Марий Эл Республикысе наркологий диспансерын реабилитаций пӧлкаже Медведево районысо Куяр посёлкышто верланен. Чатка оралтым, сӧрастарен-эрыктен шындыме кудывечым, поян сад-пакчам ужмеке, тыште арака да наркотик дене варныше-влак эмлалтыт манын отат шоналте…
Паша – эм
Икымше пачашыште – стационар, кокымшышто – реабилитаций пӧлка. Арака але наркотик дене варныше-влакым ончыч стационарыште эмлат, аяргымым кораҥдат, мокмырым шӧрат да тулеч моло. Тиде – медицине реабилитаций. Черле-влакын ушышт мыняр гынат яндарештмеке, нуным у семын илаш туныктыман. Ты шотышто реабилитаций пӧлкаште тӱрлӧ направлений дене пашам ыштыше 14 специалист тырша. Эмлалтше-влакын кажне кечышт радам дене эрта.
– Эмлыме годым шуко йӧн йӧн деч посна кугу тӱткышым паша терапийлан ойырена. Тыште мо уло – чылажымат эмлалтше-влак шке кид дене, тӱшка вий дене ыштеныт. Теве шукерте огыл нуно леведышан беседкым чоҥеныт. Тушто родо-влак дене вашлияш, мутланен шинчаш але каналташ лиеш. Тыгак реабилитант-влак садыште емыж-саска сайын кушшо манын тыршат, пакчасаскам ончен куштат. Теният ковыштам, кешырым, йошкарушменым, помидорым, пурысым да моло пакчасаскам ятырак шынденыт. Теплицат уло. Шкеак вӱдым оптат, шӱкым кӱрыт. Пакчасаска лектышат – шкаланыштак. Такшым нуным кочмыверыште пукшена, но кочкышым шкеат ямдылен кертыт. Мутлан, кеҥеж мучко свежа салатым ыштен кочкыныт. Шке ыштыме сий тутлырак вет. Тылеч посна эмлалтше-влак кажне ийын кудывече мучко пеледышым шындылыт, вӱдым шават. Чылажат черле-влакым илышын ямжым шижаш тарата, аяр деч посна куанен илаш кумылаҥда, – каласкалыш реабилитаций пӧлкам вуйлатыше Сергей Анатольевич Загайнов.
Тылеч посна реабилитаций отделенийын кудывечыштыже лечебно-трудовой мастерской уло. Тыште реабилитант-влак тӱрлӧ пашам ышташ тунемыт: уа дене пидыт, ургат, бетон блокым ыштат. Яра жапыште капкылым шуарат: волейболла, футболла я теннис дене модаш чыла йӧн уло.
Психиатр-нарколог…
С.А.Загайнов наркологий диспансерын реабилитаций пӧлкажым пел ий наре вуйлата. Но тиде паша тудлан палыдыме огыл, тылеч ончыч (2004-2009-ше ийлаште) тудо ты пашам шуктен. Ик жаплан Марий Эл деч тораш каяш логалын, но тений уэш йӧратыме сомылжым шукта.
Сергей Анатольевичын шочмо верже – Шернур посёлко. Медицине шинчымашым Саратовысо мединститутышто налын, вара психиатрий специальность дене интернатурым эртен. 10 ий Кужэҥер посёлкысо рудӧ эмлымверыште психиатр-нарколог лийын. Тылеч вара икмыняр жап наказаний шотышто управленийыште тыршен, колонийыште йоча да подростко-влакым эмлен, управлений пеленысе военно-врачебный комиссий начальникын алмаштышыже лийын.
– Мылам черле-влак дене пашам ышташ утларак келша. «Йомшо» еҥ-шамычлан полышым пуымо, ушан-шотан илышыш «пӧртылтымӧ», тӱрлӧ психоактивный веществам приниматлыме деч посна илаш туныктымо шуэш. Паша лектыш сайрак лийже манын, кызыт ынде мый реабилитацийыште улшо-влак денак веле пашам ыштем. Тылеч ончыч стационарымат вуйлатенам. Но тиде кок тӱрлӧ вер. Психике да физиологий могырым черле-влакым тӱрлӧ семын эмлыман. Тидлан кӧра кок пӧлкаште – кок вуйлатыше.
Кызыт реабилитаций отделенийыште 15 еҥ эмлалтеш. Тынарак – стационарыште. Мутат уке, тачысе илыш ситуаций куштылго огыл. Эмлалташ толшо-влаклан, мемнан деке логалаш манын, коронавирус инфекий шотышто ятыр тергымашым эртыман, тыште улшо-влаклан родо-тукымышт дене вашлияш кызытеш чарыме, но садак пашана шот денак ышталтеш, – мане С.А.Загайнов.
Наркологий диспансерын реабилитаций пӧлкаштыже алкоголизм я наркоманий черан еҥ-влак шкешт гаяк ойгыш логалше еҥ-влак дене палыме лийыт, умылышо йолташым муыт. Икте-весе дене каҥашен, ик шӱлыш дене да специалист-влакын полшымышт дене нуно чер ваштареш шогаш да таза илыш-йӱлам кучаш тунемыт, тӱрлӧ аяр деч поснат илыш пиалан лийын кертмым умылат.
