Йочасадыш але школыш коштшо йоча-влак чӱчкыдын черланат. Поснак телым йоча тӧрланен гына шукта, икмыняр жап гыч адак нерже йогаш тӱҥалеш, кокырыкта. Организмыште витамин ситыдымылан тыге лиеш мо? Икшывылан витаминым шке гыч пуыман але тидым врачын темлымыж почеш гына ыштыман? Нине да моло йодышлан вашмутым О.А.Иванова дене рашемдена. Ольга Альбертовна – Йошкар-Оласе 4-ше номеран йоча поликлиникын участковый педиатрже.
– Ольга Альбертовна, йочасадыш але школыш коштшо икшыве-влакын ача-авашт шочшыштын чӱчкыдын черланыме шотышто тургыжланат. Те, специалист-влак, чӱчкыдын черланыше йоча нерген кузе умыледа? Идалык жапыште, мутлан, тыгай ньога мыняр гана черлана?
– Статистикым ончалаш гын, ик ий жапыште йоча 12 гана ОРЗ дене черланен гын, тудо чӱчкыдын черланыше икшывылан шотлалтеш.
– Молан тыге лиеш? Таза огыл илыш-йӱлам кучымылан кӧра йоча чӱчкыдын черлана мо: уремыште яндар южым шӱлымӧ олмеш тудо телефонышто тӱрлӧ модыш дене модын шинча, пайдале кочкыш олмеш фастфуд, чипс дене шкенжым ондала?..
– Тыге. Тутло, но тӱрлӧ ешартышан кочкышым кочмаш, гаджет-влаклан утыждене шуко жапым ойырымаш иммунитетым луштарат. Тыгай организмын чер ваштареш кучедалаш «ӱнарже» ок сите. Таза огыл илыш-йӱлам кучышо ешыште, кугыеҥ-влакым ончен, икшыват тидлан тунемын кушкеш. Садлан ача-ава йочан тазалыкше верч тургыжланат гын, нуно чыла шотыштат сай примерым ончыктышаш улыт.
Адакшым утыждене чӱчкыдын черланыме дене икшыве шке ача-аваж деч «йодеш»: мый денем утларак жапым эртаре, мыланем тыйын йӧратымашет да тӱткышет огыт сите. Вет черле йочам ме чӱчкыдынрак ӧндалына, шыматена, «йӧратем» манын ойлена. Садлан тидымат шотыш налман.
– Кызыт – теле, организмлан витамин поснак чот кӱлеш. Йочалан витамин-влак комплексым пуыман мо? Нуно чер ваштареш кучедалаш полшат? Ятыр ача-ава йочажлан D витаминым йӱктымӧ нерген ойла. Тудым специалистын консультацийже деч посна приниматлаш лиеш?
– Синтетический витамин-влакым йочалан пуаш огына тырше. Кӱлеш витамин йочан организмышкыже кочкыш дене пырля логалшаш. Но витаминлан поян кочкыш олмеш йоча утларакшым кевытысе тутло кочкышым йодеш. Садлан авитаминоз да чӱчкыдын черланыме годым йочалан пел ийлан але ик ийлан ик гана ик тылзе поливитамин-влакым йӱаш темлена.
D да моло тӱрлӧ витаминымат педиатр темлышаш. Уке гын ты витаминым утыждене йӱмӧ пале-влак палдырнен кертыт.
– Иммунитетым препарат деч посна мӧҥгысӧ моло йӧн дене пеҥгыдемдаш лиеш? Шкем ОРЗ деч кузе аралаш?
– Уремыште утларак йолын коштса, мӧҥгӧ пурымеке, кидым шовын дене мушкаш ида мондо. Рационышто витаминлан поян кочкыш лийшаш. Организм канен шуктыжо манын мален темман. Мӧҥгыштӧ арулык лийшаш, ночко лапчык дене пуракым жапыштыже ӱштман.
– Ача-ава-влаклан антибиотик нерген мом палыман? Ты препаратым кунам кучылташ лиеш?
– Антибиотикым врачын темлымыж але кӱштымыж почеш гына налаш лиеш. Вес семын лийын ок керт.
– Кузе чын эмлалташ? Йочан температуржо кӱзен гын, иканаште педиатр дек приёмыш куржман? Але ончыч тудым мӧҥгыштӧ эскерыман да эмлыман?
– Черланаш тӱҥалше йочан температуржо кӱзымӧ годым иканаште врачын полышыжлан эҥертыман, черле йочам специалист эскерышаш. Но утыждене тургыжланыманат огыл, ача-авалан ты ситуацийыште пеҥгыде лийман, йоча шке пеленже ӱшанле эҥертышым шижшаш.
– Температур кӱзы-меке, тудым волтышо препаратым йочалан вигак пуаш лиеш?
– Температур кӱзен гын, организм чер ваштареш кучедалеш, тудлан тидым ышташыже чаракым ыштыман огыл. Температур 38,5 градус деч кугурак гын веле тудым волташ эмым йӱаш темлена. Тудым йочалан пуымо годым икшывын нелытшым шотыш налман.
– Йочан черланымекыже, мутлан, икмыняр кече эртен. Икшывын температуржо тетла ок кӱзӧ, нерже ок його. Тыгай йочам уремыш лукташ лиеш?
– Йочан состоянийже сай гын, тидым ышташ лиеш. Игече йӱштӧ огыл гын, яндар юж йочалан вашкерак тӧрланашыже полша. Но уремыште моло йоча дене пырля модман огыл, уке гын те нуным черландарен кертыда.
– Теле – шокшым пуымо тургым. Пӧлемыште кукшо юж организмлан могай эҥгекым конда?
– Эн ончыч пӧлемыш яндар южым чӱчкыдын пуртыман. Шокшым пуымо жапыште пӧлемыште юж поснак кукшо. Тыгай годым айдемын тазылачораже (слизистыйже) орлана, а черле йочан нерысе да умшасе тазылачораже –
поснак. Южым тӱрлӧ йӧн дене вӱдыжтараш лиеш: батарейыш ночко лапчыкым пышташ але воктекыже вӱдым темен шындаш. Кызыт кевытлаште южым вӱдыжтарыше арверым ужалат.
– Йоча-влаклан да нунын ача-аваштлан могай тыланымашым ойледа ыле?
– Икшыве да ача-ава-влаклан ваш йӧраташ тыланыме шуэш. Кугыеҥ-влак, шке шочшыда дене кугешныза, чоншижмашдам почын пуаш жапым да йӧным муашак тыршыза. Икшыве таза лийже манын, эн ончыч мӧҥгыштӧ «игече» сай лийшаш.
– Тау, Ольга Альбертовна!
О.Иванован альбомжо да интернет
гыч налме фото-влак.