25-27 апрельыште Медведево посёлкысо «Витязь» ФОК-што землякна, Россий Герой Дамир Шаймардановым шарныме лӱмеш пӧръеҥ да ӱдырамаш-влак коклаште дзюдо дене Всероссийский турнир эртаралтын.
Тушко элнан 22 регионжо гыч 130 наре спортсмен толын. Марий Эл гыч ты таҥасымашыш 12 спортсмен ушнен, кум дзюдоист пьедесталыш логалын.
Турнирым 26 апрельыште торжественно почмо. Тушко Марий Элым Вуйлатыше Ю.Зайцев, Правительстве Председательын алмаштышыже – тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министр К.Иванов, республикысе спорт министр С.Мухортов, Российысе Дзюдо федерацийын еҥже Д.Куликов, Марий Элысе Дзюдо федерацийын президентше В.Душев, «Защитники Отечества» фондын Марий Элысе пӧлкажын вуйлатышыже Р.Магсумов ушненыт. Геройын ачаж ден аважым, Эдуард Радикович ден Ирина Викторовнам, ты таҥасымашыште ужаш поснак куанле ыле.
– Дамирын подвигше мыланна, поснак самырык тукымлан – кугу пример. Тудын патырлыкшым да лӱддымылыкшым чын офицер лиймыже веле огыл, тыгак спортым, лишыл еҥ ден Шочмо элым йӧратымыже пеҥгыдемдат. Землякна кундемнан ик эн тале дзюдоистше-влак радамыште лийын, спортын ты видыштыже сай лектышым ончыктен. Садлан поснак куанле, кунам кундемыштына тудым шарныме лӱмеш кугу мероприятий эрта. Эдуард Радикович ден Ирина Викторовналан эллан чын айдемым куштымыштлан моткоч кугу тау, – турнирым пайремлын почмаште каласен Ю.Зайцев.
Спорт мастерыш кандидат
Дамир Шаймардановын спортын ты видышкыже икымше ошкылым ыштымыж нерген ачаж дене кутырышна. Эдуард Радикович тыгерак шарналтыш:
– Дамир изинекак чулым, чыла вере шуаш тыршыше рвезе кушкын. Спортын тӱрлӧ видыштыже шуаралтын: волейбол, бокс, баскетбол дене заниматлен. Тыгак куштымаш кружокыш коштын. Тунам Йошкар-Оласе «Универмаг» кевытын кӱшыл пачашыштыже верланыше куштымаш кружокым петырышт. Нунын дене эргынан кылже йомын. Вара пошкудына, дзюдоистке, спортын ты видыштыже спорт мастерыш кандидат Дамирлан дзюдош возалташ темлен. Тыге эргына Йошкар-Оласе Ленин лӱмеш тӱвыра пӧрт пеленысе дзюдо секцийыш Анатолий Анатольевич Парсаев деке логалын. Дзюдош тудо 12 ийым темымекыже толын.
Ик тылзе наре шуаралтмеке, Анатолий Анатольевич Дамирым Самара олаш соревнованийыш наҥгаен. Тидланже ӧрыннат ыле, но тренер эргынан койышыжо улмым палемден, а тидыже спортышто пеш кӱлешан манын умылтарен. Тушто икымше, кокымшо кругышто кучедалмыж годымак сеҥалтын гынат, тидыже ончыкыжым спортсмен семын вияҥаш кугу шӱкалтышым ыштен. Сай лектышыш шуаш манын, кыртмен тренироватлалтын.
9-ше классым пытарымыж годым ик турнирыште кидшым тодылыныт. Тунам тушто Дамир тыгай кидше дене кумшо верым налын. Соперникын шеҥгеч толын шӱкалмыжлан эргына ямде лийын огыл. Садлан йоҥылыш камвочмыж дене эмганен. Ятыр жап эмлалтын. Дзюдо дене Дамир спорт мастерыш кандидат марте шуын. Выпускной класслаште капкылжым вияҥдаш манын, спортын икмыняр видше дене заниматлен. Садлан дзюдо изиш ӧрдыжтырак кодын.
Такшым мыланем дзюдо моткоч келша. Тудо вет тыглай огыл, философий сынан кучедалмаш. Дзюдошто вуйуш талын пашам ыштышаш. Адакшым чыла кучедалмаш спорт кокла гыч, тудо эн лӱдыкшыдымылык видлан шотлалтеш. Ты спорт дене кум тукым шольым, изи эргына шуаралтыт.
Эргына лӱмеш тыгай кугу кӱкшытан турнир эртаралтмылан пелашем дене моткоч йывыртенна. Тудым пагален, элнан тӱрлӧ кундемже гыч шуко спортсмен толын. Тыге чучеш, пуйто ме чылан икте-весе дене палыме улына. Турнирым торжественно почмашкат ятыр лӱмлӧ еҥ ушнен. Ӱшанена, ты таҥасымаш кундемыштына кажне ийын эртаралташ тӱҥалеш.
