
Пошкырт кундемын эргыже, фотограф Вадим Мадияровын мотор фотосӱретше-влакым ятыр марий еҥ ужын, шонем. Тудын пашажым кодшо ийын Марий калыкын XII Погынжо годым М.Шкетан лӱмеш Марий драмтеатрын фойешкыже вераҥденыт ыле.
Ончерыште
Тиде ончерым В.Мадияров «Мыланем эн лишыл да йӧратыме кундемыште» манын лӱмден. Кажне усталык еҥлан Марий Элыште кугу мероприятий годым выставкым почаш пиал огеш логал. Тугеже Мишкан районысо Метръялын талантан шочшыжым аклат да пагалат, шуктымо сомылжым кӱлешанлан да ойыртемалтшылан шотлат. Ончерыштыже палыме эрвелмарий художник-влак Георгий Калитовым, Светлана Шамаевам, паралимпиец Кирилл Михайловым ужна. Тыгак тусо мотор вершӧрым, пӱртӱсым, фольклорым, юмыйӱлам ончыктышо паша-влакат лийыныт.
Фотоаппаратан еҥ
Вадим Алексеевич Мадияров 2010 ий годсекак Россий фотосӱретче-влак ушемыште шога. А 2012 ийыште Яныш Ялкайн лӱмеш премийын лауреатше лийын.
А снимкым ышташ кузе кумылаҥын? Эн ончычак класс вуйлатыше Виталий Садыкович Бикмурзинын вӱдымӧ фотокружокышкыжо 4-ше класс гычак кошташ тӱҥалын. Но эн кугу Музылан рвезе Дмитрий Камильяновым шотла. Тудо Пермьысе ик заводышто пашам ыштен да шочмо ялышкыже толеден. Тыгак Мадияровмытын родыжым марлан налын. Кажне гана кидеш тальянкым кучен, шӱйыш фотоаппаратым сакалтен, урем мучко шоктен-мурен ошкылын, тыгодымак мом ужмыжым фотографироватлен. Тудлан чылажат оҥай лийын: еҥ-влак, нунын илышышт, юмыйӱла…
Варажым, Пермьыш кайымекыже, ялышке бандероль дене фотографийже-влакым колтеден. Вадимымат сниматлен. Тудо жапым куаныше ньоган 70-ше ийласе фотопортретше шарныкта. Тушто канде шинчан рвезе у свитерым висен онча.
Тиде ньога варажым кушкын шогалын, тидденат фотоснимкым ыштыме кумылжо утыр ылыжын. Ирсай школ деч вара палыдыме кугу олашке, Уфашке, кудалын. Фотограф-влакым ямдылыше 78-ше училищыш пураш шонен. Но тушто тӱшкагудым пуэн огытыл. Сандене учебно-производственный комбинатыште тидлан тунем лектын.

Сеҥымаш
Варажым армий радамыште служитлен. Эстон чекыште лийын. Тунамат фотоаппаратшым пелен коштыктен.
Пӧртылмекыже, тунем пытарен. Нефтекамскыште фотограф семын пашам ыштен ончен. Но документлан да тыглай фотом ыштымыже шуын огыл…
В.Мадияровын ятыр сеҥымашыже погынен гынат, тыматле койышыжлан кӧра фотопашам хобби гына манеш. Такшым тудо нефтяник, Когалым оласе ик предприятийыште скважиным буритлымым тергыме шотышто службын вӱдышӧ инженержылан ышта.
Ик жапыште Йӱдвелне хант-влак дене пырля илен. Сандене нунын илышышт дене кылдалтше ятыр фотографийым ыштылын. А таче тудын пашаже-влак Когалымысе изосымыктыш тоштерын фондыштыжат, Уфа ден Нефтекамскысе частный коллекцийлаштат, йотэлласе тоштерлаштат аралалтыт.
Эртыше идалыкат усталык еҥын илышыштыже шкешотан сеҥымашлан поян лийын.
Идалык мучаште Пошкырт кундемыште «Мир вокруг нас» фототворчестве конкурсышто пашажым акленыт да «Без барьеров» номинацийыште «Повелитель воды» манме фотографийже-влак серийым I степенян диплом дене палемденыт. А таҥасымаш куштылго лийын манаш ок лий: куд номинацийыш 94 автор 282 фотопашажым колтен.
2024 ийыште фотограф-влакын «Евразия» ассоциацийышкышт пурен. Тидын шотышто удостоверений туддеке декабрьыште толын шуын. Тыгак эртыше ийыштак Руш географический обществын членже лийын.
Тыгак эстон-влакын эртарыме фотоконкурсышт «Тӱнясе шнуй верла» категорийыште В.Мадияровын «Ер ӱмбалне шнуй ото» пашажым ойыртемалтшылан шотленыт. 2023 ийыштат тушто премийым сеҥен налын, тенийланат фотографий-шамычым ямдылен. Ты конкурсышто оксам пуат, но тӱнямбал санкцийлан кӧра тудым колтен огыт керт, сандене автор деч могай пӧлекым колташ манын йодыт. Кызыт Вадим Алексеевич кодшо ийысе призым вучен ила.

Шкешотан сӱретче
В.Мадияровын кажне фотосӱретыштыже тӱням шке семын ужмыжо коеш. А теве «Юмынӱдыр» пашашке тудо икмыняр фотом пырля ушен да ик образым келыштарен. Кава гыч волышо Юмынӱдыр Юмын кӱтӱм ӱлыкӧ покта.
– Мый Юмынӱдырым тыге ужам. Мутат уке, писатель Юрий Байгузан возымаштыже тудо порсын лӱҥгалтышыш шинчын вола. А миф почеш Юмын кӱтӱм эрдене ӱлыкӧ волтен, кастене кавашке шӱдыр-влак деке кӱзыктен, – манеш фотограф.
Вадим Алексеевич 2003 ий годсек шке ончержым чумыра. Тунам икымше гана Мишканысе «Мир» кинотеатрыште ончыктен. Варажым – Москошто, Уфаште, Йошкар-Олаште, Бирскыште, Нефтекамскыште да ятыр моло вереат.
Тӱҥжӧ – фотограф илышын сӧралжым шке семын ончыкта. Ты профессийыште посна татым кучен моштыман. Тидыже Вадим Алексеевичын сайынак лектеш да шкаланжат, пашажым ончышо еҥланат куаным конда. Сандене тидын верч илыман да ончыкыжымат ты сомылым ыштыман!
Метръялын эргыже мыняр метр фотографийым ыштен гын? Шуко – шотлен ноет!
Эльвира Терентьева.
Авторын да еш альбом гыч налме фото-влак.