Шошын пытартыш тылзыжат тӱҥалын. 3 май луман игече дене шарналт кодеш. Тыгайже ондак чӱчкыдын лиеден мо? Мо дене тенийысе шошо ойыртемалтеш? Тидым ятыр ий игечым эскерыше Геннадий Рыбаков рашемда.
– Пытартыш 40 ийыште майыште индеш гана лум лумын.
2000 ий 30 апрельыште 1 градус йӱштӧ шоген, 2 см кӱжгыт лум возын, верын-верын 15 см мартеат киен. А тиддеч ончыч 15 гыч 27 апрель марте кечывалым 18-20 градус шокшо шоген, а йӱдым – 5-10 градус леве. Лум 5 май марте киен. Тудо ийын лум 13 да 14 майыштат лумын, южо вере 15 май мартеат шулен огыл. Вара 17 май эрденат лумын, но кужун огыл, 20 минут наре гына, 1 градус леве лийын.
Тыгак 1986 ий 5 майыште, 1999 ий 5 майыште, 2008 ий 15 майыште лум лумын.
Тений май мучко игече молгунамсе ийласе гайракак лийшаш, кеҥеж шокшо игече дене куандарышаш.
ВӰДШОР
Тений вӱд чот ташлышаш ыле гай чучын, вет декабрьыште, январьыште да февральыште лум чот лумын (пытартыш 33 ийыште тынар лум лумын огыл ыле). Но вӱдшор изи гына лийын. Пытартыш 24 ийыште тиддеч изирак вӱдшорым 2014 ийыште шекланыме.
2023 ий октябрьыште да ноябрьыште йӱр шуко йӱрын, мланде чот вӱдыжген. Лум ноябрьын кумшо декадыштыже веле возын. Декабрьысе (8 да 9 декабрь) чатлама йӱштылан (-29 градус) лум 30 см кӱжгыт возын. Тыге мланде келгышке кылмен шуктен огыл. Вес чатлама йӱштӧ 2024 ий 2 да 3 январьыште лийын, юж 28 градус марте йӱкшен. Тудо йӱштыштат мланде чот кылмен кертын огыл, вет лум 70 см кӱжгыт киен. А вара ны январьыште, ны февральыште утыжым йӱштӧ лийын огыл. Весымат палемдыман, тений мартыште ояр игече куандарен, а лум пеш шагал лумын. 13 март гычак леве игече шоген. Садлан лум чот шулен да вӱд вигак мландыш каен. Тыге вӱд чот ташлен огыл, корнылаштат вӱдлаке-влак утыжым лийын огытыл.
Йошкар-Олаште Изи Какшан эҥерыште вӱд ташлымым ончалаш гын, пытартыш 30 ийыште пик шукыж годым 14 апрельыште лийын, тений – 10 апрельыште.
АПРЕЛЬ
Тений апрельын икымше декадыштыже пеш шокшо лийын, пытартыш 40 ийыште тиддеч шокшыжо 1983 да 2008 ийлаште шоген. Кокымшо да кумшо декадыштат тений шокшо ыле. Пытартыш 40 ийыште кокымшо декадыште тенийысе деч шокшырак игечым кум гана веле шекланыме, кумшо декадысе деч шокшыракым – куд гана. Апрельым тичмашнек ончалаш гын, тенийысе деч шокшырак 1995 да 2023 ийлаште веле шоген.
И.Речкинын фотожо.