Интернет гоч ыштыме осал паша, еҥ-влакым телефон дене йыҥгыртен ондалыме тӱрлӧ йӧн нерген ятыр возена гынат, ондалалтше-шамыч кажне ийын шукемыт. Ӱмаште гына, мутлан, Марий Элыште тыгай эҥгекыш логалше еҥ-влак 583 млн наре теҥгелан ондалалтыныт! Тиде йодышым 9 апрельыште Марий Элысе МВД-ште эртаралтше «йыргешке ӱстелыште» эше ик гана тарватеныт.
Спикер семын ты министерствысе киберпреступлений-влак ваштареш кучедалме отделым вуйлатыше Д.Н.Клементьев да следственный управленийын следовательже И.Р.Андреева выступатленыт. Нуно мошенник-влакын еҥ-шамычым ондалаш тӱрлӧ йӧным кучылтмышт нерген ойленыт. Тидым сорлыклымо шотышто элгӧргӧ орган-влакын кугу пашам шуктен толмыштым палемденыт. Д.Н.Клементьевын палдарымыж почеш, эн чӱчкыдын кучылталтше йӧн – мошенник-влак телефон дене йыҥгыртат да банкысе счёт шотышто пуйто нелылык лекме нерген увертарат. Вес йӧн – интернетысе ужалыме-налме увертарымаш сайтлаште сатулан ончылгоч тӱлаш йодмаш. Кажне случай ойыртемалтше, но еҥ-влакын вашке ӱшанымышт южгунам путырак ӧрыктара. Кӱкшӧ технологий дене пайдаланен, преступлений-влакым ыштыме моло йӧн нерген И.Р.Андреева палдарен. Мошенник-влак йыҥгыртыме годым телефон экраныште банк але кугыжаныш учреждений, правам аралыше орган гыч, тыгак родо-тукым кокла гыч иктаж-кӧ йыҥгыртат манын возалт кертеш. Тыгай годым кутырымым чарныман да, ты учрежденийын але еҥын телефон номержым муын, шкеак йыҥгыртыман да чыла рашемдыман.
Киберпреступлений нерген илалшырак-влаклан поснак умылтарыман, но пытартыш жапыште ондалалтше-влак коклаште самырык-шамычат ятырын улыт манын палемденыт вашлиймаште. Садлан, мошенник-влаклан шке оксам «пӧлеклаш» огыл манын, тӱткӧ лийман. Да тыгак – телефоныш смс дене толшо цифр-влакым йыҥгыртен йодмо почеш нигунам каласыман огыл.
Авторын фотожо.