
Советский районысо Колыгудо ял Ӱшнур ял шотан илемыш пура. Тудо ты села деч 5 меҥге тораште верланен. Ялын лӱмжӧ «коло пӧрт» семын кусаралтеш. Колыгудо 1851 ий годсек палыме, тунам тушто 66 сурт лийын. Кызыт тыште 34 еҥ илат, вич еҥ кеҥежлан пакча пашам шукташ толеш. Ял кок уреман. Калыкыште ик могыржым «кӱшыл мучаш» маныт, весыжым – «корембал». Посёлкыш кудалаш автобус кечылан кок гана лӱмын пура.
Корно сай, газ уке
Шукерте огыл Ӱшнурышто, Курыкӱмбалыште да Колыгудышто у корным ыштеныт. Но ялыш газпучым шупшмо огыл, сандене пӧртым пу дене олтен ырыктат.
– Южыжо пум оксала налеш, южыжо шке гыч чодырам руа. Кажне гаяк пӧртын шке тавыже уло. Южышт пӧртышкышт вӱдпучым шупшыныт.
Ял покшелне кевыт верланен. Тудым Валентина Аркадьевна Прозорова куча. Калыклан шке сатужым темла. Ялыштына кок памаш уло. Ший гай вÿдшым подылын, кид-шÿргым шÿалтен, ял калык вийым налеш. Шукыштын вургем мушмо машина уло гынат, памашыш вургемым шӱалташ коштыт.
Ял шеҥгелне кугу верым чодыра айла. Тушто пӱнчö, куэ, кож, тумо, нулго, тÿрлö вондер кушкыт. Чодыраште могай гына емыж ден поҥго уке! Кö машина дене, кӧ велосипед дене, кö йолын кая – чылан чодыра поянлыкым погаш коштыт, – палемда ял старосто С.Рыбаков.
Колыгудо ял калык икоян. Нуно чӱчкыдын субботникым эртарат, шӱгарлам эрыкташ коштыт.
– Ме ял калык дене, оксам поген, ныл ий ончыч тулым ыштенна. Кок уремышкат, шаргӱм налын, корным шаренна. Субботникым кажне ийын эртарена: шӱкшакым кораҥдена, кукшо пушеҥгым руэн пӱчкеденна. Тений кок памашыштына леведышым шаренна. Ты гана ялым тӱзатыме сомылым кум кечыште ыштен шуктенна, – каласкала С.Рыбаков.
Тудым ынде кумшо гана ял вуйлатышылан сайлат. Тыгак «У илыш» колхозышто тӱҥ инженерлан кандаш ий тырша.
– Вечын аграрный колледжыште трактористлан тунем лекмек, колхозышто шофёрлан ыштенам, вара ты пашам коден каенам да чодыраш пушеҥгым руаш коштынам. «У илыш» колхоз вуйлатышын ӱжмыж почеш угыч пӧртылынам. Паша кечем 4 шагатат пелылан тӱҥалеш да кас марте шуйна. Эр пашам заправитлалташ путёвкым пуымо дене тӱҥалам, машина пудырга гын, олмыкташ полшем, коклан кӱлеш шапашужашым республик мучко кычалаш да налын толаш логалеш. Икманаш, уло техникылан вуйын шогем, – ойла Сергей Витальевич.
Эн кугу ийготан еҥ
Ялыште тӱҥ шотышто илалшырак-влак илат. Самырык-шамыч тӱрлӧ вере пашаш кудалыштыт, шукынжо «У илыш» колхозышто тыршат.
– Ялыште мый ик эн кугу ийготан улам. 19 июньышто 85 ийым темем. Мый шкеже Курыкӱмбалыште шочын-кушкынам, ты ялыш 61 ий ончыч марлан толынам. Пелашем дене ныл пӧртым чоҥенна. Тудо тракторист-комбайнер лийын, мый шала пашам ыштенам. Мыланна «Пашан ветеранже» лӱмым пуэныт.
Кызыт эрге-шешкым дене пырля илем. Эргым Советский посёлкышто лесопилкыште ышта, шешкым – «Акашево» чыве фабрикыште. Ме кум ӱшкыжым, шорыкым ашнена. Кум ий ончыч ушкалым ончымым чарненна. Казам налаш шонена. Ялыште илаш лиеш, тазалык гына сай лийже, – палемда Галина Халтурина.
Каласыман, тыште уло яллан кум ушкал гына уло, садлан кӱтӱ ок лек. Но казам, чывым, комбым ашнат.
Кевытыште тырша
– Ковам ден авам ты ялыште шочын-кушкыныт, сандене каникул годым ты ялыш мый чӱчкыдын коштынам. Тыштак пелашем дене палыме лийынам. Ме 22 ий пырля илена. Колыгудыш илаш куснымеке, «У илыш» колхозышто презым онченам, вара кевытыш пашаш кусненам. Пелашем ты колхозыштак механизаторлан тырша. Ончылий, ковамын пӧртшым пужен, у пӧртым ыштенна. Кызыт мариемын шольыжо у оралтым чоҥа. Ялыште илаш мыланем келша, тыште моткоч сӧрал пӱртӱс, тыгак пакчана уло, чывым ашнена, – ойла Наталия Пекешина.
Кызыт Колыгудо ял калык ял пайремым эртараш ямдылалтеш. Ты сылне пайрем 13 июльышто лиеш. Эльвира Трифонова да «Каче-влак» калыкым куандараш тӱҥалыт.