Наркоманий – ешын нелылыкше

23-29 июнь – Наркотический средства-влак дене пайдаланыме шотышто профилактике арня (Наркотический средства дене пайдаланыме да нуным закондымын шаркалыме ваштареш кучедалме тӱнямбал кече вашеш)

Наркоманий – неле чер, тудо ты зависимость дене орланыше еҥын илышыжым веле огыл локтылеш, тыгак лишыл еҥ-влак дене кылым пужа, лӱдмашым, вожылмашым, икте-весе коклаште умылыдымашым шочыкта. Тидын нерген Республикысе наркологий диспансерын медицине психологшо Марина Потапова каласкала.

Эҥгек

— Еш зависимый еҥын койышыжо вашталтмым ужеш. Тудлан кузе полшаш, огыт пале, садлан шкеныштым вийдыме, титакан гай шижыт да ойгыраш тӱҥалыт.

— Наркотик дене пайдаланыме тумашке шукта, икте-весылан ӱшан йомеш, тыге лишыл еҥ-влак икте-весышт деч торлат.

Зависимостьым эмлаш, тазалыкым уэш пеҥгыдемдаш шагал огыл окса кӱлеш.

— Ешыште тугай ситуаций лектын кертеш, кунам ик еҥ шке ӱмбакше утыждене шуко сомылым налеш, але, мӧҥгешла, моло деч пӱтынек зависимый лиеш.

Наркотик дене пайдаланыме да тудым кучылтмо закон дене кылдалтше нелылыкым луктын кертеш.

Наркотик дене таҥлалтше лишыл еҥлан полшымаш неле паша, тудо чытышым, умылымашым да профессионал полышым йодеш.

Лишыл еҥ-влаклан мом ыштыман?

— Лишыл еҥда верч тургыжланымыдам да тудым йӧратымыдам ончыкташ тыршыза. Тек пала: те тудым огыда шылтале, а уло чонда дене полшынеда.

— Наркоманий, тудын кышаже, эмлыме йӧн нерген шукырак пален налаш тыршыза. Тидыже тыланда ситуацийым сайынрак умылаш полша, лишыл еҥдаланат эмлалтмыж годым тыге утларак полшен кертыда.

— Лишыл еҥдалан эмлалтме да тазалыкым пеҥгыдемдыме кажне йыжыҥыште полшаш ямде улмыда нерген каласыза. Специалистым кычалаш полшен, приёмыш пырля миен толын да чот неле годым воктене лийын кертыда.

— Мом ышташ огыда пале гын, специалист-влакын полышыштлан эҥертыза. Нуно тыланда да лишыл еҥдалан нелылыкым сеҥаш йӧным темлен кертыт. Эмлалтме годымат нунын дене эре кылым кучыза.

— Эмлымаш да реабилитаций шуко жапым налын сеҥат. Садлан тидлан ямде лийза.

— Шкендан нергенат шоныза. Наркоманий дене орланыше еҥлан полшымаш чытышым йодеш, пеҥгыде нерве кӱлеш. Садлан родо-тукымлан (созависимый-шамычлан) полшышо тӱшкалаште ушнен кертыда. Тушто шке шижмашым умылаш да лыпланаш йӧным муаш полшат, тыгаяк нелылыкыш логалше-влак шке опытышт дене палдарат.

Эмлалтме корнышто икымше ошкыл – наркоманий тиде ик еҥын огыл, а уло ешын нелылыкше манын умылаш. Черле еҥлан мыняр чот полшеда, мыняр тудым умылаш тыршеда зависимостьым сеҥаш да ешыште ӱшан кылым пӧртылташ тунар шукырак шанс.

Республикысе наркологий диспансерыште (Йошкар-Ола, Комсомольский урем, 81, 2-шо каб.) шочмо, вӱргече да кугарня еда 18 шагат гыч родо-тукымлан полшышо тӱшкан занятийже-влак эртаралтыт. Телефон: 8902-739-92-51.

Марий Элысе Тазалык аралтыш министерствын материалже почеш Ирина Гурьева ямдылен.

Фото: freepik.com