25 апрельыште М.Шкетан лӱмеш драмтеатрыште Зоя Висвисын «Висвис ӱдырын муро аршашыже» концертше лиеш. Тушто Роза Искакова, Иван Соловьев, Марина Воронцова, Елена Афанасьева, Дмитрий Афанасьев, Марина Иванова, «Шуматкече» ден «Марий мурсем» ансамбль-влак, «Вената» дуэт да молат выступатлат. Зоя Висвисын тиде визымше усталык касше. Тушко чыладам пагален ӱжына. Билетым онлайн налаш лиеш.
Зоя Тимофеева-Висвис – Россий писатель ушемын йыжыҥъеҥже, Марий Эл тӱвыран сулло пашаеҥже, поэтессе, 7 книган авторжо, «Кугарня» газетын журналистше. Илыш корныжо йыжыҥан. Тудо 1996-2005 ийлаште мемнан журналистна лийын. Варажым латкок ий шке рекламе газетым луктын. Ӱмаште уэш ешышкына ушнен. 25 апрельыште М.Шкетан лӱмеш Марий драмтеатрышке тудо пагален шкенжын усталык касшышкыже ӱжеш. Таче Зоя Висвис тыланда шке чонжым почеш.
Шӱмбел Ӱшӱт воктене
– Мый моткоч сылне верыште шочын-кушкынам. Морко вел Ӱшӱттӱр ялем эреак шӱмыштӧ да сымыстарыше. Ял шеҥгелне ик могырышто – ужарген йӱкланыше пӱнчер. Тудым изиж годым ачамат шындаш полшен. Вес велне – тӱрлӧ саскалан поян мотор чодыра. Тораште огыл тасма гае койын, шке сӧраллыкше дене Ӱшӱт эҥер йоген эрта. Изи годым колхоз шудым удырымо жапыште кечывал кочкышлан ме куанен йӱштылаш куржталынна. Кидыште – кинде, ужар шоган але кияр. Йоча пагытна моткоч веселан эртен. Пошкудо-влак денат ик еш гай ваш келшен иленна: шудым кондет веле – чылан нумалаш полшаш толыныт, иктаж-мо кӱлеш – адакат пошкудо деке эҥертет…
Ялыштына эн ондак «Правда» колхоз лийын, вара – «Дружба». Пасу шурно дене лойгалтын. Ял калык чулымын тыршен. Каналташ ярсен огыл. Илыш шолын.
Кызыт ынде вес тӱрлӧ сӱрет. Кок уреман йытыра ялнат иземын, ондакысе семын уремыште йоча йӱк-йӱанат шагал шокта. Ӱдырамаш-шамычат, йӱксыла койын, ош марий тувырым чиен, олыкыш шудым солаш огыт кай… Шӱлыканрак ялым ончен, почеламут корнылат ойганрак шочыт.
Мыланем кодыда эре те лишыл
Ачам Александр Тимофеевич ӱмыржӧ мучко колхозышто инженер-механиклан ыштен. Кундемыште пагалыме айдеме лийын. Чаманен каласаш логалеш,пенсийыш лекмекыже неле черлан кӧра, ӱмыржӧ кӱрылтын. Авам Роза Александровна колхоз пашаште тыршен. Шарнем,пасушто ӱдырамаш-влак тунам йӱрвошт пареҥгымат погеныт, вожсаскан неле яшлык-влакым нумалыт. Паша шуко логалын, но авам деч нигунам «Ноенам» манмыжым колын омыл. Ешыштына шым йоча лийынна. Ачам ден авам вӱта тич вольыкым онченыт, пакчасаскамат ятыр шынденыт. Мемнам изинекак пашалан кумылаҥденыт. Нунын деч «Тидым, тудым ыште» манмым вучен огынал. Эрдене кынелын, кажнына мом ыштышашым паленна. Авам пеш чолга,поро кумылан,кутыраш йӧратыше, ару ӱдырамаш ыле. Мемнан деке пошкудо-шамычат толаш йӧратеныт.
Авам-ачам мотор мужыр лийыныт. Сӱан годым шукын нуным куанен онченыт. Авам сайын мурен, ачам йолварнявуй дене мастарын куштен.
Шым йоча гыч мый визымше улам. Кугу ешыште пиалан йоча кушкынам. Кум акам, изам, шольым да шӱжарем улыт. Ваш келшен, умылен иленна. Кугырак ака-шамыч ава семынат лийыныт. Чылаштлан кугу таум ойлем.
Умбакыже 8 апрельыште лекше «Кугарня» газетыште лудса.