8 июньышто Морко посёлкышто Пеледыш пайрем годым «Сӱан пайрем» регион-влак кокласе сӱан йӱла фестиваль-конкурс шымше гана эртаралтын.
Тушко Марий Элысе районла гыч 26 усталык коллектив ушнен. Конкурс паша-влакым ныл номинацийыште акленыт: «Сӱан сурт», «Сӱан йӱлам сценыште модын ончыктымаш», «Эн сай фольклор коллектив», «Семӱзгар дене шоктымо усталык».
Кӱдырчан йӱр – пиалан еш илышлан
«Марина ӱдырнан марлан кайымыжлан кок тылзат эртыш. Почеш йӱшым вашлияш жап. Сӱаным шокшо кеҥежым, Кинде илян кечын, эртарен колтышна. Ты кечын кӱдырчӧ кӱдырта гын, шыже шокшо лиеш, маныт. Сӱан годым кӱдырчат рашкалтыле, йӱрат ведра дене оптымо гай йӱрын каен. Сӱан годым йӱр йӱреш, кӱдырчӧ кӱдырта гын, ӱдыр ден качын ончыкылык еш илышышт пиалан лиеш, сайын илаш тӱҥалыт, ойленыт ожно…» Тыге каласеныт «Торъял кундем» фольклор ансамбльын (У Торъял тӱвыра да каныме рӱдерын) участникше-влак «Первый йӱшӧ» йӱлам сценыште модын ончыктымышт годым.
– Фестивальлан ямдылалтме годым яллаште кугурак ийготан-шамыч деч ожнысо сӱан йӱла нерген йодыштынна. Ожно вет чыла паша пытымек, Покро пайремлан сӱаным эртареныт. Такшым кум районышто: Кужэҥер, Шернур, У Торъял – сӱан йӱла икгайрак, манаш лиеш. Первый йӱмӧ годым чот мурен-куштеныт, пайрем веселан эртышаш улмаш. Тиде кечын тулар ден тулаче-влак, родо-тукым лишкырак палыме лийыт, – ойла У Торъял тӱвыра да каныме рӱдерын методике пӧлкан вуйлатышыже Р.С.Соколова.
Ожно кӱтӱм мурен вашлийыныт
Волаксола ял шотан илем гыч фестиваль-конкурсыш Изнур да Тыгыде Морко ялласе клуб-влак ушненыт. Сӱан йӱла фестивальыш кажне ийын толыт, теният усталык коллективышт дене «Сӱан сурт» номинацийлан ямдылалтыныт. Пайрем ӱстелым тӱшка вий дене погеныт: икте мелнам кӱэштын, весе – перемечым… Мотор тӱр, клуб пеленысе кружокышто ямдылыме моло кидпашашт, ты кудо деке лишемын, тӱткынрак ончалашак ӱжыныт.
Тыгыде Морко клубын «Шӱмсем аршаш» ансамбльын участникше-шамыч «Эн сай фольклор коллектив» номинацийлан келыштаралтше «Йорга каче-влак» композицийым ямдыленыт», – палдарыш Тыгыде Морко ялысе клубын художественный вуйлатышыже Р.В.Николаева.
Изнур ял клубын «Ӱшӱт сем» фольклор ансамбльже ты номинацийыштак «Кӱтӱм вашлийме жап» номерым модын ончыктен. Ожно яллаште кугу кӱтӱ коштмо годым тыгай йӱла лийын: ялын ик уремже гыч весыш кӱтӱм вашлияш лектыныт, тидын годым веселан мурен-куштеныт, манын палдарышт участник-влак.
Тамлен ончыде от чыте
Звенигово район Юлъял селан ямдылыме кудыштыжо пайрем ӱстел чесше поснак шӱвылым йоктарен, тамлен ончыде эртен каяш нигузе лийын огыл. Юлышто кучымо жаритлыме кол, кол когыльо, олма перемеч, шылан мелна, вишне подкогыльо – чылажат тутло.
– Кочкышым ялысе вате-влак дене пырля ямдыленна. Юл воктене илена, эҥерыште кучымо кол деч посна толмо огыл. А кочкыш лӱмым шке диалектлан келшышын изирак табличкылаш возенна, – ойлыш ялысе «Юл сем» ансамбльын участникше Р.А.Ласточкина.
2019 ийыште коллективышт кум номинацийыште ойыртемалтын да гран-прим налын. А ты гана ныл номинацийыштат номер-влакым ямдыленыт: «Орвате когыль» сӱан йӱлам ончыктат, «Юл ял сем аршаш» муро композиций дене выступатлат, селасе клуб вуйлатыше А.Г.Мартынов гармоньым шокта.
Шернур район Памашсола клуб пеленысе «Памаш» фольклор ансамбль фестивальыш икымше гана ушнен. Участник-влак ӱдырын вуй пӱтырымӧ йӱлам ончыктеныт.
«Сӱан сурт» номинацийыште икымше верым Звенигово район Юлъял селан «Юл сем» фольклор ансамбльже налын.
«Сӱан йӱлам сценыште модын ончыктымаш» номинацийыште Морко рӱдӧ клуб системын усталык коллективше ойыртемалтын.
«Эн сай фольклор коллектив» номинацийыште I степенян дипломым «Кушна мланде» фольклор ансамбльлан пуымо.
«Семӱзгар дене шоктымо усталык» номинацийыште В.Дмитриев (Осипсола ялысе тӱвыра пӧрт) эн тале лийын.
2024 ий – Еш идалык, садлан ты фестиваль-конкурсын кӱлешлыкшым поснак палемдыман, вет тудын еш поянлыкым шаркалымаште, сӱан йӱлам арален кодымаште верже кугу.
Авторын фотожо-влак.