Российын спорт мастерже лийыт
Марий Элысе Дзюдо федерацийын президентше Валерий Васильевич Душев турнирлан ямдылалтме нерген тыгерак каласкалыш:
– Кундемыштына герой-землякна лӱмеш кугу таҥасымашым эртарыме шотышто йодышым Российысе ик мероприятий годым нӧлталынна ыле. Тиде шонымашнам Марий Элым Вуйлатыше Юрий Викторович сайлан шотлен. Тыгак Марий Элысе Спорт министерстве, «Защитники Отечества» фондын Марий Элысе пӧлкаже кугу полышым пуэныт.
Ты турнирыште сеҥыше-влаклан «Российын спорт мастерже» лӱмым пуат. Турнирыш Санкт-Петербург, Моско олала да элнан эше 22 регионжо гыч ушненыт. Спортсмен-шамыч 18 ий деч кугурак, спортын ты видыштыже тӱрлӧ разрядыш шушо улыт. Нунын коклаште тӱнямбал кӱкшытан спорт мастер-влакымат палемдыман.
Дамир Шаймарданов лӱмеш дзюдо дене турнир кажне ийын апрельыште эртаралташ тӱҥалеш. Тидыжым подвигым ыштымыже да ош тӱня гыч кайме кечылаж дене кылдыме. Садлан, геройын подвигшым шарнен, таҥасымашым ты жаплан келыштарыме. Ме, шкенан да вес кундемысе спорстмен-влакын спорт шӱлышыштым нӧлташ полшышаш улына. Дамир Шаймарданов мыланна тидын шотышто – пример!
Кум спортсмен – пьедесталыште
«Витязь» ФОК-ысо кок татамиште физически тале, профессионал дзюдоист-шамыч пытартыш тат марте икте-весым сеҥаш тыршеныт. Марий кундемын спортсменже-влакын кумылыштым ончаш толшо-шамыч поснак чот нӧлтеныт. Вет нуно шке шочмо верыштышт таҥасеныт. Тидыже кеч-могай спортсменлан ешартыш вийым пуа.
Марий Элысе кум спортсмен ты турнирыште кум той медальым сулен: Йошкар-Оласе Олимпийский резерв училищын тунемшыже Роберт Казарян 60 килограмм нелытан-влак коклаште, Йошкар-Оласе Дзюдо спортшколын воспитанникше-влак Евгений Татаринов (66 кг) ден Полина Ситникова (57 кг) тыгак кумшо лийыныт.
Р.Казарян тыгерак мане:
– Ты турнирлан мыланем икмыняр килограммым кудалташ логалын. Мый уто нелыт деч эреак куштылгын кораҥынам, но ты гана тудо йӧсын эртен. Килограммым шуаш кочкыш-йӱышым да тренироватлалтме режимым вашталтенам.
Сеҥашак шоненам, тидлан чот ямдылалтынам. Кокымшо схваткыште кучедалме годым поснак нелылыкым шижынам. Соперник-влак тале, виян лийыныт. Таҥасымаш деч вара шканем иктешлымашым ыштенам. Ала-можым саемдыме верч утларак тыршыман, ала-можлан, мӧҥгешла, тӱткышым шагалрак ойырыман. Чыла спортсменлан шарныман: кеч-могай пӱжвӱд садыгак аклалтеш, пел корнышто нигунам чыгынен шогалман огыл.
Россий Герой, землякна Дамир Шаймардановым шарныме лӱмеш дзюдо дене турнир ятыр жап шӱм-чоным ырыкташ тӱҥалеш, поснак – ты спортым йӧратыше-влакыным. Вет тудо пайрем шӱлышан да виян лийын. Ӱшанена, Марий Элысе дзюдоист-влак ты таҥасымашыште эше ятыр шӧртньӧ медальым сулат да тидлан умбакыжат тыршаш тӱҥалыт.
Авторын фотожо-влак.
Дамир Шаймарданов 1998 ийыште Йошкар-Олаште шочын. Ончыч оласе 29-ше номеран школышто, вара 4-ше номеран гимназийын кадет классыштыже тунемын. 2020 ийыште Озаҥ оласе высший танковый командный училищым тунем пытарен.
2022 ий январь гыч старший лейтенант Шаймарданов 144-ше гвардейский мотострелковый дивизийын, 488-ше мотострелковый полкын танковый ротыж дене командоватлен. СВО тӱҥалмын икымше кечыж гычак тушман ваштареш лӱддымын шоген. 2022 ий 30 апрельыште Харьков областьысе Долгенькое села верч кредалме годым геройла колен.
2022 ий 26 майыште Дамир Шаймардановлан (колымекыже) Россий Герой лӱмым пуымо да родо-тукымжылан «Шӧртньӧ Шӱдыр» медальым кучыктымо.