влак чон канен веселитленыт. Нунын малаш вочмекышт, шагатын кырымыж дене Максим Милам марлан лекташ йодын. Тудо тыгайым вученат огыл. Максим тудлан чот келшен, тудо ӱшанле да весела пӧръеҥ, сай ача.
– Айда огына вашке. Чачукын ачажын мыйым кудалтен кайымыжлан вич ий эртен гынат, сусыр парем шуын огыл.
– Мый тылат полшем. Пырля чыла сеҥена, – лыпландарен Максим.
Вашке Мила ден Максимын Андрей эргышт шочын. Ӱдыр-влак шольылан моткоч куаненыт. Вет Сонян аваже уло, а Чачукын – ачаже. А Мила шкатулкышто ӱдыржын изи пижшым арала, вет тудлан кӧра тудо йӧратыме еҥжым вашлийын.
Ирина
Николаева.
Йошкар-Ола.