Тудын ыштыме пеледышыже чылт илыше гай коеш, пидме модышыжо мамык гай пушкыдо, а шкенжын кумылжо могае поро! Тачысе лаштыкнан унаже – Кужэҥер район Старсела ялын ӱдыржӧ, самырык кидмастар Марина Гаптрахманова.
Шочмо суртышто – ешге
Марина кидпашаште эре ум кычалеш, тӱрлӧ йӧным кучытеш, налше-влакым сӧраллыкше дене ӧрыктара. Тудын кидпашажым шагал огыл еҥ йодеш.
М.Гаптрахманова МарГУ-што психологлан тунем лектын, но профессийже дене пашам ыштен огыл. Дипломым налмеке, Шернур вел рвезылан, Сергей таҥжылан марлан лектын. У еш ӱдырын ача-аваже пелен илаш тӱҥалын. Кызыт Сергей Йӱдвелыште чоҥышылан пашам ышта. 9 ияш Глеб эргышт Кужэҥер посёлкысо школышко 3-шо классышке тунемаш коштеш. Марина ятыр ий мӧҥгыштак шогылтеш. Ялыште паша шуко, тыгодым ача-авалан полшыде огеш лий. Жапше годым йӧратыме кидпашажым ышташ пижеш.
Азан арверже – сӧрал шондыкышто
Кидпашам ышташ мастарлык ситышаш да кумыл лийшаш. А Маринан чыла тидыже уло. Тудо изиж годсек мастар ӱдыр кушкын. Тӱрлен моштен, поделкым ыштылын. 2012 ийыште йоча дене декретыште шинчыме годым ӱдырамаш уэш кидпашалан кумылаҥын. Эн ончыч аван поянлыкше манме изи шондыкым («Мамины сокровища») ыштен ончен.
«Чыла тидым мый Интернетыште ужынам. Интернет-кевытыште тыгай яшлыкым лӱмын налынам. Чыла шот дене ончен лектынам, кузе ыштышашым паленам. Тыге шочшо аза лӱмеш сӧрал яшлыкым шке ямдылаш тӱҥалынам. Тудын кӧргыштӧ эше тыгыде петыртышан изи яшлык-влак улыт. Кажнышке азан арвержым: шочмо биркыжым, соскыжым, икымше носкижым да тулеч молым – пышташ лиеш. Кажныжым луктын, йочан шочмо пагытшым шарналташ сай. Материал шотеш картоным, скрап-кагазым кучылтам, тидым ышташ лӱмын инструмент-влак улыт», – ойла М.Гаптрахманова.
Шарнен илаш – мотор альбом
Варажым тудо скрапбукинг манме сӧрал фотоальбомым ямдылаш тӱҥалын. Тидлан сӱретан скрап-кагазым кучылтыт. Тыгай шотан альбомым кузе кӱлеш, туге сӧрастарат, тӱрлӧ узорым, сӱретым клеитлат, вара тушко фото-влакым сылнын вераҥдат.
«Скрапбукинг – тиде тӱрлӧ сынан фотоальбомым шке кид дене сӧрастен ыштымаш. Тидлан американ фирмын лӱмын лукмо резаже-влак, пӱчкедыме машинке улыт. Материал-влакым Интернет гоч заказатлем. Могай тӱр кӱлеш, тугайым шкеак пӱчкедем.
Йочалан, пӧръеҥлан, ӱдырамашлан тыгай шотан фотоальбомым ыштем. Мутлан, икшывылан йӧрышӧ скрап альбомым, тӱрлӧ сӧрастарышым, материалым ойырен налам. Альбом могай кугытан лийшашым палемдем, мыняр лаштык кӱлешым шотлем. Фото-влак ямде улыт гын, кузе кӱлеш, туге вераҥдаш тыршем. Тыгай альбомым налше-влак улыт», – ойла М.Гаптрахманова.
Тиддеч посна тудо паспорт комым, йоча документ-влакым пышташ сӧрал папкым, тыгак фото вераҥдаш мотор раме-влакым, школысо портфолиом, кочкаш ышташ рецепт-влак книгам, календарьым, открыткым, холодильникыш пижыктыме магнит-влакым скрап-кагаз дене сӧрастарен ышта.
Роза, лилия аршаш
А кодшо ийын тудо изолон материал дене пеледышым, фоамиран дене резинкым, заколкым ышташ тӱҥалын. Поснак Марина роза, лилия аршаш-влакым ышташ йӧрата. Пытартыш жапыште тыгай пеледыш сынан светильникым ямдылаш пижын. Родо-тукымжылан пӧлек шотеш ныл тыгай светильникым ыштен ончен. Тудын пеледышыже-влак пычкемыштат волгалтыт, чоным куандарат.
«Икана ВКонтакте соцкылысе «Изолон Ижевск» группышто эртаралтше конкурсышто лотерейым сеҥен налынам. Пӧлек шотеш мыланем изолон материалым колтеныт. Тыге икымше гана пеледыш-влакым ышташ тӱҥалынам. Тыгай аршашым ышташ строительный феным кучылтам. Шаблон почеш пеледыш лышташым пӱчкедем, фен дене ырыктем да вашла ушкалем. Шокшышто нуно сайын пижыкталтыт. Сандене тидлан лӱмын клей огеш кӱл. Кум-ныл кечыште тыгай пеледышым ямдылен шуктем.
Светильникым ышташ лӱмын пластмассовый плафоным налам, кӧргышкӧ пелашем кӱртньывоштырым уша. Плафон кӧргыштӧ лампочко лиеш. Вара йырже пеледышым ыштем. Мылам ты паша келша. Ом нойо, а чон кана. Ыштыде ом чыте. Изиш каналтем да уэш шинчам», – ойла кидмастар.
Оҥай модыш-влак
Марина ынде ныл ий крючок дене модыш-влакым пидеш. Суртыштыжо шке ыштыме мераҥиге, маскаиге, миньон да молат улыт. Модыш кӧргышкӧ синтепоным, синтепухым да моло пушкыдо материалым шӱшкеш. Чылажат Ютубышто курчакым пидме шотышто мастер-классым ончымо гыч тӱҥалын.
Кидмастар эре ик пашам ыштылаш огеш йӧрате. Таче ик сомыллан пижеш гын, эрла весылан кумылаҥеш. Пытартыш жапыште еҥ-влак туддеч паспорт комым, пидме модышым, сӧрастарыме магнитым йодыт.
Ӧрдыж гыч ончымаште тыгай пашам ышташ неле огыл гай чучеш. Но шоналташ гын, тиддене шинчылташ мыняр жап, чытыш кӱлыт, уш-акыл ситышаш. Ыштен ончыде, пашан нелытшым от пален нал.