Йӱланам жаплаш туныктышо вер

2024 ийыште Марий тӱвыра рӱдерым почмылан 25 ий темеш. Кызыт тушто самырык методист-влакым вучат. Лӱмгече пайремлан виян команде чумырген шуэш манын ӱшанат.

 2023 ийыште Марий тӱвыра рӱдерыште ятыр вашталтыш лийын.

Ятыр жап рӱдерым Наталья Пушкина вуйлатен. Тудын тений вес пашаш кайымекыже, ты сомылым тыште алмаштышыжлан ыштыше В.Петров жаплан шукта. Рӱдерын пашаж нерген Василий Григорьевич теве мом каласкалыш:

– Паша ончычсо семынак шолын. Специалист-влак иктышт каеныт, весышт толыныт. Теве Марий тӱвыра рӱдерын икымше вуйлатышыже Валерий Помбеевич Григорьев мемнан деке уэш пӧртыльӧ. Тудо режиссёр-постановщиклан пашам ышта.

Рӱдерын сомылжо вашталтын да лушкыдемын огыл, эре вияҥын гына толеш. Вет калык коклаште пашам ыштыме годым тидым ме эре шижын шогена. Эн ончычак вуйлатыме сомылым ӱшаныме деч вара Угиндым эртарен колтышна. Тунам лачак шочмо кундемыш СВО участник-влак толыныт ыле. Пайремыште нунылан онаеҥ-влак, киндылан пелештен, тыланымашым каласеныт. Погынышо-влак совым кырат, шортыт – икманаш, тиде чонеш логалше тат ыле.

Варажым Родо-тукым кечылан виян мероприятийым эртарышна. Тыгодым Российысе финн-угор-влак да йотэл гыч уна-влак онлайн ушненыт, сандене тудо тӱнямбал кӱкшытыштӧ лийын. Тушто ме икте-весына дене марла, рушла, англичанла кутырышна, мурымат мурышна. Келшымаш пӧртыштӧ эртарыме, кугу да оҥай, интерактивный мероприятий лекте. Тудлан сай акым пуышт.

Тылеч вара республикысе ушан йоча-шамычым «Мунло» интеллектуальный модышыш ӱжна. 11 команде ыле. Кум команде дене Параньга ден Кужэҥер гыч ыльыч. А сеҥышыш Курыкмарий команде лекте. Модышна кок диалект дене эртен.

Марий тиште кечына пеш пайдалын эртаралтын: кум площадкыште 12 мероприятий лийын. Тиште кече тичмашынже чот виян да поян ыле. Мемнан пашаеҥна-влак тидлан кугу тӱткышым ойыреныт. Тыгодымак кугу таум каласем Образований да науко министерствылан, Тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министерствылан, Марий кугыжаныш университетлан, Марий научно-шымлыше институтлан, Марий образований институтлан, Писатель ушемлан да моло мер ден тӱрлӧ организаций-влаклан. Вет чыла марий-влак, иктеш погынен, кугешныме пайремнам сайын эртарыме.

А 21 декабрьыште йоча-шамычым марий У ий ёлкыш чумырышна. Тыште кугу полышым Марий Элым Вуйлатыше Юрий Зайцев пуэн. Ёлкыш 240 йоча погынен ыле. Кажне районлан 8 еҥан квотым пуымо. Нунын коклаште тулыкеш кодшо да СВО участник-влакын йочаштат лийыныт. А 28 икшыве Марий тӱвыра рӱдерын У ий вашеш эртарыме кум конкурсышто сеҥыше-шамыч ыльыч. Кажне участниклан пӧлекым кучыктенна. Тиде сӧрал мероприятий чот куандарыш.

Кызыт пашаеҥна-влак дене пырля Шорыкйоллан ямдылалтына. 6 январьыште Рӱдӧ площадьыште кож йыр калыкым чумырена, модыктена. А 7 январьыште Чарла кремльыште 11 шагатлан Шорыкйол пайремым тӱҥалына. Тушко районла гыч фольклор коллектив-влак ушнат, моло оҥай площадкат лиеш. Тылеч посна Лумӱдыр ден Йӱштӧ Кугызанам икмыняр предприятийыште йодыныт. Нунын деке У ий программе дене вашкена.

Вес ийлан шуко планым ыштенна. Тидым шукташ йӧнанрак лийже манын, автотранспортнам ачаленна. Республикыштат кошташ, моло вереат йочасадыш, школлашке лекташ шонена. Ме вет этноурок-шамычым эртарена. Ты поро йӱлам шукташ тыршаш тӱҥалына. Тыгак йот студент-влакым марий йӱла дене палдарыме сомылым  умбакыже шуена. Пашана моткоч кӱжгӧ. Чыла шотыштат пеҥгыдын шогаш шонена. Шушаш У ий дене чыладамат!

Чынжымак, марий тӱняште Марий тӱвыра рӱдерын надырже кугу. Тек ончыкыжымат тудо еҥ-влакым пайдале пашашке чолган ӱжын наҥгая.

Эльвира Терентьева.

Фотом рӱдерын архивше гыч налме.