Марий калык йӱлам, тӱвырам еҥ-влак коклаште шарымаште Марий тӱвыра рӱдер 25 ий пашам ышта.
Ирина Якаева кум тылзе наре Марий тӱвыра рӱдер вуйлатышын сомылжым жаплан шуктышо лийын. А шукерте огыл тудым вуйлатышылан шогалтеныт.
САЙТ ВАШТАЛТЫН
У вуйлатышын пашалан кӱлынак пижмыжым соцкыллаштат шекланаш лиеш. Илышын тачысе эн кугу йодмашыже – ыштыме пашат дене калыкым палдараш. Кызыт чыла гаяк кугыжаныш организаций-влак шкешт нерген информацийым сайтыш вераҥдат. Марий тӱвыра рӱдерын сайтше у семын пашам ышташ тӱҥалын. Сайтысе дизайн, оҥайын ончыктымо увер да моло шотыштат вашталтыш шижалтеш. Ончылно ыштышаш сомыл эшеат шукырак. Тушеч иктыже – Марий тӱвыра рӱдерын 25 ияш лӱмгечыжлан келыштаралтше кугу концерт.
– Калыкнан тӱвыраже, йӱлаже да моло пашаже мыланем эреак лишыл лийыныт. Тидын шотышто нимынярат кокытеланен омыл. Но пашамым еҥ-влак кузе аклаш тӱҥалыт, теве мо тургыжландарен. Тидыже моткоч кугу ответственность. Адакшым мыланем у опыт, у сомыл, садлан уло вием дене тушко пурен каенам. Мутат уке, шкетын ты сомылым вораҥдараш огеш лий, тыште команде тырша. Кызыт у проект-влаклан кугу тӱткышым ойырена. Нуно илышыш пурталтыт манын ӱшанена, – мутланымашым тӱҥале вуйлатыше И.Якаева.
ЯТЫР МЕРОПРИЯТИЙЫМ ЭРТАРАТ
Республикысе Марий тӱвыра рӱдер калык пайремвлак дене кылдалтше мероприятий-шамычым эртарымаште эреак вуйын шоген.
– Ты рӱдер кундемыштына тӱҥ тӧнежлан шотлалтеш, кудыжо калыкнан тӱвыраже, йӱлаже, илыш-кучемже нерген палдарыше мероприятий-влакым эртарышаш. Тудын ойыртемже нерген илыше-шамычым палдарышаш. Кугу тӱткыш самырык еҥ да йоча-влаклан ойыралтеш. Такшым Марий тӱвыра рӱдер тӱрлӧ ийготан-влаклан мероприятийым ямдыла. Кызыт, ончычсо программе-влакым келгемден, тӱрлӧ вере лектын коштына. Школлаште, йочасадлаште, тунемме тӧнежлаште марий калыкын историйже, йӱлаже, вургемже, илыш-кучемже нерген палдарена, – каласкалыш Ирина Геннадьевна.
У ЙӦН, У ПРОГРАММЕ, У КОМАНДЕ…
Шукерте огыл рӱдер Пушкин карте программыш ушнен. Тыгак интерактив сынан программе-влакым ямдылат. Лишыл жапыште нунат илышыш шыҥдаралтшаш улыт. И.Якаеван ойлымыж почеш, тыгак этнотур-влакым пурташ шонат. Тидланже эшеат вийым пыштыман да пашалан шокшым кергалтен пижман, мане тудо.
У вуйлатыше толмо дене рӱдерыште у команде чумыргымымат ужына. Тушко еҥ-влакым кузе ойырымо да нунын могай сомылым вораҥдарымышт нерген вуйлатыше тыгерак палдарыш:
– Марий-влак коклаште ятыр еҥым шке калыкын пӱрымашыже тургыжландара улмаш. Тышке толмекем, ятыр еҥ йыҥгыртен, ты але тудо сомылым виктараш полшен кертмыж шотышто мыланем темлен. Тыгак у должность-влак лектыныт. Мутлан, тылеч ончыч дизайнер лийын огыл. Кызыт ты специалист рӱдерын тӱрыс сынжылан мутым куча: сайтым вӱда да моло сомылым шукта. Тыгак профессионал фотограф-влакын пашаштлан эҥертена. Нуным тӱрлӧ мероприятийым сниматлаш ӱжына. Йӱк дене пашам ыштыше специалист-шамычымат йодаш логалеш. Содыки профессионал-шамычын моштымашышт деч посна тӱвыра аланым вияҥдаш огеш лий.
ТЫШТАТ, ТУШТАТ
Рӱдер кажне кечын могайгынат сомылым виктара. Ик кечын – тыште, вес кечын – тушто. Ончылно – лӱмгече концерт. Ты пайремлан кузерак ямдылалтыт?
– Лӱмгече пайремлан шукертак ямдылалташ тӱҥалынна. Тӱрлӧ кундем гыч коллектив-влак мемнан деке толшаш улыт. Ты пайремыште рӱдерын эртыше корныжлан да ончыкылыкшылан тӱткышым ойыраш шонена. Коло вич ий жапыште рӱдерым нӧлтымаште да тудым вияҥдымаште надырым пыштыше-влакым саламлена. Вет тудын йолӱмбалне таче пеҥгыдын шогымыжо – ончычсо пашаеҥ-влакын надырышт, – каласыш Ирина Геннадьевна.
Тачысе илыш ончыко лӱддымын кайыше-влакым жапла. Марий тӱвыра рӱдер вияҥаш, илышын йодмыжым шукташ, калык дене пашам ышташ ямде. Тидыжым тӱрлӧ проект-влакын илышыш шыҥдаралтмышт, калык дене пашам ыштымышт гоч ужаш лиеш. Садлан тек шонымо сомыл вораҥеш, а рӱдер шке пашаж дене калыкым куандараш тӱҥалеш.
Тӱвыра рӱдерын сайтше гыч налме фото-влак.