Йошкар-Олаште шочын-кушшо да Марий кугыжаныш университетын Электроэнергетический факультетшын кокымшо курсыштыжо тунемше Юрий Карпов тений кеҥеж гоч Шем теҥыз воктене «Орлёнок» йоча рӱдерыште пашам ыштен, тусо «Юнармеец» лагерьыште вожатый лийын.
Палемден кодена, «Орлёнокышто» тӱрлӧ могырым шуарыше 10 лагерь уло. Тушеч иктыже – «Юнармеец». Тышке элнан тӱрлӧ регионжо гыч юнармий толкынышто ойыртемалтше 12-17 ияш йоча-влак погынат. Юрий почела ныл смене (30 май гыч 30 август марте) пашам ыштен. Тудын отрядыштыже 25-28 йоча лийын. Шукыжым – рвезе-влак.
Юра дене вашлийын, ты пашаж нерген кутыралтышна.
– Кузе «Орлёнокыш» логалынат?
– Ик палымем тушко йыҥгырташ темлен. Мый лагерьын начальникше деке лектынам, туризм да спорт дене заниматлымем нерген ойленам. Тудо мыйым «Юнармеец» лагерьыш налына манын каласен. Вара вызовым колтеныт. Чыла экзаменым ончылгоч кучен, майыште Шем теҥыз воктеке каенам. Ондак кок арня вожатый сомыллан туныктеныт.
– Тыйын пашашкет мо пурен?
– Отрядыште (взвод манынна) ме, кок вожатый, кечыгут йоча-шамыч дене лийынна. Эн кугу сомыл: икшыве-влак чонышто патриотизм шӱлышым вияҥдаш кӱлын. Тидлан шот дене ыштыме план почеш иленна. Пеҥгыде дициплине лийын. Йоча-шамыч куд шагатат пеле эрдене горн йӱк почеш кынелыныт, шкеныштым спортышто шуареныт, шуко занятий, модыш-влак эртаралтыныт. Южгунам икшыве-влак шкеак тулотеш кочкаш шолтеныт. Тыгак кок-кум кечылан курыкыш, чодырашке походыш коштынна. Отряд-влак коклаште таҥасымаш-влак чӱчкыдын эртаралтыныт.
Кумшо сменыште мыйын отрядем «Регата» таҥасымаште (шлюпко дене куд еҥ ийын кая) сеҥен. А пытартыш сменыште взводем тичмаш результат дене адак ончыко лектын.
– Икшыве-влаклан канаш жап ситен?
– Канашат пагыт лийын. Но кугу тӱткышым патриотизм шӱлышеш куштымылан ойырымо. Йоча-влакым тӱрлӧ ситуацийыште шкем чын кучаш туныктымо. Южгунам нуным лӱмын сирене йӱк, шикш шашке почеш кынелтена ыле. Тыге икшыве-влак илышыште лекше тӱрлӧ нелылыклан тунемыныт, могай гынат опытышт погынен. Садлан 12 июльышто тыште чот кугу йӱрлан кӧра вӱд ташлымеке, моло отрядыште йоча-шамыч тургыжланаш тӱҥалыныт гын, мемнан-шамыч кушко каяш, мом пелен налаш, мом ышташ – чыла паленыт. Нунын тидын шотышто нимогай кокытеланымаш лийын огыл.
– Вожатый пашаште тугеже шкежат ятырлан тунемынат.
– Мыланем тушто пеш келшен. Пеҥгыдырак лийынам, йоча-влак дене кылым муаш да эше шукылан тунемынам.
– Тугеже вес ий адак тушко кает?
– Уке, очыни. Вес ий производственный практике тӱҥалеш. Садлан шке специальность дене тыршаш тӱҥалам.
– Паша паша дене. Шем теҥыз воктене канен шуктенат? Тый вет тушто икымше гана лийынат.
– Мыланна ик сменыште кум кечым канаш пуэныт. Тыгай годым Геленджик, Туапсе, Новороссийск, Краснодар олалашке коштынна. А смене-влак пытымеке, Абхазийышкат миен савырненам.
– Ик сменылан вожатый мыняррак пашадарым ыштен налеш?
– Иктаж 24-27 тӱжем теҥгем.
– Студентлан сай окса. Мом тиддене налынат?
– Корнылан каен, канаш кучылтынам да, эн тӱҥжӧ – чапле ноутбукым налынам.
Юрий Карпов – тӱвыра пашаеҥ, журналист Сергей Карповын эргыже. Шарнем, эше икана Сергей ойлен ыле: «Окса чӱдӧ годым эргым деч арымеш налам». Юрий изинекак каникул годым пашам ышташ йӧратен. Кызытат, студент гынат, эше Йошкар-Оласе ик кафеште официантлан ышта. Аваже, ачаже, шӱжарже тудын дене кугешнат. Меат Юрийым молылан пример шотеш шынден кертына: пашаштат, тунеммаштат – эре ончылно.
Ирина Степанова.