3 августышто Кужэҥер районысо Визымйыр ялыште «Марий Швейцарий» каныме базыште «Муро памаш» регион-влак кокласе фольклор фестиваль эртаралтын.
Тений тудо 7-ше гана лийын. Тушко Кужэҥер, Параньга, Шернур, Марий Турек, У Торъял, Советский, Морко, Медведево районла, Йошкар-Ола, Моско да Озаҥ олала гыч участник-влак ушненыт. 30 коллектив, 8 солист калыкым куандареныт.
Ял тӱҥалтыште Марий Шой тӱвыра пӧртын «Кумылоҥгыр» фольклор ансамбльже уна-влакым кинде-шинчал да пура дене вашлийын. Мероприятий эртыме верысе кугу сцене воктене 27 мастар еҥ кумылан-шамычым ургаш, пидаш, тӱрлаш, семӱзгар дене шокташ туныктен. Книгагудо пашаеҥ шке кид дене ыштыме кок фотозоным ямделен. Тыгак туристический унагудо да модыш-влак эртаралтыныт.
– 2022 ийыште ты мероприятий конкурс семын эртен гын, тений утларакше пайрем шӱлышан лийын. Ты базын озаже Иван Антонов фестивальлан кӧра сценым кугемден. Калыкат полшаш лектын, – палдара О.Сергеева.
Участник ден уна-влаклан лӱмын кочмыверым ямдылыме, тушто нуным тамлын сийленыт. Фестиваль этнодискотеке дене мучашлалтын. Калыкым Кужэҥер районын мурызоыжо-влак Анна Андреева, Татьяна Поликарпова да «Лӱҥгалтыш» студий куандареныт.
Кокымшо гана толыныт
Марий Турек районын Сендетӱвыра пӧртын «Муро аршаш» ансамбльже ты фестивальыш кокымшо гана ушнен. Ансамбльын вуйлатышыже Любовь Малинина ойла:
– Коллективыш шым еҥ коштеш. Кажныже ты фестивальыш толаш моткоч кумылан. Фестивальыште Марий Турек вел сем почеш уна да «Шӱшпык» муро-влакым муренна.
Эн изи-влак
Кужэҥер районысо Салтакъял клуб пелен «Изи шӱдыр» йоча куштышо коллектив чапле куштымашым ончыктен. Ты коллективым Людмила Иванова чумырен.
– Йоча-шамыч куштен огыт мошто манын шекланенам. Сандене ялысе клуб пелен изирак ансамбльым почаш кумылем лектын. Тиде шонымашым клуб пашаеҥлан каласенам. Тыге кодшо ий октябрьыште 8 йоча гыч коллективым чумыренна. Тушко 4-10 ияш икшыве-шамыч коштыт. Утларакшым марий куштымашым туныктена. Калыклан шкеныштым ончыкташ, Салтакъялын чапшым аралаш манын, ты фестивальыш ушненна. Тыге вожылмышт пыта, кумылышт нӧлталтеш, – ойла вуйлатыше.
Еш ансамбль
Ты фестиваль коллектив-влакым веле огыл, тыгак еш-шамычымат мурен-кушташ кумылаҥден. Петровмыт еш ансамбль весела такмакше дене чоным тарватен. Кызыт тудым Наталья Петрова вуйлата:
– Ме Морко район гыч улына, кызыт Йошкар-Олаште илена. 2014 ийыште авамын кумылжо почеш ты ансамбль шочын. Ондак авам да кыдалаш Оля ӱдырем мураш тӱҥалыныт, вара нунын деке мый, пелашем да кугурак Юля ӱдырем ушненна. А кодшо ийын изирак Вера ӱдырем пырля мураш кумылаҥын.
Авам тӱмырым кыра, пелашем гармоньым шокта, Юля домр дене семым луктеш, ме кумытын мурена. Шукыж годым такмакым йоҥгалтарена. Но эре ик семын мураш шер темын, сандене тӱрлӧ сем почеш мураш тӱҥалынна.
Коллективышкына Веран ушнымекыже, шуко вере выступатлен кошташ тӱҥалынна. Но ты фестивальыш икымше гана толынна. Петровмыт ешнан койышыжым, мастарлыкшым ончыкташ тыршенна.
Кажне ансамбль кундемнан историйыштыже могай-гынат кышам кода. Нуно марий калыкнан муро-куштымашыжым калык коклаште шарат, тудым вияҥден толыт да уэмдат.