Театрыште тудо талантан, уста актрисе, пагалыме еҥ гын, мӧҥгыштӧ – ныл шочшан ава, йӧратыме пелаш да сай озавате. Тиде Курыкмарий район Ӱл Солаволкы ялын ӱдыржӧ, М.Шкетан лӱмеш Марий драмтеатрын актрисыже Ирина Кубекова.
Театрын сценыштыже ынде 16 ий оҥай, шкешотан образым чоҥа, «Шанель Тарля» спектакльыште Тамара Ивановнам, «Окса тул» постановкышто Тарлям, «Оръеҥ мелнаште» Таисам, «Уло яллан ик Йогор» спектакльыште Окрошком да молымат модеш.
«Еш – мыйын илышем…»
Ирина Кубекова ты ойым кажне гана пеҥгыдын ойла. Вет еш деч посна илышат тичмаш огыл, шӱм-чонат пуста лиеш. Ирина У Торъял кундемыш Сергей таҥжылан марлан лектын. Сергей – шофёр, Москошто вахте йӧн дене ятыр ий пашам ышта.
Вате-марий ынде 13 ий икте-весым йӧратен, пагален, икойыш шуын илат, ныл ӱдырым ончен куштат. 12 ияш Мария 6-шо классыште, 8 ияш Александра 2-шо классыште, 7 ияш Дарья 1-ше классыште тунемыт, 2 ияш Ксения тений йочасадыш кошташ тӱҥалын.
Вате-марий йоча-влаклан шуко жапым ойырат. Ешге нуно канаш коштыт, пашам рӱж ыштат.
– Сергей дене Йошкар-Олаште палыме лийынам. Икмыняр жап гыч ешаҥынна.
Пелашем – моткоч чолга, пашаче, поро чонан, куштылго кид-йолан пӧръеҥ. Тудлан машина-влак дене пашам ышташ пеш келша, мо, кузе – чыла пала. Ынде мыят икмыняр ий машинам виктарем. Сандене тидын шотышто тудо шукылан туныктен. Театр пашамат тудо сайын умыла.
Шуко шочшан лияш эре шоненам. Вет шкеат кугу ешыште кушкынам. Икшывем-влакым чоткыдын кучаш тыршем, режимым шотыш налаш туныктем. Нуно мыйын гаяк шке вийлан ӱшаныше кушкышт манын шонем. Тидын шотышто эн кугу Маша ӱдырем пеш тале, ответственный. Шым ияш улмыж годымак тудлан Саша ден Дашам ончаш ӱшанен кодем ыле. Кызытат мӧҥгыштӧ нылытын кодыт гынат, ом ойгыро. Маша чылаштым ончен кертеш: пукша-йӱкта, малашат пышта.
Маша, Саша, Даша музыкальный школыш коштыт. Маша гитар дене шокта, Саша ден Даша «Юкече» ансамбльыште, тыгак хорышто мурат, эше анличан йылме дене шинчымашым келгемдат. Маша ӱдырем книгам лудаш йӧрата. Кушкын шуын, Парижыште илаш шона. Сандене тений француз йылмым тунемаш тӱҥалын. Кок ияш Ксеният почеш огеш код, акашт-влак семынак чолга, чулым кушкеш, – мане Ирина Кубекова.
Юмо икшывым пуа гын, куанен илыман. Ирина Кубекован мутшо почеш, шочшым ончен кушташ Юмо садак полша. Да шуко икшыван лияш лӱдын, ӧрын шогыман огыл. Пашам тыршен ыштыман, тунам оксат ситыше лиеш.
Тукымышто – мурызо, режиссёр
И.Кубекова Красноволжский кыдалаш школышто тунеммыж годымак моло деч ойыртемалтын. Тудо тӱрлӧ мероприятийыште чолгалыкшым ончыктен, конкурслаш кумылын ушнен. Сценым йӧратыме кумылжо, артист лияш шонымашыжат тунемме пагытыштак тапталтыныт. Тудо кажне У ий годым спектакльыште тӱрлӧ рольым модын. Тыгодым моткоч кушташ йӧратен.
