Ялозанлык пашаште тыршыше, вольыкым ашныше самырык еҥ-влакым ончен, нунын верч чонышто кугешнымаш кумыл лектеш. Кужэҥер район Одывлак ялыште пашаче изак-шоляк Волковмыт илат. Нуно шуко вольыкым ашнат, эрдене эрак кынелын, сомылым ыштат, вара тӱҥ пашаштым шуктен шогат. Тыге кажне кечын, каныш деч посна.
Виктор ден Владимир Волковмыт изинек пашалан шӱмаҥше улыт. Ачашт Советский районышто Кугэҥер ялыште верланыше колхозышто оператор-трактористлан ыштен, аваже доярке сомылым шуктен. Ача-авам ончен рвезе-шамыч ялозанлык пашалан тунемыныт, яра жапыште нунылан полышкалашат коштыныт. Акаже-влакат ялозанлыкыште тыршат.
Ныл шагат гыч пашаште
Виктор ешыштышт кугурак эрге. Коҥганур кыдалаш школышто шинчымашым поген, вара верысе пилорамыште пырням йыгаш коштын, слесарь сомылымат ыштен ончен. Ынде лу ий наре «Тумньымучаш» ялозанлыкыште оператор машинодоениялан тырша. Викторын Юля пелашыже уло. Нуно ныл икшывым ончен-куштат. Ныл эрге-влак спорт деке шӱмаҥше улыт, ача-авалан сурт коклаште полышкалат.
– Верысе ялозанлыкыште кум ушкал вӱта уло, тушто шым еҥ ушкалым лӱшта, кажныжылан 60 вуй гыч логалеш. Ты сомыл кок шагат жапым налеш. Эр лӱштыш ныл шагатлан тӱҥалеш да шым шагат марте шуйна. Тиде жапыште ушкаллан пуражым (посипка вартыш) пукшена, лӱштымӧ аппаратым ямдылена да лӱшташ пижына. Кас лӱштыш латвич шагат гыч латиндеш шагат марте шуйна. 15 гыч 19 шагат марте – каныме жап. Ондак, кормам ведра дене нумалаш логалын, тиде шуко ӱнарым йодын. Кызыт кормораздатчикым шынденыт, сандене пашана ятырлан куштылемын, – ойла Виктор.
Ушкалым лӱштышӧ-шамычын отпускышт кажне пел ий гыч лиеш да 15 кече шуйна. Тидын годым нунын олмеш ты сомылым подменный пашаеҥ-влак шуктат. Ялозанлыкыште Коҥганур, Пекесола, Одывлак, Тумньымучаш яллаште илыше-влак тыршат.
– Ялозанлыкыште пашам ышташ лиеш. Вольык дене шогылташ мыланем келша. Тыгак коллективнат сай, кӱлеш годым ваш полшена. Ялозанлыкын вуйлатышыже пӧртым чоҥаш тӱҥалше-шамычлан оксам, материалым пуа. Тыгак самырык еҥлан оксам ешарен тӱлат, но тидлан ты пашаверыште икмыняр ий пашам ышташ кӱлеш, – палдара В.Волков.
Пудырга – шке тӧрла
Владимир Конганур кыдалаш школ деч вара Кужэҥер аграрно-строительный техникумышто каменщик-штукатурлан тунем лектын. Но шке профессийже дене паша ыштен огыл, тудо тӱрлӧ техникым тӧрлаш кумылаҥын.
– Мый изачам деч бензопилам погаш, поршеньым вашталташ тунемынам. Ты сомыл келшен, сандене умбакыже шке гыч тӧрлаш тӱҥалынам. Кызыт мотоблокым, бензопилам, бензокосам тӧрлаш кондат. Шукыж годым шке шочмо ял да Шернур кундем гыч полышым йодаш толыт, – мане Владимир.
Шкешотан ферме
Изак-шоляк шым ий ончыч вольыкым ашнаш тӱҥалыныт. Кажне ийын чотыштым кугемдат.
– Мемнан ик ушкална ыле, вара кугемдаш тӱҥалынна. Кызыт кок ушкал, кум ӱшкыж, кок презе, шорык, сӧсна, кролик, чыве уло. Тыгак бройлер чывигым налаш шонена. Шольым дене пырля кажне вольыклан йӧныштарыме вӱтам ыштенна. Ялозанлыкыште вольыклан пел ак дене пырчым, олымым налына.
Шудым тошкемыштына мотоблокыш косилкым пижыктен солена. Ялыште кум суртышто гына ушкалым ончат, сандене кӧ кугу тӱкан вольыкым огеш ашне, шке мландыштым мыланна солаш пуат. Ворошилке дене шудым савырымек, мотоблок дене кондена.
Ушкалым лӱштымӧ аппарат дене лӱштена. Шӧр гыч ӱй ден торыкым ыштена. Тыгак шӧрым частниклан ужалена. Кеҥежым ик литр 18 теҥге шога гын, телым – 23 теҥге.
Ушкалым шӧрлан ашнена гын, ӱшкыжым ме сдатлена. Ынже каҥгешт манын, вӱраҥлаш огына лук, – ойла В.Волков.
Рвезе-шамыч паша деч лӱдын огыт шого, ваш келшен, пагален илат. Нуным ончен, ялыште самырык еҥ илаш, вольыкым ашнаш тӱҥалеш манын ӱшан лектеш.
Дарья Быкова.