Российыште 2014 ий годсек «Идалыкын студентше» конкурс эртаралтеш. Тений тудын финалже Ростов-на-Дону олаште лиеш. Марий Элыште эн чолга студент-влакым кандаш номинацийыште палемдыме.Нунын кокла гыч иктыже – Денис Андрианов. Тудо «Интеллект года» номинацийыште сеҥен.
Денис Йошкар-Олаште шочын-кушкын. Кызыт Волгатехысе Механике да машиностроений институтышто 4-ше курсышто тунемеш. Яра жапыште куржталаш йӧрата, тренажёрный залыш коштеш. Школышто тунеммыж годым хоккей дене модын. Тыгак рвезе шанче пашалан кумылан, «Белый кот» лӱман беспилотный снегоходым ышта.
– Тиде снегоходын могай ойыртемже?
– «Беспилотник-влак» кызыт шуко улыт – машинат, самолётат. Нуно вӱдыштат ийыт, южыштат чоҥештылыт. А лум умбалне коштшо уке. Снегоход-влакат тӱрлӧ улыт, 50 градус йӱштӧ годымат пашам ыштат. Но пудырген шогалеш гын, мом ыштыман? Тунам айдеме туткарыш логалын кертеш.
А такшым снегоход айдеме деч посна торашке ок кудал. Тайыл дене кайыме годым айдеме шке кап нелытше дене тудым кучен сеҥа, сандене машина огеш кумыкталт.
Тиде пашам ышташ мыланем конструктор Игорь Кудрявцев полша. Вузыштак шапаш ужашым наледеныт. Эре полшенак шогат. «Пырысна» нерген Россий обороно министерствыштат палат. Мемнан университет ден Санкт-Петербургысо Крыловский кугыжаныш шанче рӱдер дене пырля пашам ыштыме шотышто соглашенийым подписатленыт. Рӱдер пашаеҥ-влакланат пилотдымо машинам ыштыме идей чот келшен. Кызыт прототип ямде, паша образецым ыштыме.
Д.Андрианов 11-ше классыште тунеммыж годым «Школьный патент» конкурсышто сеҥен. Идалык ончыч изобретений да инноваций технологий шотышто «Архимед» тӱнямбал салонын эртарыме конкурсыштыжо «Учащийся-изобретатель» номинацийыште шӧртньӧ медальым налын.
– Шуко форумыш коштынам манын ойлышыч. Могай форум ушеш кодыт?
– Тений июньышто Россий-Китай форум лийын. Мыят тушто миенам. Тудо Хунань провинцийысе Чанша ола лийын. Тушко 340 еҥ лийын. Россий гыч 150 утла еҥ миен . Марий Эл гыч вуйлатышына дене лу еҥ миенна. Форум Российысе да Китайысе самырык еҥ-влак коклаште кылым пеҥгыдемыдаш шонымаш дене эртаралтын. Ола мучко экскурсий дене коштынна. Тыгак нунын йӱлашт дене палыме лийынна, марий йӱла денат палдаренна.
«Йыргешке ӱстел» годым Марий Эл ден Китай коклаште келшымаш кыл нерген доклад дене выступатленам. Икманаш, тиде форум мыланем кугу опытым пуэн да ушеш кодын.
Денис тиде шанче паша дене Россий кӱкшытыштат сеҥа манын ӱшанена.