– Авам велым опер да балет мурызо Евгений Романов лийын, тыгак кочам Сергей Савельев сар жапыште Шкетан лӱмеш Марий драмтеатрыште режиссёрлан пашам ыштен. Нунын деч мастарлык куснен, шонем. Мурен моштенам, но утларакшым кушташ коштынам. Актрисе лияш кумылем эре лийын. Ты шонымаш дене 10-шо класс деч вара Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжыш тунемаш пурышым, – мане И.Кубекова.
Ик ият пеле тунеммеке, Иринам пӱрымаш Санкт-Петербург оласе академийыш конден. Тушто тудо актрисылан тунемаш тӱҥалын. Ялысе ӱдыр ончылно кугу ола, руш театр-влак сӱртлалтыныт, тыгак шуко еҥ дене палыме лияш, йолташым муаш йӧн лийын. Тушто тунемме пагыт ончыкылык актрисын ушешыже волгыдо да поро шарнымашым гына коден. Дипломым налмеке, тудо эсогыл Санкт-Петербургыш кодаш шонен, но тазалыкшылан кӧра Йошкар-Олаш пӧртылын.
– Режиссёр Василий Пектеев Санкт-Петербургысо академийыш тунемаш каяш ӱдыр-рвезе-влакым поген. Кеҥежым лӱмын экзаменым кученна да кугу олаште тунемаш тӱҥалынна. Орловский театрын курсыштыжо тунемше Антон Багров ден Петр Логачёв дене кугу йолташ лийынна. Илен-толын, нуно элыштына тыгай палыме актёр лийыт манын, ик ганат шоналтен омыл. Кызыт коктынат Российысе тӱрлӧ сериалыште модыт. Тачат икте-весе коклаштына кылна пеҥгыде, чӱчкыдын мутланена. Кажне ийын У ий, шочмо кече годым шокшын саламлат, – ойла актрисе.
Паша корно – Шкетан лӱмеш театрыште
2006 ийыште И.Кубекова М.Шкетан лӱмеш Марий драмтеатрыште тыршаш тӱҥалын. Икымше гана «Алиса, Анфиса, Аниса» спектакльыште Алисан рольжым модын. Тачысе кече марте тудо шуко спектакльыште тӱрлӧ образым чоҥа. Ирина икшывым, 18 ияш ӱдырым, тыгак ятыр гана шоҥго ковамат мастарын модын.
– Пашам тӱҥалмеке, «Алиса, Анфиса, Аниса», «Шешке – шем кишке» спектакльла дене икымше гана Урал кундемыш гастроль дене миенам. Ончыч кузе коштмым кызытсе жап дене от таҥастаре! Еҥ дене маленна, ялысе кочмыверыште кочкын-йӱынна, шем мончашке пуренна. А кызыт шукыж годым ме унагудышто илена. Мыланем спектакльлаште утларакшым оҥай роль-влак пуат. Кова-влакын образыштым шуко гана чоҥенам. Теве кум-ныл ий ончыч «Уло яллан ик Йогор» спектакльыште Окрошкам модым. Ончаш толшо-влак ты рольым йӧратат, шонем. Мыланемат тудо пеш келша. Кован образшым почын пуаш манын, шоҥго еҥ-влакым эскерем, нунын ошкыл колтымыштым, койыш-шоктышыштым шотыш налам. Илыш тугакат неле. Спектакльыш толын, еҥ-влак уло чонышт дене каналтышт, воштылышт манын шонем. Кызыт «Китай кова» спектакльыште Анна Македовна кован образшым почам.
Шуко режиссёр дене пашам ыштен, артист творчески кушкеш. Ончылно эше шуко спектакль вуча манын ӱшанен кодам.
Актрисын пашаже куштылго огыл. Сценыш лектын гына шогалаш огеш лий. Калыклан ончаш весела лийже манын, уло чоным пыштен, пашам ыштыман. Шуко ноялтеш гынат, шке пашам йӧратем, – мане И.Кубекова.
Артист калыкын кумылжым налшаш. Тӱҥжӧ – илыш нерген шонаш таратышаш. Ирина Кубекова тидын шотышто моткоч уста еҥ. А ныл чечен ӱдыржӧ ава чоным кече гай ырыкта да тыгодым шӱм-чоныш мучашдыме куаным конда.
Ириналан ончыкыжымат тыгаяк тале кодаш да пашаште сеҥымашыш шуаш тыланем.