Пӱсӧ вуйушан да шокшо шӱм-чонан

Кажне профессий шкешотан, кажне профессий айдемын койыш шоктышыж могырым могай-гынат лияш йодеш. «Мемнан пашаште пеҥгыде капкылан, пӱсӧ вуйушан да шокшо шӱм-чонан лийман», — манеш Олег (палыме амаллан кӧра фамилийым воза шок лий). Тудо Росгвардийын Марий Элысе управленийжын ОМОН-ышто инженерно-технический пӧлкаште служитла.

Милиционер лияш шонен

Олег Марий Турек район Марий Пыламарий селаште шочын. Аваже медшӱжарлан пашам ыштен, ачаже водитель лийын. Рвезе верысе школым тунем пытарен. Чӱчӱжын пашажым, формым чийымыжым ужын, Олег тиде профессий дек шӱмаҥын да шкежат милиционер лияш шонен пыштен. Эше ик пример – тукым изаже, тудат милиционер лийын.

Кажне ошкыл – шонымашке шуаш

Кугурак класслаште Олегын ОМОН-ышто служитлаш кумылжо лектын. Тидлан ошкыл почеш ошкылым ышташ, ямдылалташ кӱлын. Кӱшыл шинчымашым Н.Крупская лӱмеш Марий пединститутышто тунемын, историй да культурологий туныктышо специальностьым ойырен налын. Вара армийыште служитлен. Армий деч вара 2012 ийыште МВД пеленысе ОМОН-ышто рядовойлан служитлаш тӱҥалын. «Тыге мыйын ик эн кугу шонымашем шукталтын. Тушко логалаш куштылго лийын огыл. Но мый тидлан куд ий ямдылалтынам, вуйыштем тиде шонымашым эре кученам. Шкем чыла могырымат шуаренам. Кертам ала уке манын шонен омыл, паленам, ыштенам, лектыш куандарен. Тиде подразделенийыш налме годым чыла шотыштат тергат: психике, физиологий могырым, физический ямдылалтмаш сай лийшаш», — каласкала тудо.

 

Инженерно-технический пӧлкаш логалынОМОН-ышто тӱрлӧ подразделений уло. Олег – инженерно-технический пӧлкан вуйлатышыже. Тӱҥ задаче – пудешт кертше устройствым, взрывчатый веществам, взрывоопасный предметым кычалаш, муаш, идентифицироватлаш да лӱдыкшым кораҥдаш. «Тӱҥалтыште моткоч неле ыле. Тиде паша дек тӱрыснек нигунам тунем от шу, кызытат тунемалтеш. Писын, тунамак раш шонен моштыман, вуйуш сайын пашам ыштышаш. Сапёр вашкышаш огыл. Йоҥылышлан пеш кугу акым тӱлаш перна», — ойла тудо.

Службышто тӱрлӧ задаче шындалтеш. Разминирований шотышто разведке семын пашам ыштат але пудештме лӱдыкшым кораҥдаш кӱлеш лиеш. Вызов-влак чӱчкыдын пурат. Мутлан, мланде пашам ыштыме годым еҥ-влак ондакысе боеприпасым верештыт. Тыгай верлаш лектыт, тергат да лӱдыкшым кораҥдат. Тыгак калык кудалыштме транспортышто але моло тӱшка верыште сумкам, моло предметым верештын йыҥгыртат. Кызытсе илышыште лийше событий-влакым шотыш налын, ятыр вызов пура. Иктаж-мо пудештме верыш инженерно-технический пӧлкан боецше-влак эн ончыч лектыт. Пудештын кертше вещества да предмет дене пашам ыштыше тыгай отделений Марий Элыште икте гына.

«Кажне вызов мыланна — боевой. Шукыж годым калыкын тӱшкан погынымо верлаште сумкам але пакетым монден кодат. «Тушко миемат, иктаж-кӧн монден кодымо нумалтышым верештам» манын нигунам шонымаш уке. Тиде мыскара огыл. Кажне вызов весе деч ойыртемалтеш. Садлан эре ямде лийман. Кунам вызов пура, объектым лӱдыкшыдымым ыштыме годым лач паша нерген шонет: мом да кузе ыштем, чыла инструкций почеш. Тыгай годым эмоций ӧрдыжеш кодеш. Ыштет – сай, уке –тидын деч илышет шога.

Паша тыгай – шкем эре шуарыман. Осал пашам ыштыше-влак шке шонымаштым шукташ у деч у йӧным кучылтыт, садлан меат эре уым палышаш, ямде лийшаш улына. Тидым ыштымым чарнет – ласка шоҥгылык марте илен от шу», — ойла пӧръеҥ.

Каныш кече деч посна

ОМОН боец-влак арняште вич кече пашам ыштат гынат, мӧҥгӧ толын пурымеке, паша ок пыте. Кажне татыште йыҥгыртен, службыш ӱжын кертыт. Садлан тидлан ямде улыт, телефон — эре пелен. Каныш кечыштат тыгак.

Ешыште тидлан тунем шуыныт, умылат. Йӧн да жап лийме годым Олег пӱртӱсыш лектеш, сонарлаш йӧрата. Эше тудлан бокс келша. Йоча-влак дене жапым уло кумылын эртара. Ончыкыжым йоча-влакым бокс кружокышто туныкташ шонымашыже уло.